Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Radomiu

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 17 stycznia 2023 roku strona powodowa Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny z siedzibą w W., reprezentowany przez pełnomocnika adwokat M. P., wniósł do Sądu Rejonowego w Radomiu pozew przeciwko J. C. o zapłatę kwoty 26.192,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 sierpnia 2021 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wydania orzeczenia do dnia zapłaty.

Wcześniej, bo dnia 7 września 2022 roku pozew z takim samym roszczeniem został skierowany przeciwko pozwanemu do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie; w sprawie VII Nc-e (...) w elektronicznym postępowaniu upominawczym dnia 28 września 2022 roku wydano nakaz zapłaty orzekając zgodnie z żądaniem pozwu. Z uwagi na wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty stwierdzono dnia 19 października 2022 roku utratę jego mocy i umorzono postępowanie. W złożonym sprzeciwie pozwany zakwestionował roszczenie co do zasady i co do wysokości oraz wniósł o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Postanowieniem z dnia 19 października 2022 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin -Zachód w Lublinie wniosek ten oddalił (k. 84 – nakaz zapłaty, k.87 – postanowienie, k.111-112 – sprzeciw od nakazu zapłaty, k.156 – postanowienie).

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 8 listopada 2000 roku w R. doszło do zderzenia komunikacyjnego, podczas którego kierujący pojazdem marki F. (...) o nr rej. (...) J. C. nie ustąpił pierwszeństwa pieszej M. S., przechodzącej przez oznakowane przejście dla pieszych, doprowadzając do jej potrącenia. Na skutek zdarzenia poszkodowana doznała obrażeń ciała. W chwili zdarzenia pojazd, którym poruszał się pozwany nie posiadał ubezpieczenia OC. Sprawca został uznany za winnego spowodowania kolizji i ukarany wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomiu w sprawie o sygn. akt VII K 1273/00. Strona powodowa wskazała, że ze względu na fakt, że w dacie zdarzenia szkody, pojazd którym poruszał się sprawca nie posiadał ubezpieczenia OC, to powód na mocy art. 98 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych był zobowiązany do wypłaty odszkodowania na rzecz strony poszkodowanej. Ponadto podał, że w toku postępowania likwidacyjnego zgłoszono szereg roszczeń związanych z powstałą szkodą, lecz kwota odszkodowania otrzymana przez poszkodowaną nie była dla niej satysfakcjonująca, toteż wniosła przeciwko (...) powództwo do Sądu o zapłatę 14.000 zł tytułem zadośćuczynienia, którą to kwotę Sąd Rejonowy w Radomiu wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2021 roku w sprawie VII C 2595/19upr zasądził wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie tj. od dnia 6 października 2018 roku. Powód wskazał, że domaga się od pozwanego w niniejszym procesie łącznie 26.192,06 zł, w tym: zasądzonej i wypłaconej przez niego powyższym wyrokiem kwoty 14.000 zł, 2.415,06 zł – zasądzonych odsetek za opóźnienie, 5.167 zł – kosztów procesowych zasądzonych na rzecz powódki M. S., 3.690 zł – wynagrodzenia pełnomocnika (...) za reprezentowanie Funduszu w sprawie sądowej z powództwa M. S., 800 zł – zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego, 100 zł – opłaty sądowej od wniosku o uzasadnienie wyroku, 20 zł – opłaty kancelaryjnej za kserokopię dokumentów. Powód pismem z dnia 30 czerwca 2021 roku wezwał pozwanego do zwrotu kwoty 37.946,06 zł, bowiem wezwanie obejmowało również kwotę wypłaconą wcześniej, przed wniesieniem powództwa przeciwko (...). Wezwanie zostało odebrane w dniu 9 lipca 2021 roku, jednakże pozwany nie spłacił swojego zobowiązania. (k.4-9 – pozew, k.10 – pełnomocnictwo).

Na rozprawie w dniu 17 stycznia 2024 roku pozwany wniósł o ustanowienie adwokata z urzędu, który uwzględniono (k.182-182v – protokół rozprawy).

Pismem z dnia 27 marca 2024 roku (data nadania) pełnomocnik pozwanego adwokat z urzędu J. G. wniósł o oddalenie powództwa w całości. W przypadku uznania zasadności powództwa wniósł o rozłożenie płatności zasądzonych kwot na równe raty w wysokości po 200 zł miesięcznie, płatne do 20-go dnia każdego miesiąca oraz nieobciążanie pozwanego kosztami procesu, z uwagi na jego trudną sytuację materialną, finansową, osobistą, zdrowotną i rodzinną. Kwestionując powództwo co do zasady i co do wysokości podniósł, że Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, jako podmiot profesjonalnie zajmujący się postępowaniami związanymi z realizacją roszczeń dotyczących szkód, powinien prawidłowo oszacować należne poszkodowanej M. S. w zdarzeniu z dnia 8 listopada 2000 roku roszczenie, co pozwoliłoby uniknąć procesu i związanych z nim kosztów. Tym samym, w ocenie pozwanego żądanie przez powoda zwrotu kosztów procesowych, wynagrodzenia pełnomocnika (...) w postępowaniu z powództwa M. S., opłaty na zaliczkę na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego oraz opłat kancelaryjnych od wniosku o uzasadnienie wyroku i kserokopię dokumentów jest niezasadne. Ponadto zarzucił, że dochodzenie należności z tytułu wypłaconego poszkodowanej odszkodowania jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, dlatego uprawnienie takie nie może znaleźć ochrony (art.5 k.c.). Zarzucił również, że powód w żaden sposób nie wykazał winy pozwanego w zakresie nie zawarcia polisy ubezpieczenia OC (k. 194-194v – pismo przygotowawcze).

Na rozprawie pełnomocnik powoda nie stawił się, zaś pełnomocnik pozwanego wnosił i wywodził jak dotychczas oraz z ostrożności procesowej wniósł o rozłożenie należności na raty w kwotach po 200 zł miesięcznie (protokół rozprawy k. 208-208v).

W piśmie z dnia 14 maja 2024 roku (data nadania) strona powodowa nie wyraziła zgody na rozłożenie dochodzonej pozwem należności na raty (pismo przygotowawcze k. 211).

Strony podtrzymały swoje stanowiska, aż do momentu zamknięcia rozprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. C. został uznany przez Sąd Rejonowy w Radomiu za winnego tego, że dnia 8 listopada 2000 roku około godz. 12:30 w R. na ulicy (...)/Z., kierując pojazdem marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) nie ustąpił pierwszeństwa pieszej M. S., przechodzącej przez oznakowane przejście dla pieszych, doprowadzając do jej potrącenia, wskutek czego doznała średniego uszczerbku na zdrowiu w rozumieniu art. 157 § 1 k.k. Za spowodowanie wypadku komunikacyjnego został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomiu z dnia 27 sierpnia 2001 roku w sprawie o sygn. akt VII K 1273/00 na 1 rok pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na okres 3 lat próby, orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów na okres roku oraz zasądzono na rzecz pokrzywdzonej 1.000 zł tytułem nawiązki. (k. 105-106 – kserokopia z repertorium sprawy VII K 1273/00, k. 10 akt – zaświadczenie z K. w R. z dnia 21 sierpnia 2018 roku).

Od powyższego wyroku J. C., choć nie zgadzał się z rozstrzygnięciem, nie wywiódł apelacji z uwagi na swoją trudną sytuację materialną oraz rodzinną, konieczność opieki nad piątką małoletnich dzieci, niepracującą i nadużywającą alkoholu żonę. Twierdził bowiem, że samochód, który miał już zostać zezłomowany, dlatego nie posiadał ważnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, stał pod blokiem i został mu skradziony na 1 dzień. Nigdy nie dowiedział się, kto faktycznie spowodował wypadek (d: k. 114 i 182 i 208-208v [00:03:40-00:39:08 – zeznania pozwanego J. C.).

W toku postępowania likwidacyjnego Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny decyzją z dnia 5 października 2018 roku wypłacił na rzecz poszkodowanej M. S. kwotę 11.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (d: k.52 – decyzja z dnia 5 października 2018 roku). M. S. nie zaakceptowała powyższej kwoty i dnia 27 listopada 2019 roku skierowała do tut. Sądu pozew o zapłatę dalszej kwoty 14.000 zł tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 października 2018 do dnia zapłaty.

Wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2021 roku Sąd Rejonowy w Radomiu w sprawie o sygnaturze akt VII C 2595/19 upr zasądził od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego z siedzibą w W. na rzecz M. S. kwotę:

- 14.000 zł tytułem zadośćuczynienie wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od tej kwoty za okres od 6 października 2018 roku do dnia zapłaty (punkt I),

- 5.167 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od tej kwoty za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty (punkt II). Wyrok uprawomocnił się w dniu 23 czerwca 2021roku.

J. C. będąc prawidłowo zawiadomionym o toczącym się procesie VII C 2595/19 upr na wniosek pozwanego i wezwany do wzięcia udziału w sprawie na podstawie art. 84 k.p.c. w charakterze interwenienta ubocznego na rozprawie w dniu 6 października 2020 roku oświadczył, że nie zgłasza swego przystąpienia do strony jako interwenient uboczny (d: dokumenty w aktach VII C 1595/19 upr: k. 2-6 – pozew, k. 71 - 76 – odpowiedź na pozew z wnioskiem o przypozwanie, k.116 – protokół rozprawy z dnia 6 października 2020 roku, k. 165 – wyrok, k.181 – zarządzenie)

W dniu 15 czerwca 2021 roku Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny z siedzibą w W. wypłacił na rzecz M. S. kwotę 21.582,06 zł tytułem realizacji powyższego wyroku z dnia 28 kwietnia 2021 roku, w tym: 14.000 zł –zadośćuczynienia, 2.415,06 zł – odsetek za opóźnienie od zasądzonej kwoty, 5.167 zł – kosztów procesu (d: k. 72 – decyzja z dnia 15 czerwca 2021 roku, k.74 – potwierdzenie przelewu).

Pismem z dnia 30 czerwca 2021 roku Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny z siedzibą w W. wezwał J. C. do zwrotu kwoty 37.946,06zł wraz z ewentualnymi odsetkami wynikającymi z sądowego nakazu zapłaty, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania. Wezwanie zostało doręczone J. C. w dniu 9 lipca 2021 roku (d: k.80 – wezwanie do zapłaty z dnia 30 czerwca 2021 roku, k. 81 – elektroniczne potwierdzenie odbioru).

Nakazem zapłaty z dnia 3 listopada 2021 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie VI Nc-e (...) zasądził od J. C. na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego z siedzibą w W. kwotę 11.754 zł wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 lutego 2019 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w kwocie 188,19 zł. Powyższa kwota wynikała z wypłaconego decyzją z dnia 5 października 2018 roku na rzecz poszkodowanej M. S. w postępowaniu likwidacyjnym zadośćuczynienia w wysokości 11.000 zł przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny z siedzibą w W. (d: k.131 – nakaz zapłaty, k.78 – decyzja z dnia 5 października 2018 roku zawarta w aktach spawy VII C 2595/19 upr).

Postępowanie egzekucyjne wobec J. C. w zakresie wierzytelności wynikającej z nakazu zapłaty z dnia 3 listopada 2021 roku w sprawie VI Nc-e (...) prowadzone było przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Radomiu M. W. pod sygnaturą akt Km 7/22 w okresie od 4 stycznia 2022 roku do 19 marca 2024 roku, wskutek którego zajęte zostało jego świadczenie emerytalne, z którego Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizował potrącenia na rzecz komornika sądowego od dnia 1 marca 2022 roku w kwotach w granicach od 693,93 zł do 796,63 zł miesięcznie. W dniu 19 marca 2024 roku Komornik w związku ze spłatą powyższej należności zakończył postępowanie egzekucyjne obciążając dłużnika kosztami postępowania w wysokości 1.756,72 zł, które wyegzekwowano (d: dokumenty zawarte w aktach komorniczych o sygn. Km 7/22: k. 1-1v – wniosek egzekucyjny, k. 9 – zajęcie świadczeń emerytalno-rentowych, k.7 – zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego, k. 24 – zawiadomienie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., k. 59 – postanowienie).

J. C. skończył 72 lata, pracował w szpitalu psychiatrycznym w K. jako sanitariusz. Od 5 lat przebywa na emeryturze i z tegoż tytułu pobiera świadczenie emerytalne w kwocie około 2.500 zł netto. Mieszka wraz z partnerką A. K. oraz ich wspólnym synkiem mającym rok i 7 miesięcy. Mieszkanie, które wspólnie zajmują stanowi lokal socjalny, w którym panuje wilgoć, jest ogrzewane prądem elektrycznym. Koszty rachunków za prąd wynoszą 1.300 zł miesięcznie. Jego partnerka pracuje jako salowa także w szpitalu psychiatrycznym w K., otrzymując wynagrodzenie w kwocie około 2.200 zł netto. J. C. zobowiązany jest do spłaty zaciągniętego kredytu w (...) Banku S.A. w kwocie na dzień 12 stycznia 2024 roku – 41.500,34 zł, odsetek na ten dzień – 1.623,04 zł, kosztów procesu 2.919,00 zł, kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym – 900 zł i dalszych odsetek w kwocie 13,64 zł za każdy dzień do dnia zapłaty, a wynikających z nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie wydanego dnia 20 października 2023 roku w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie VI Nc-e (...)

Dodatkowo posiada zadłużenie w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R. – na dzień 28 września 2023 roku wynoszące 38.656,08 zł oraz w Drugim Urzędzie Skarbowym w R. w kwocie 7.781 zł – na dzień 9 czerwca 2023 roku (d: k. 114 i 182 i 208-208v [00:03:40-00:39:08 – zeznania pozwanego J. C., k.121 – pismo Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R., k. 55 akt Km 7/22 – postanowienie z dnia 12 stycznia 2024 roku o przekazaniu sprawy, k.122-124–deczyja Drugiego Urzędu Skarbowego w R.).

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny z siedzibą w W. nie zastosował wobec J. C. jakichkolwiek ulg w spłacie kwoty dochodzonej pozwem w niniejszej sprawie, mimo, że ten wystąpił z takim wnioskiem motywując go wyjątkowo trudną sytuacją majątkową i życiową (d: k.211, k. 213 – pisma przygotowawcze).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony, zeznań pozwanego J. C., które jako niekwestionowane i niesprzeczne ani zewnętrznie ani wewnętrznie Sąd uznał za wiarygodne, a także akt dołączonych do sprawy o sygn. VII C 2595/19 upr., Km 7/22 oraz VI Nc-e (...).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w części.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że sąd cywilny jest związany wyrokiem skazującym, jeżeli został on wydany przez sąd i jest prawomocny, a więc pozwany, w stosunku do którego wydano dnia 27 sierpnia 2001 roku prawomocny wyrok skazujący w sprawie VII K 1273/00 za czyn z art. 177 § 1 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k. (spowodowanie wypadku komunikacyjnego w sytuacji gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia) tych ustaleń nie może podważać.

P. wyroku karnego oznacza więc, że sąd rozpoznający sprawę cywilną obowiązują ustalenia faktyczne sądu karnego, które w sprawie cywilnej nie mogą być obalone ani pominięte. Odnosi się to do faktu popełnienia przestępstwa (co oznacza, że w postępowaniu cywilnym pozwany nie może bronić się, że nie popełnił przestępstwa, za które wcześniej został skazany prawomocnym wyrokiem sądu karnego), osoby sprawcy, przedmiotu przestępstwa, znamion czynu przypisanego skazanemu, miejsca i czasu popełnienia przestępstwa, sytuacji, w jakiej czyn został popełniony (zob. np. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 18 lipca 1972 r., I PR 343/71, z dnia 14 kwietnia 1977 r., IV PR 63/77, z dnia 10 lutego 2010 r., V CSK 267/09, z dnia 4 kwietnia 2014 r., II CSK 405/13), a także kwalifikacji popełnionego przestępstwa (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2010 r., I CSK 520/09, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2021 r., (...) 145/21).

W przypadku, gdy w ramach procesu karnego okoliczność, że sprawca „zbiegł z miejsca zdarzenia” została określona w opisie czynu i uwzględniona w podstawie prawnej wyroku skazującego, dowodzenie przez ubezpieczyciela, czy jak w tym przypadku Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego zaistnienia przesłanki regresu jest zbędne, ze względu na prejudykat z art. 11 k.p.c., a pozwany nie ma możliwości skutecznie dowodzić okoliczności przeciwnej.

Obrona pozwanego ukierunkowana na podważenie ustaleń tego, co zostało stwierdzone wyrokiem karnym, nie mogła więc przynieść pozytywnego skutku.

Decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy miał prawomocny wyrok Sądu Rejonowego Radomiu z dnia 28 kwietnia 2021 roku w sprawie o sygn. akt VII C 2595/19 upr, w którym zasądzono od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego z siedzibą w W. na rzecz M. S., poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym z dnia 8 listopada 2000 roku kwotę 14.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 października 2018 roku do dnia zapłaty (punkt I) oraz kwotę 5.167 zł tytułem kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty (punkt II). W procesie tym było bezsporne, że odpowiedzialność za szkodę spowodowaną przez sprawcę wypadku (pozwanego) ponosił Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. J. C., mimo zawiadomienia o procesie w odpowiedzi na wniosek Funduszu o przypozwanie oświadczył, że nie zgłasza swego przystąpienia do strony jako interwenient uboczny, zatem utracił prawo do zgłaszania zarzutów w opozycji do zgłoszonego przez M. S. roszczenia.

Z powyższymi okolicznościami wiązał się tzw. skutek przypozwania wyroku (art. 82 w związku z art. 85 k.p.c.), który swoją treścią odpowiada tzw. skutkowi interwencyjnemu wyroku (art. 82 k.p.c.). Istota tych skutków polega na tym, że wyrok wydany w procesie, w którym osoba trzecia wystąpiła z interwencją uboczną lub do którego została przypozwana (proces pierwotny), ma moc wiążącą w późniejszym procesie (procesie wtórnym) między interwenientem ubocznym lub przypozwanym a stroną, do której interwenient uboczny przystąpił w procesie pierwotnym (interwentem), lub stroną, która dokonała przypozwania (przypozywającym). To związanie obejmuje nie tylko samo rozstrzygnięcie zawarte w wyroku wydanym w procesie pierwotnym, ale rozciąga się też na ustalenia faktyczne będące podstawą tego rozstrzygnięcia, oraz ocenę prawną tych ustaleń i ocenę prawną kwestii prejudycjalnych. Działa ono niezależnie od tego, czy ustalenia faktyczne lub oceny prawne są – obiektywnie – prawidłowe. Odstępstwa od związania zachodzą w sytuacji, w której zajdzie któraś z okoliczności uzasadniających uchylenie w procesie wtórnym przedmiotowego skutku (art. 82 k.p.c.) (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2018 r., IV CSK 557/17, OSNC 2019/7-8/82).

Przepis art. 82 k.p.c. wyłącza możliwość podnoszenia wymienionych w nim zarzutów w ewentualnym procesie regresowym wytoczonym przez stronę przeciwko interwenientowi ubocznemu. Jednak zarzuty te będą dopuszczalne w dwóch wypadkach:

1) jeżeli stan sprawy w chwili przystąpienia interwenienta uniemożliwił mu korzystanie ze środków obrony,

2) jeżeli strona umyślnie lub przez niedbalstwo nie skorzystała ze środków, które nie były znane interwenientowi.

Dla skutecznego podniesienia powyższych zarzutów interwenient uboczny musi wykazać (art. 6 k.c.), że pomiędzy wadliwym rozstrzygnięciem sądu (wyrokiem) a owymi zaniedbaniami strony zachodzi związek przyczynowy (K. Flaga-Gieruszyńska, A. Zieliński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Wyd. 10, Warszawa 2019).

W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd uznał, że pozwany miał możliwość wzięcia udziału w sprawie o sygn. akt VII C 2595/19 Sądu Rejonowego w Radomiu, bowiem powziął wiadomość o tym procesie na kilka miesięcy przed wydaniem przez ten Sąd wyroku, a dodatkowo na rozprawie w dniu 6 października 2020 roku odmówił z wystąpieniem interwencji. Była to jego decyzja, jednak musiał liczyć się ze skutkami przewidzianymi w art. 82 k.p.c.. Zdaniem Sądu zarzuty podniesione w niniejszym postępowaniu przez pozwanego w sprzeciwie oraz w piśmie jego pełnomocnika (k.194-194v) mogłyby zostać podniesione w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w Radomiu w sprawie o sygn. akt VII C 2595/19 upr.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że pozwany nie zdołał – stosownie do obciążającego go ciężaru dowodu (art. 6 k.p.c.) – obalić skutków przypozwania wyroku (art. 82 w związku z art. 85 k.p.c.), tj. prejudykatu w postaci opisanego wyżej orzeczenia w zakresie wysokości zasądzonego zadośćuczynienia.

W orzecznictwie wyjaśnione zostało, że podstawą roszczenia Funduszu przeciwko posiadaczowi pojazdu niemającemu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej o zwrot wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania jest art. 518 § 1 pkt 1 k.c. (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 19 października 1995 roku, III CZP 98/95, OSNC 1995, Nr 12, poz. 169). Oparcie roszczenia zwrotnego na podstawie art. 518 § 1 pkt 1 k.c. prowadzi do wniosku, że Fundusz, spłacając poszkodowanego, nabywa zaspokojoną wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty z takim samym ograniczeniem terminu, jaki – po odliczeniu okresu, który do tego czasu upłynął – pozostawał poszkodowanemu do dochodzenia odszkodowania od sprawcy szkody (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2000 roku, V CKN 72/00, LEX nr 52648.)

Jak stanowi przepis art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity Dz.U.2023.2500) z chwilą wypłaty przez Fundusz odszkodowania, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 1 pkt 3 i ust. 1a, sprawca szkody i osoba, która nie dopełniła obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, są obowiązani do zwrotu Funduszowi spełnionego świadczenia i poniesionych kosztów.

W takiej sytuacji Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wzywa sprawcę szkody i osobę, która nie dopełniła obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, do zwrotu wypłaconego odszkodowania. Jeżeli osoby te nie dokonują zwrotu wypłaconego odszkodowania w trybie dobrowolnym, może dochodzić tych roszczeń na drodze postępowania sądowego.

W niniejszej sprawie nie ulegało wątpliwości, że powód działając w ramach swych ustawowych zadań pokrył koszty likwidacji szkody wywołanej wypadkiem komunikacyjnym, za którego sprawcę uznano pozwanego kierującego pojazdem marki F. (...) o nr rej. (...) 6250a, a który, co sam przyznał, nie posiadał obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Nie budziła wątpliwości również wysokość wypłaconego na rzecz pokrzywdzonej M. S. zadośćuczynienia w wysokości 14.000 zł. Spełnienie przez powoda tegoż świadczenia na rzecz uprawnionej z tytułu zaistniałej szkody nie było negowane. Pozwany natomiast negował swoją odpowiedzialność za zaistniałą szkodę podnosząc, że to nie on był kierującym wówczas pojazdem, gdyż samochód został mu skradziony. Ta kwestia już została wyżej wyjaśniona. Skoro J. C. został uznany za winnego popełnionego czynu z art. 177 § 1 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k. i za to prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomiu z dnia 27 sierpnia 2001 roku w sprawie VII K 1273/00 skazano go na 1 rok pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na 3 lata próby, jak również zastosowano wobec niego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres jednego roku i nawiązkę na rzecz pokrzywdzonej, to wedle art. 11 k.p.c. sąd cywilny związany jest ustaleniami dotyczącymi popełnienia przestępstwa, tj. okolicznościami składającymi się na jego stan faktyczny, czyli osobą sprawcy, przedmiotem przestępstwa oraz czynem przypisanym oskarżonemu, które znajdują się w sentencji wyroku. Czyn będący przestępstwem w świetle prawa karnego jest jednocześnie czynem niedozwolonym w świetle prawa cywilnego. Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd ustalił sprawcę czynu niedozwolonego oraz przebieg wypadku komunikacyjnego i jego przyczynę na podstawie prawomocnego wyroku karnego wydanego przez Sąd Rejonowy w Radomiu w dniu 27 sierpnia 2000 roku w sprawie VII K 1273/00.

W związku z powyższym, rozważenia wymagało istnienie określonych w przepisie art. 110 ust. 1 ustawy przesłanek odpowiedzialności pozwanego.

Art. 98 ust. 1 pkt 3 pkt „a” cytowanej ustawy z dnia 22 maja 2003 roku stanowi, że do zadań Funduszu należy zaspokajanie roszczeń z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych za szkody powstałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na osobie lub w mieniu, gdy posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego, którego ruchem szkodę tę wyrządzono, nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Taki przypadek w sprawie niniejszej zaistniał, bowiem posiadacz pojazdu marki F. (...) o nr rej. (...) (pozwany) w dniu 8 listopada 2000 roku nie był objęty obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej i spowodował szkodę.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 tej ustawy, posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu. Jak już wspomniano, zasada odpowiedzialność pozwanego, która winna być oceniana w oparciu o art. 435 k.c. w związku z art. 436 k.c., w myśl których za wyrządzoną przez ruch pojazdu szkodę odpowiedzialność ponosi jego samoistny posiadacz, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności, wynika z prejudykatu w postaci wyroku w sprawie VII C 2595/19 upr. Pozwany był więc zarówno sprawcą szkody, jak i osobą obowiązaną do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Przechodząc do ustalenia wysokości powstałej szkody w zakresie szkody na osobie poszkodowanej M. S., również w tym zakresie Sąd związany był ustalonym rozmiarem szkody w postępowaniu o sygn. akt VII C 2595/16 upr.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na mocy art. 518 § 1 pkt 1 k.c. w zw. z art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w punkcie I. wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 14.000 zł.

Wymagalność zgłoszonego roszczenia uzależniona była od wezwania pozwanego do zapłaty należności, stosownie do treści art. 455 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i 2 k.c. Przed wniesieniem pozwu pozwany pismem z dnia 30 czerwca 2021 roku (k.80) wzywany był do zapłaty łącznie kwoty 37.946,06 zł, w tym m.in. kwoty 14.000 zł – w terminie 30 dni. Wezwanie zostało doręczone dnia 9 lipca 2021 roku, toteż pozwany zobowiązany był do zapłaty kwoty 14.000 zł do dnia 7 sierpnia 2021 roku. Żądanie odsetek od daty wskazanej w pozwie, tj. od 10 sierpnia 2021 roku jest więc uzasadnione.

Bezzasadny okazał się zarzut pozwanego sprzeczności roszczenia z zasadami współżycia społecznego z art. 5 k.c.

W tym miejscu wskazać należy na funkcję i cel działania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, który wypłacając świadczenia rekompensuje szkodę wynikłą ze zdarzenia, za które odpowiedzialność ponosi kierujący pojazdem, który nie został objęty ubezpieczeniem obowiązkowym. Tym samym świadczenie to ma przede wszystkim na celu ochronę osób poszkodowanych zdarzeniami szkodowymi (art. 98 cytowanej ustawy), nie zaś sprawcy szkód.

Ponadto zasady współżycia społecznego w rozumieniu art. 5 k.c. są pojęciem pozostającym w nierozłącznym związku z całokształtem okoliczności danej sprawy i w takim całościowym ujęciu wyznaczają podstawy, granice i kierunki jej rozstrzygnięcia w wyjątkowych sytuacjach, które przepis ten ma na względzie. Dlatego dla zastosowania art. 5 k.c. konieczna jest ocena całokształtu szczególnych okoliczności danego wypadku w ścisłym powiązaniu nadużycia prawa z konkretnym stanem faktycznym (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 1994 r., II CRN 127/94, i z dnia 2 października 2015 r., II CSK 757/14; podobnie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2011 r., IV CSK 662/10).

W ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie nie zaistniały szczególne, wyjątkowe okoliczności przemawiające za oceną, że żądanie zwrotu spełnionego świadczenia jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i stanowi nadużycie prawa podmiotowego. Przemawia za tym przede wszystkim cel działania Funduszu, którym jest dbałość o interes osób poszkodowanych i doprowadzenie do zrównania ich sytuacji, z sytuacją poszkodowanych, którym przysługuje odszkodowanie od zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego. Odmienne stanowisko Sądu pozostawałoby w sprzeczności z celem działania Funduszu.

Pozwany z uwagi na swoją trudną sytuację życiową zwrócił się w trakcie procesu do powoda o udzielenie mu ulgi w spłacie świadczenia, lecz decyzja Funduszu była negatywna. Taką możliwość przewiduje art. 110 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, według którego w uzasadnionych przypadkach, kierując się przede wszystkim wyjątkowo trudną sytuacją materialną i majątkową zobowiązanego, jak również jego sytuacją życiową, Fundusz może odstąpić od dochodzenia zwrotu części lub całości świadczenia albo udzielić ulgi w jego spłacie. Podkreślić należy, że Sąd nie jest uprawniony do kontroli decyzji Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, podejmowanej na podstawie art. 110 ust. 2 (vide wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 14 czerwca 2018 r., sygn. akt V CSK 339/17), jest to zatem wyłączna domena Funduszu. Jednocześnie nie ma możliwości miarkowania dochodzonej kwoty.

Odnosząc się do dochodzonego przez powoda niniejszym pozwem zwrotu kosztów w łącznej wysokości 12.192,06 zł, a poniesionych przez niego w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w Radomiu w sprawie o sygnaturze akt VII C 2595/19 upr., Sąd uznał, iż żądanie to jest bezzasadne, bowiem roszczenie objęte niniejszym pozwem nie mieściło się w granicach zakreślonych przepisem art. 110 ust. 1 powołanej ustawy. Jak wskazano powyżej, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny może domagać się od sprawcy szkody lub osoby, która nie dopełniła obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, zwrotu spełnionego świadczenia i poniesionych kosztów, przy czym ustawa nie wskazuje wprost, co należy zaliczyć w poczet poniesionych kosztów. Normy tej jednak nie można odczytywać w oderwaniu od art. 361 § 1 k.c., statuującego odpowiedzialność zobowiązanego do naprawienia szkody tylko za normalne następstwa jego działania lub zaniechania. Do takich normalnych następstw nie należy ani obowiązek zapłaty poszkodowanym przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny odsetek za opóźnienie w spełnieniu przez niego świadczenia, ani obowiązek poniesienia kosztów związanych z procesem, gdyby bowiem wypłacił zadośćuczynienie w należytej wysokości dobrowolnie i we właściwym terminie, tego rodzaju wydatki po jego stronie by nie powstały. Takie rozumienie art. 110 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych nie pozostaje w sprzeczności z jego literalnym brzmieniem. Koszty, o których w tej normie mowa, rozumieć bowiem należy jako wydatki związane z likwidacją szkody, na przykład na opinie biegłych ( vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 2 lipca 2015 r. I ACa 247/15, LEX nr 1793836).

Takie też stanowisko zajął Sąd Okręgowy w Poznaniu w wyroku z dnia 1 września 2020 roku w sprawie sygn. akt II Ca 1520/19 (LEX nr 3102072), podkreślając, że rolą Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego jest wypłata odszkodowań i świadczeń poszkodowanym w wypadkach i kolizjach drogowych spowodowanych przez nieubezpieczonych posiadaczy pojazdów oraz nieubezpieczonych rolników. Fakt ograniczania przez Fundusz wypłaty należnych poszkodowanym odszkodowań wynika z przyjętego systemu gospodarowania środkami funduszu. Kwestia ta nie została uregulowana w żadnych przepisach, a jedynie jest wynikiem zachowawczej postawy Funduszu. Takie działanie powoduje generowanie dodatkowych kosztów, związanych z wytaczanymi przez poszkodowanych procesami , w celu uzupełnienia kwoty należnego odszkodowania. Brak jest podstaw aby twierdzić, że poszkodowani celowo zawyżają wysokość żądanego odszkodowania i z tego powodu ograniczać jego wypłatę. W ocenie Sądu takie postępowanie Funduszu należy ocenić jako niesprawiedliwe biorąc pod uwagę, że powinien on umożliwić poszkodowanym likwidację szkody w pełnej wysokości. Sąd poglądy te podziela.

Z tej przyczyny usprawiedliwione roszczenie powoda obejmowało tylko realnie wypłacone pokrzywdzonej M. S. zadośćuczynienie w łącznej wysokości 14.000 zł, a koszty poniesione w procesie VII C 2595/19 upr w wysokości 12.192,06 zł (2.415,06 zł – zasądzone odsetki za opóźnienie, 5.167 zł – koszty procesu powódki, 3.690 zł – wynagrodzenia pełnomocnika (...) za reprezentowanie Funduszu w tej sprawie, 800 zł – zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego, 100 zł – opłata sądowa od wniosku o uzasadnienie wyroku, 20 zł – opłata kancelaryjna za kserokopię dokumentów) nie stanowią normalnego następstwa wystąpienia szkody i w konsekwencji nie mogą obciążać pozwanego, co skutkowało oddaleniem powództwa w tym zakresie (punkt II wyroku).

Pozwany, na wypadek niekorzystnego rozstrzygnięcia wnosił o rozłożenie należności na raty i wniosek ten w ocenie Sądu zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 320 k.p.c., w szczególnie uzasadnionych wypadkach, sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Przepis tego artykułu, obok charakteru proceduralnego, ma także – mimo zamieszczenia go w kodeksie postępowania cywilnego – cechy normy materialno-prawnej. Uprawnia bowiem sąd do modyfikacji treści łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, dając sądowi możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, aniżeli wynikałby to z regulacji prawno-materialnej. Uprawnienia do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty przysługuje sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc w sytuacjach, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałby go na niepowetowane szkody.

J. C. skończył 72 lata, pracował w szpitalu psychiatrycznym w K. jako sanitariusz. Od 5 lat przebywa na emeryturze i z tegoż tytułu pobiera świadczenie emerytalne w kwocie około 2.500 zł netto. Mieszka wraz z partnerką, salową w tym samym szpitalu, otrzymującą wynagrodzenie około 2.200 zł netto oraz ich wspólnym synkiem mającym rok i 7 miesięcy. Rodzina zamieszkuje w lokalu socjalnym, który jest ogrzewany prądem elektrycznym; z tego tytułu ponosi miesięczny koszt 1.300 zł. J. C. zobowiązany jest do spłaty zaciągniętego na remont tego lokalu kredytu w (...) Banku S.A. w kwocie około 47.000 zł, zadłużenia w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R. - na dzień 28 września 2023 roku 38.656,08 zł oraz w Drugim Urzędzie Skarbowym w R. w kwocie 7.781 zł – na dzień 9 czerwca 2023 roku. Nie ma wątpliwości, że nie jest w stanie wywiązać się ze zobowiązania wobec powoda jednorazowo, nie mając zasobów finansowych, jakie by mu na to pozwoliły, ani realnej perspektywy ich pozyskania w przewidywalnym czasie.

Sąd wziął przy tym pod uwagę, że w okresie od 4 stycznia 2022 roku do 19 marca 2024 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Radomiu M. W. prowadził przeciwko pozwanemu egzekucję z wniosku Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego z siedzibą w W., podczas którego egzekwował od pozwanego miesięcznie kwotę 796,63 zł. Sąd uznał, że pozwany będzie w stanie aktualnie płacić raty w kwocie po 400 zł (egzekucja nadal toczy się co długu wobec (...) Banku S.A., została zakończona tylko z wniosku Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego), gdyż zapłata rat w takiej wysokości powinna być realna (rodzina dysponuje stałym, choć niezbyt wysokim dochodem w postaci świadczenia emerytalnego pozwanego i wynagrodzenia za pracę jego partnerki). Decydując o rozłożeniu zasądzonego w wyroku świadczenia na raty należy przy tym odpowiednio wyważyć interesy obu stron (pozwany deklarował zapłatę rat w maksymalnej wysokości 200 zł). Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela. Tylko to bowiem gwarantuje wykonanie wyroku bez wszczęcia i prowadzenia postępowania egzekucyjnego, a więc cel, któremu przyświeca regulacja wynikająca z art. 320 k.p.c. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat. Naturalną konsekwencją opóźnienia dłużnika w spełnieniu świadczenia pieniężnego jest prawo wierzyciela do żądania od niego zapłaty odsetek za czas opóźnienia w wykonaniu tego świadczenia (art. 481 § 1 k.c.), tj. od dat wskazanych w orzeczeniu do dnia wyroku. Konsekwencją powiększenia zasądzonej kwoty 14.000 zł o skapitalizowane do dnia wyroku odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 10 sierpnia 2021 roku, tj. o 4.414,62 zł było rozłożenie zasądzonej kwoty – w sumie 18.414,62 zł na raty w ilości 46 – pierwsza w wysokości 414,62 zł, pozostałe po 400 zł.

Nadmienić należy, że obowiązek zapłaty przez pozwanego obwarowany został zastrzeżeniem, że w razie uchybienia płatności którejkolwiek z rat całe zasądzone świadczenie staje się natychmiast wymagalne wraz z należnymi odsetkami. W sytuacji zatem, gdyby okazało się, że pozwany, wbrew deklaracjom nie traktuje poważnie swojego zobowiązania względem powoda, ten będzie uprawniony do jednorazowego wyegzekwowania przysługującego mu roszczenia.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w pkt IV Sąd oparł o przepis art. 102 k.p.c., który stanowi, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przez sformułowanie „w wypadkach szczególnie uzasadnionych”, należy rozumieć takie sytuacje, które wskazują, że ponoszenie kosztów pozostawało w sprzeczności z powszechnym odczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego.

Na decyzję Sądu wpływ miała przede wszystkim sytuacja rodzinna i finansowa pozwanego, w szczególności istniejące wysokie zobowiązania, a co należy podkreślić kredyt w (...) Banku S.A. został przez niego zaciągnięty w związku z urodzeniem dziecka na remont mieszkania, które było zawilgocone i wymagało znacznych nakładów. Należy również podkreślić, że okoliczności powyższe nie były kwestionowane przez stronę powodową, dlatego też Sąd uznał je za przyznane w trybie art. 230 k.p.c. Uwzględniono także fakt, że wypadek komunikacyjny miał miejsce 24 lata temu, a w tamtym czasie pozwany miał na utrzymaniu pięcioro małoletnich dzieci, niepracującą, nadużywającą alkoholu żonę. Sam przy tym pracował w szpitalu psychiatrycznym jako sanitariusz, wykonując ciężką, odpowiedzialną pracę. Obecnie ma 73 lat, utrzymuje się z emerytury w wysokości około 2.500 zł. Ocena tych okoliczności nastąpiła z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego. Choć przebieg zdarzenia wskazywany w niniejszej sprawie przez pozwanego brzmi wiarygodnie, to w związku z art. 11 k.p.c., o czym była mowa wyżej, jego zeznania nie mogły stanowić źródła ustaleń, które to poczyniono na podstawie prawomocnego wyroku karnego wydanego w sprawie VII K 1273/00. Jednakże i ta ocena miała wpływ na decyzję Sądu przy rozstrzyganiu w tym przedmiocie.

W pkt V. i VI. orzeczono o kosztach pomocy prawnej udzielonej pozwanemu przez adwokata z urzędu.

Ponieważ powód wygrał proces w 53,45 % (14.000 zł /26.192,06 zł), a tym samym przegrał w 46,55 %, w tej części obowiązany jest do zapłaty na rzecz pozwanego tych kosztów. Zgodnie z § 8 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2024.763) opłata dla adwokata ustanowionego dla pozwanego przysługująca przy tej wartości przedmiotu sprawy wynosi 3.600 zł, którą wedle § 4 ust. 3 należało podwyższyć o kwotę podatku od towarów i usług wyliczoną według stawki podatku obowiązującej dla tego rodzaju czynności na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług, co daje 4.428 zł (3.600 zł x 1,23).

Następnie należało kwotę tę rozliczyć w zależności od wyniku sprawy, zatem od powoda – zasądzić na rzecz pozwanego kwotę 2.061,23 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu J. G. dla pozwanego, w części odpowiadającej zakresowi przegranego przez powoda powództwa (4.428 zł x 46,55 %), wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty z mocy art. 98 § 1 ¹ k.p.c., zaś od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Radomiu kwotę 2.366,77 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu dla pozwanego, w części odpowiadającej zakresowi przegranego przez niego powództwa.

Sędzia Elżbieta Dębowska