V GC 496/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Radomiu z 2022-11-07

Sygn. akt V GC 496/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 listopada 2022 roku

Sąd Rejonowy w Radomiu V Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący

sędzia Monika Podgórska

Protokolant

Izabela Chmurzyńska

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2022 roku w Radomiu na rozprawie

sprawy z powództwa - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W.

przeciwko R. F.

z udziałem interwenienta ubocznego po stronie pozwanej - (...) spółka akcyjna (...) (...) w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. na rzecz R. F. kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem opłaty za czynności radcy prawnego;

III.  zasądza od - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. na rzecz (...) spółka akcyjna (...) (...) w W. kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem opłaty za czynności radcy prawnego.

Sygn. akt V GC 496/21

UZASADNIENIE

- (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. w pozwie z dnia 21 stycznia 2021 roku wniosła o zasądzenie na jej rzecz od R. F., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. F. kwoty 34.889,86 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając swoje roszczenie powódka wskazała, że współpracowała z pozwanym w zakresie transportu towarów w Browaru (...) w Z. do sklepów i hurtowni w Polsce. W maju 2020 roku pozwany wykonał na rzecz powódki przewóz towarów m.in. do sieci sklepów (...) w K., w K. i w K. oraz do sklepu (...) w G.. Po dostarczeniu przesyłek do wskazanych miejsc, okazało się, że towar przekazany pozwanemu został uszkodzony i nie nadaje się do odbioru przez klientów powódki. Każda dostawa została zapakowana tak sami i każda wróciła do Browaru uszkodzona w zasadzie w ten sam sposób, tzn. były widoczne otarcia – czarne smugi (prawdopodobnie od wózka widłowego) powodujące wgięcia/zgniecenia puszek od uderzenie o coś twardego. W efekcie płyn z uszkodzonych opakowań rozlał się na resztę przesyłki i zalał całość towaru. Po sprawdzeniu towaru wszyscy klienci powódki odmówili odbioru. Uszkodzony towar z przesyłek wysłanych do sklepów (...) w K. i K. oraz do sklepu (...) w G. wrócił do browaru w Z., a powódka poniosła koszty jego powrotnego transportu oraz utylizacji. W przypadku sklepu (...) towar uległ uszkodzeniu dwa razy. Powódka nie zdecydowała się a wycofanie przesyłki, tylko wysłała własnego kierowcę do S., żeby przepakował uszkodzoną paletę i dostarczył towar ponownie, ponieważ klient był bardzo niezadowolony i groził powódce obciążeniem jej karami umownymi. Powódka złożyła do pozwanego reklamację 4 uszkodzonych przesyłek, pomimo tego pozwany i tak obciążył powódkę kosztami wykonanego transportu. Nieprawidłowe wykonanie przez pozwanego przewozu palet z piwem i ich uszkodzenie, skutkowało zniszczeniem towary i brakiem jego odebrania przez klientów, a następnie koniecznością jego utylizacji. Po zgłoszeniu reklamacji powódka dowiedziała się, że pozwany zgłosił szkodę do swojej firmy ubezpieczeniowej. Ubezpieczyciel pozwanego wynajął rzeczoznawcę, który na podstawie zdjęć przygotował opinie dotyczące zgłoszonych szkód. W dniu 3 sierpnia 2020 roku pozwany zawiadomił powódkę o uwzględnieniu reklamacji przesyłki o najmniejszej wartości, przy czym odszkodowanie nie obejmowało kosztów transportu. W dniu 8 września 2020 roku powódka została poinformowana, że ubezpieczyciel odmówił uznania pozostałych szkód i wypłaty odszkodowania, ponieważ rzekomo zostały źle zapakowane. Uszkodzone przesyłki były zapakowane w ten sam sposób, jak poprzednie przesyłki, które dostarczał pozwany klientom powódki. Wszystkie reklamowane przesyłki zapakowane były w identyczny sposób i miały te same uszkodzenia. W odpowiedzi na wezwania do zapłaty, pozwany zakwestionował swoją odpowiedzialność za uszkodzenie towaru.

Kwota 34.889,86 zł, przy uwzględnieniu dokonanych przez powódkę potrąceń wzajemnych wierzytelności pozwanego na kwotę 6.589,73 zł - obejmuje:

- koszty transportu wszystkich zareklamowanych przesyłek – 2.808,50 zł netto (3.454,45 zł brutto) – kwota pomniejszona o koszty jednej niezareklamowanej usługi przewozu,

- wartość utraconego towaru – 41.660,84 zł netto.

Powódka poniosła także koszty utylizacji uszkodzonego towaru i również ich zwrotu dochodzi od pozwanego.

Jako podstawę prawną roszczenia powódka wskazała art. 788 § 1 k.c. ( pozew – karty: 6-8 akt sprawy).

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie postanowieniem z dnia 15 lutego 2021 roku uznał w/w sąd za niewłaściwy i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Radomiu ( postanowienie - karta 72 akt sprawy).

Sąd Rejonowy w Radomiu w dniu 21 czerwca 2021 roku wydała nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym ( nakaz zapłaty – karta 82 akt sprawy).

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz od powódki kosztów procesu oraz o zawiadomienie o toczącym się postępowaniu:

- (...) spółka akcyjna (...) (...) z siedzibą w W.,

- Przedsiębiorstwa (...) spółka akcyjna z siedzibą w G.,

- (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W.,

- wspólników spółki cywilnej: D. K. i P. D., prowadzących działalność gospodarczą pod nazwą M. D. K. P. D. w S..

Pozwany wskazał, iż kwestionuje, aby wskutek jego działań bądź zaniechań doszło do uszkodzenia przesyłek, jak również kwestionuje wysokość szkody, jaką powód miał ponieść. Pozwany jest członkiem ogólnopolskiej sieci przewoźników, działających w ramach umowy franczyzowej pod marką P.-Ex. Przewozy przedmiotowych przesyłek realizowane były na warunkach określonych w ofercie handlowej P.-Ex skierowanej do powoda. W świetle tych warunków (pkt 7) na powodzie spoczywał obowiązek odpowiedniego opakowania i załadunku towaru. Pozwany nie wykonywał załadunku przesyłek , a zatem nie ponosi odpowiedzialności za szkody powstałej w trakcie załadunku. Pozwany realizował przewóz faktycznie jedynie na trasie od nadawcy – powoda do magazynu głównego sieci P.-Ex w S.. Transporty n trasie z tego magazynu do odbiorców realizowali inni przewoźnicy – ci, o których zawiadomienie o toczącym się postępowaniu wnioskował pozwany. W chwili odbioru towaru w magazynie w S. nie stwierdzono żadnych uszkodzeń przesyłek.

Umowa ubezpieczenia mienia w (...) krajowym (...), zawarta przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z (...) spółka akcyjna (...) (...) z siedzibą w W., obejmuje ochroną ubezpieczeniową także pozwanego.

Z załączonej do pozwu dokumentacji szkody nie wynika, aby opakowania zbiorcze były uszkodzone. Nawet jeśli opakowania jednostkowe były rozszczelnione, to wynikało to z wad opakowań jednostkowych, a nie ich uszkodzenia podczas przewozu. Ponadto sieć Netto jako przyczynę odmowy przyjęcia przesyłek wskazała wady fabryczne opakowań jednostkowych – puszek. W odniesieniu do przesyłki przewożonej do odbiorcy przez wspólników spółki cywilnej (...), pozwany uzyskał od tego przewoźnika informację, że przesyłka nie nosiła śladów jakichkolwiek uszkodzeń.

Zgłoszone przez powoda roszczenia zostały przekazane ubezpieczycielowi. Rzeczoznawcy majątkowemu, działającemu na rzecz ubezpieczyciela, powód odmówił zgody na oględziny uszkodzonego towaru.

Powód nie zgłosił szkody niezwłocznie, lecz ze znacznym opóźnieniem i to już po utylizacji towaru, co uniemożliwiło stronie pozwanej i ubezpieczycielowi dokonania oględzin powoływanych przez powoda uszkodzeń oraz ustalenia zakresu, w jakim przesyłka została uszkodzona. Pozwany nie był uprawniony do ingerowania w przesyłkę poprzez usunięcie opakowania zbiorczego, stąd nie mógł we własnym zakresie dokonać oględzin przed zwrotnym jej transportem.

Pozwany podniósł także, iż w chwili podpisywania przez kierowcę formularzy zgłoszenia szkody, nie było na nich adnotacji w części „Opis szkody” (sprzeciw od nakazu zapłaty - karty: 85-88 akt sprawy). Zawiadomienia dla wskazanych przez pozwanego przedsiębiorców – zostały doręczone prawidłowo ( pkt 6 zarządzenia – karta 131 oraz z.p.o. – karta 160 i verte akt sprawy).

(...) spółka akcyjna (...) (...) z siedzibą w W. zgłosił interwencję uboczną po stronie pozwanej, wnosząc o oddalenia powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz interwenienta ubocznego kosztów procesu z uwzględnieniem kosztów procesowego, opłat skarbowych od pełnomocnictw (51 zł) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Podniósł, iż odmowa odbioru przesyłek nie stanowi sama w sobie potwierdzenia zniszczenia całości towaru. Ze zdjęć wynika, że przeważająca część towaru nie nosiła śladów żadnej ingerencji z zewnątrz i jakichkolwiek uszkodzeń zewnętrznych. Powód dokonując utylizacji towaru na 8 dni przed zgłoszeniem szkody, pozbawił interwenienta możliwości weryfikacji przyczyn i okoliczności powstania szkody i jej rozmiaru. Fakturę za utylizację oraz protokół zniszczenia towaru wystawił podmiot, który – zgodnie z odpisem z KRS – nie prowadzi działalności z zakresu utylizacji towaru. Zdaniem interwenienta towar nie został zapakowany prawidłowo i właściwie do rodzaju przewożonego mienia. Cienka warstwa folii, jaką towar był owinięty, poprzecierała się na krawędziach jednostek paletowych i osłabiała stabilność jednostki paletowej, a nadto umożliwiała przesuwanie się opakowań na palecie. Jednostki paletowe nie posiadały tekturowych narożników chroniących pionowe krawędzie jednostek paletowych, tekturowych pokryw chroniących jednostkę paletową od góry, ani pasów (bandówek) spinających towar z paletą. Powyższe bezpośrednio przyczyniło się do naruszenia przesyłki. Towar przedstawiony na zdjęciach poglądowych zapakowany jest w kartony, pionowe krawędzie jednostek paletowych zabezpieczone są tekturowymi narożnikami, a jednostki paletowe owinięte są folią strecz. W przypadku towaru znajdującego się w zgrzewkach, także pionowe krawędzie jednostek paletowych zabezpieczone są tekturowymi narożnikami, a jednostki paletowe owinięte są kilkoma warstwami folii strecz. Przepis art. 72 § 1 ust. 2 prawa przewozowego wskazuje na odpowiedzialność nadawcy w za szkodę w towarze w przypadku m.in. niewłaściwego opakowania ( pismo – karty: 224-227 akt sprawy).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

R. F. zawarł z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. w dniu 29 stycznia 2020 roku umowę franszyzy zatytułowaną jako „umowa członkowska”, uzyskując status członka regionalnego sieci P.-Ex i numer (...). Członek regionalny realizował odbiory i dostawy na zlecenie własne oraz innych członków regionalnych ( str. 5-10 i 55 umowy, definicja pojęcia „depot” – karty: 91-97 akt sprawy). Członek regionalny był uprawniony do zawierania pisemnych umów z klientami, których magazyny znajdowały się na terenie działania danego członka regionalnego sieci. (...) poprzez który klienci zlecali przewozy wskazywał automatycznie kolejnych przewoźników. Klient ma kontakt z pierwszym przewoźnikiem, jednak na podstawie danych ujawnionych w systemie mógł ustalić numery przypisane oddziałom realizującym dany przewóz. Na stronie P.-Ex możliwym natomiast było ustalenie numerów przypisanych poszczególnym przewoźnikom (członkom regionalnym sieci) – zeznania świadka M. T. (1) 02:27 min.-11:00 min. i 17:25 min.-22:00 min. czasu nagrania oraz protokół rozprawy – karta 351 verte akt sprawy.

- (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. przyjęła ofertę z dnia 17 grudnia 2019 roku przesłaną przez kierownika działu sprzedaży (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na świadczenie usług w zakresie przesyłek drobnicowych. Zlecanie przewozów miało następować drogą elektroniczną. Przesyłki objęte były umową ubezpieczenia (...). Oferta ważna była do 15 lipca 2020 roku ( oferta handlowa – karty: 98-100 akt sprawy).

Przewozy zlecone przez - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. R. F. wykonywał na trasach: browar w Z. – magazyn w R., a następnie po przeładowaniu towaru na innych samochód - magazyn w R. – magazyn główny w S. ( zeznania świadków: K. L. – 01:32:00 do 01:36:05 czasu nagrania i protokół rozprawy – karta 163 oraz M. T. (2) – karta 223 verte i zeznania pozwanego 02:18:23 do 02:20:50 czasu nagrania i protokół rozprawy – karta 300 verte akt sprawy), gdzie następowało przeładowanie na samochód, którym towar miał zostać dostarczony do magazynu kolejnego przewoźnika, tam przeładowany na inny pojazd i następnie dostarczony odbiorcy ( zeznania świadka M. T. (2) – karta 223 verte i zeznania pozwanego 02:20:50 do 02:22 czasu nagrania i protokół rozprawy – karta 300 verte i karta 301 oraz akt sprawy). Każdy z magazynierów miał obowiązek zweryfikowania stan towaru, bez ingerencji w opakowanie ( zeznania świadka M. T. (2) – karta 224 akt sprawy).

R. F. otrzymał od - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. zlecenie nr 212- (...) przewozu na trasie: browar w Z. sklep (...) w K. ( list przewozowy – karta 17 akt sprawy) z terminem dostawy określonym na 26 maja 2020 roku. Ładunek zawierał 3 palety, na każdej po 1.680 zł opakowań jednostkowych i po 140 opakowań zbiorczych, w każdym opakowaniu zbiorczym 12 opakowań jednostkowych – puszki z lemoniadą o różnych smakach ( dokument WZ – karty: 25-26 akt sprawy). Łączna cena towaru wynosiła 15.436,01 zł brutto ( faktura pro forma nr (...)-Z z dnia 25 maja 2020 roku – karta 31 akt sprawy). Do opakowania zastosowano folię i taśmę ( formularz zgłoszenia szkody – karta 28 akt sprawy).

Przyjmujący towar w imieniu odbiorcy zamieścił na dokumencie WZ adnotację, że opakowania jednostkowe nie są szczelne oraz, że są wycieki. Dodatkowo wpisano, iż palety są ofoliowane i brak jest wycieków zewnętrznych ( WZ – karta 122 akt sprawy). Na liście przewozowym jako powód odmowy przyjęcia towaru wskazano nieszczelność opakowań jednostkowych ( list przewozowy – karta 327 akt sprawy).

Przesyłka została przewieziona do nadawcy – do browaru w Z., z zachowaniem analogicznych procedur przewozowych, jakie były stosowane po odbiorze od nadawcy ( zeznania świadka K. M. – od 10 do 15 minuty rejestrowanego posiedzenia oraz protokół rozprawy – karta 161 i verte akt sprawy). Po zwrocie przesyłki do nadawcy został wypełniony formularz zgłoszenia szkody przy udziale kierowcy wykonującego przewóz na trasie R. - browar w Z. ( zeznania świadka Z. G. – 37 min. czasu nagrania rozprawy i protokół rozprawy – karta 162 verte akt sprawy). Wówczas nie otwierano opakowań zbiorczych ( zeznania świadka Z. G. – 45 min. czasu nagrania rozprawy i protokół rozprawy – karta 162 verte akt sprawy). W formularzu tym jako rodzaj szkody wskazano: zamoczenie, zgniecenie i braki w przesyłce. Zaznaczono także, iż: opakowanie zewnętrzne jest uszkodzone; szkoda powstała w 3 paletach; wykonano dokumentację fotograficzną w obecności kierowcy. M. M., reprezentujący nadawcę, w rubryce opis szkody odnotował: „palety uderzone z boku, wgniecenia puszek, smugi olejowe, uszkodzone puszki i wycieki, zalane etykiety i opakowania zbiorcze. Towar nie nadaje się do sprzedaży” ( formularz zgłoszenia szkody – karta 28 akt sprawy).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniu 1 czerwca 2020 roku wystawiła - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. fakturę za utylizację uszkodzonego towaru – lemoniady – 9 palet na kwotę 5.535 zł brutto ( faktura VAT nr (...) – karta 21 akt sprawy). Z datą 1 czerwca 2020 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. sporządziła protokół zniszczenia towaru – 5.040 puszek z lemoniadą o różnych smakach. Utylizacji dokonano poprzez wylanie płynu, a następnie przekazanie opakowań na surowce wtórne ( protokół nr (...) – karta 30 akt sprawy).

W dniu 8 czerwca 2020 roku - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. złożył R. F. reklamację dotyczącą zlecenia przewozu nr 212- (...) wskazując, iż odbiorca nie przyjął przesyłki zawierającej puszki z napojami (3 palety po 1.680 puszek na każdej) z uwagi na jej mechaniczne uszkodzenie powstałe prawdopodobnie podczas przeładunku. Palety uszkodzone zostały z boków, powodując wgniecenia w puszkach oraz wyciek płynów. Zalane zostały opakowania zbiorcze, etykiety oraz same produkty. Towar został zutylizowany przez nadawcę, gdyż nie nadawał się sprzedaży. Nadawca zażądał zwrotu kwoty 18.022,01 zł, na którą składały się: koszty dwukrotnych dostaw towaru – 741 zł brutto, wartość towaru – 15.436,01 zł brutto i koszt utylizacji towaru – 1.845 zł brutto ( wydruk wiadomości e-mail – karta 25 akt sprawy)

(...) spółka akcyjna (...) (...) z siedzibą w W. w piśmie datowanym na 1 września 2020 roku poinformował o braku podstaw do uznania odpowiedzialności ubezpieczyciela i tym samym do wypłaty odszkodowania. Uzasadniając swoje stanowisko ubezpieczyciel wskazał, że przyczyną szkody było niewystarczające zapakowanie i zabezpieczenia towaru na czas przewozu i przeładunków. Cienka warstwa folii kurczliwej (strecz) poprzecierała/porwała się na rogach/krawędziach jednostek paletowych powodując osłabienie stabilności jednostki paletowej, przesuwanie się opakowań na palecie i w konsekwencji uszkodzenie towaru. Jednostki paletowe nie posiadały tekturowych narożników chroniących pionowe krawędzie jednostek paletowych, tekturowych pokryw chroniących jednostkę paletową od góry, jak również pasków (bandówek) spinających towar z paletą, co bezpośrednio przyczyniło się do naruszenia przesyłki. Ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody powstałe wskutek braku lub niedostatecznego opakowania (§3 i §5 ust. 2e polisy) – decyzja – karta 58 i verte akt sprawy.

R. F. otrzymał od - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. zlecenie nr 212- (...) przewozu na trasie: browar w Z. sklep (...) w K. ( etykieta – karty: 18-19 akt sprawy). Ładunek zawierał 3 palety, na każdej 1.680 zł opakowań jednostkowych – po 140 opakowań zbiorczych, w każdym opakowaniu zbiorczym 12 opakowań jednostkowych – puszki z lemoniadą o różnych smakach ( dokument WZ – karty: 33-34 akt sprawy). Łączna cena towaru wynosiła 15.436,01 zł brutto ( faktura pro forma nr (...)-Z z dnia 25 maja 2020 roku – karta 39 akt sprawy). Do opakowania zastosowano folię i taśmę ( formularz zgłoszenia szkody – karta 35 akt sprawy).

Na dokumencie WZ pracownik sklepu (...) odnotował, że opakowania jednostkowe są uszkodzone ( WZ – karta 123 akt sprawy). W dniu 28 maja 2020 roku przewoźnik wykonujący przewóz z magazynu głównego do odbiorcy poinformował R. F., że nie widzi żadnych uszkodzeń, a towar jest bardzo mocno ofoliowany ( wydruk wiadomości email – karta 124 akt sprawy).

Przesyłka została przewieziona do nadawcy – do browaru w Z., z zachowaniem analogicznych procedur przewozowych, jakie były stosowane po odbiorze od nadawcy ( zeznania świadka K. M. – od 10 do 15 minuty rejestrowanego posiedzenia oraz protokół rozprawy – karta 161 i verte akt sprawy). Po zwrocie przesyłki do nadawcy w dniu 29 czerwca 2020 roku został wypełniony formularz zgłoszenia szkody przy udziale kierowcy wykonującego przewóz na trasie R. - browar w Z.. Jako rodzaj szkody wskazano zamoczenie, zgniecenie i braki w przesyłce. Zaznaczono także, iż opakowanie zewnętrzne jest uszkodzone. Szkoda powstała w 3 paletach. Wykonano dokumentację fotograficzną w obecności kierowcy. M. M. w rubryce opis szkody odnotował: „palety uderzone z boku, w skutek czego wgniecenia uszkodzenia opakowań zbiorczych, zalanie produktów na paletach, zniszczone etykiety i puszki. Towar nie nadaje się do sprzedaży” ( formularz zgłoszenia szkody – karta 35 akt sprawy).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniu 1 czerwca 2020 roku wystawiła - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. fakturę za utylizację uszkodzonego towaru – lemoniady – 9 palet na kwotę 5.535 zł brutto ( faktura VAT nr (...) – karta 38 akt sprawy). Z datą 1 czerwca 2020 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. sporządziła protokół zniszczenia w dniu 26 maja 2020 roku towaru – 5.040 puszek z lemoniadą o różnych smakach. Utylizacji dokonano poprzez wylanie płynu, a następnie przekazanie opakowań na surowce wtórne ( protokół nr (...) – karta 37 akt sprawy).

W dniu 8 czerwca 2020 roku - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. złożył R. F. reklamację dotyczącą zlecenia przewozu nr 212- (...) wskazując, iż odbiorca nie przyjął przesyłki zawierającej puszki z napojami (3 palety po 1.680 puszek na każdej) z uwagi na jej mechaniczne uszkodzenie powstałe prawdopodobnie podczas przeładunku. Palety uszkodzone zostały z boków, powodując wgniecenia w puszkach oraz wyciek płynów. Zalane zostały opakowania zbiorcze, etykiety oraz same produkty. Towar został zutylizowany przez nadawcę, gdyż nie nadawał się sprzedaży. Nadawca zażądał zwrotu kwoty 18.022,01 zł, na którą składały się: koszty dwukrotnych dostaw towaru – 741 zł brutto, wartość towaru – 15.436,01 zł brutto i koszt utylizacji towaru – 1.845 zł brutto ( wydruk wiadomości e-mail – karta 32 akt sprawy)

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. w dniu 24 lipca 2020 roku przyjęła od - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w (...),5 kg złomu – aluminiowe puszki o wartości 222,94 zł brutto ( dokument PZ nr (...) – karta 67 akt sprawy).

(...) spółka akcyjna (...) (...) z siedzibą w W. w piśmie datowanym na 1 września 2020 roku poinformował o braku podstaw do uznania odpowiedzialności ubezpieczyciela i tym samym do wypłaty odszkodowania. Uzasadniając swoje stanowisko ubezpieczyciel wskazał, że przyczyną szkody było niewystarczające zapakowanie i zabezpieczenia towaru na czas przewozu i przeładunków. Cienka warstwa folii kurczliwej (strecz) poprzecierała/porwała się na rogach/krawędziach jednostek paletowych powodując osłabienie stabilności jednostki paletowej, przesuwanie się opakowań na palecie i w konsekwencji uszkodzenie towaru. Jednostki paletowe nie posiadały tekturowych narożników chroniących pionowe krawędzie jednostek paletowych, tekturowych pokryw chroniących jednostkę paletową od góry, jak również pasków (bandówek) spinających towar z paletą, co bezpośrednio przyczyniło się do naruszenia przesyłki. Ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody powstałe wskutek braku lub niedostatecznego opakowania (§3 i §5 ust. 2e polisy) – decyzja – karta 57 i verte akt sprawy.

R. F. otrzymał od - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. zlecenie nr 212- (...) przewozu na trasie: browar w Z. sklep (...) w K. ( etykieta – karty: 15-16 akt sprawy) z terminem dostawy 26 maja 2020 roku. Ładunek zawierał 3 palety, na każdej po 1.680 zł opakowań jednostkowych – po 140 opakowań zbiorczych, w każdym opakowaniu zbiorczym 12 opakowań jednostkowych – puszki z lemoniadą o różnych smakach ( dokument WZ – karty: 41-42 akt sprawy). Łączna cena towaru wynosiła 15.436,01 zł brutto ( faktura pro forma nr (...)-Z z dnia 25 maja 2020 roku – karta 46 akt sprawy). Do opakowania zastosowano folię i taśmę ( formularz zgłoszenia szkody – karta 43 akt sprawy).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. wykonująca przewóz na trasie magazyn główny w S.K. powiadomiła R. F. (nr oddziału członka regionalnego 033 w adresie mailowym) o odmowie przyjęcia przesyłki w sklepie (...) wskazując, iż przesyłka nie jest naruszona, jednak pracownicy przyjmujący towar oświadczyli, że ma wadę fabryczną i puszki są rozszczelnione przy wieczku i są wycieki ( wydruk wiadomości e-mail z dnia 26 maja 2020 roku – karta 119 akt sprawy). Magazynierzy sprawdzili wówczas jedną paletę, wyjmując kilka puszek. Uciskali te puszki sprawdzając, czy są wycieki. Stwierdzili, że puszki są rozszczelnione i nie ma w nich gazu. Odmówili przyjęcia całości transportu, pomimo zweryfikowania tylko puszek znajdujących się na jednej palety ( zeznania świadka P. W. – 6:21 do 12:50 min. nagrania i 18.01-19:20 min. nagrania i protokół rozprawy – karta 298 verte akt sprawy). W związku z tą informacją R. F. zwrócił się do nadawcy z prośbą o wydanie dyspozycji ( wydruk wiadomości e-mail z dnia 26 maja 2020 roku – karta 120 akt sprawy). Podany powyżej powód odmowy przyjęcia towaru został odnotowany na dokumencie WZ przez pracownika sklepu ( WZ – karta 121 akt sprawy).

Przesyłka została przewieziona do nadawcy – do browaru w Z., z zachowaniem analogicznych procedur przewozowych, jakie były stosowane po odbiorze od nadawcy ( zeznania świadka K. M. – od 10 do 15 minuty rejestrowanego posiedzenia oraz protokół rozprawy – karta 161 i verte akt sprawy). Po zwrocie przesyłki do nadawcy w dniu 29 czerwca 2020 roku został wypełniony formularz zgłoszenia szkody przy udziale kierowcy wykonującego przewóz na trasie R. - browar w Z.. Jako rodzaj szkody wskazano: zamoczenie, zgniecenie i braki w przesyłce. Zaznaczono także, iż opakowanie zewnętrzne jest uszkodzone. Szkoda powstała w 3 paletach. Wykonano dokumentację fotograficzną w obecności kierowcy. M. M. w rubryce opis szkody odnotował: „palety uderzone z boków, wgniecenia puszek w efekcie wycieki z puszek. Zalane opakowania zbiorcze, zalane etykiety, zalane produkty. Towar nie nadaje się do sprzedaży” ( formularz zgłoszenia szkody – karta 43 akt sprawy).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniu 1 czerwca 2020 roku wystawiła - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. fakturę za utylizację uszkodzonego towaru – lemoniady – 9 palet na kwotę 5.535 zł brutto ( faktura VAT nr (...) – karta 45 akt sprawy). Z datą 1 czerwca 2020 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. sporządziła protokół zniszczenia w dniu 26 maja 2020 roku towaru – 5.040 puszek z lemoniadą o różnych smakach. Utylizacji dokonano poprzez wylanie płynu, a następnie przekazanie opakowań na surowce wtórne ( protokół nr (...) – karta 44 akt sprawy).

W dniu 8 czerwca 2020 roku - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. złożył R. F. reklamację dotyczącą zlecenia przewozu nr 212- (...) wskazując, iż odbiorca nie przyjął przesyłki zawierającej puszki z napojami (3 palety po 1.680 puszek na każdej) z uwagi na jej mechaniczne uszkodzenie powstałe prawdopodobnie podczas przeładunku. Palety uszkodzone zostały z boków, powodując wgniecenia w puszkach oraz wyciek płynów. Zalane zostały opakowania zbiorcze, etykiety oraz same produkty. Towar został zutylizowany przez nadawcę, gdyż nie nadawał się sprzedaży. Nadawca zażądał zwrotu kwoty 18.022,01 zł, na którą składały się: koszty dwukrotnych dostaw towaru – 741 zł brutto, wartość towaru – 15.436,01 zł brutto i koszt utylizacji towaru – 1.845 zł brutto ( wydruk wiadomości e-mail – karta 40 akt sprawy).

(...) spółka akcyjna (...) (...) z siedzibą w W. w piśmie datowanym na 1 września 2020 roku poinformował o braku podstaw do uznania odpowiedzialności ubezpieczyciela i tym samym do wypłaty odszkodowania. Uzasadniając swoje stanowisko ubezpieczyciel wskazał, że przyczyną szkody było niewystarczające zapakowanie i zabezpieczenia towaru na czas przewozu i przeładunków. Cienka warstwa folii kurczliwej (strecz) poprzecierała/porwała się na rogach/krawędziach jednostek paletowych powodując osłabienie stabilności jednostki paletowej, przesuwanie się opakowań na palecie i w konsekwencji uszkodzenie towaru. Jednostki paletowe nie posiadały tekturowych narożników chroniących pionowe krawędzie jednostek paletowych, tekturowych pokryw chroniących jednostkę paletową od góry, jak również pasków (bandówek) spinających towar z paletą, co bezpośrednio przyczyniło się do naruszenia przesyłki. Ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody powstałe wskutek braku lub niedostatecznego opakowania (§3 i §5 ust. 2e polisy) – decyzja – karta 59 i verte akt sprawy.

R. F. otrzymał od - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. zlecenie nr 212- (...) przewozu na trasie: browar w Z.B. B. w G. ( etykieta – karta 20 akt sprawy). Ładunek zawierał 1 paletę z 60 puszkami z piwem oraz lemoniadą o różnych smakach ( dokument WZ – karta 48 akt sprawy). Łączna cena towaru wynosiła 2.078,75 zł brutto ( faktura pro forma nr (...)-Z z dnia 26 maja 2020 roku – karta 53 akt sprawy). Do opakowania zastosowano folię i taśmę ( formularz zgłoszenia szkody – karta 49 akt sprawy).

Przesyłka została przewieziona do nadawcy – do browaru w Z., z zachowaniem analogicznych procedur przewozowych, jakie były stosowane po odbiorze od nadawcy ( zeznania świadka K. M. – od 10 do 15 minuty rejestrowanego posiedzenia oraz protokół rozprawy – karta 161 i verte akt sprawy). Po zwrocie przesyłki do nadawcy został wypełniony formularz zgłoszenia szkody przy udziale kierowcy wykonującego przewóz na trasie R. - browar w Z.. Jako rodzaj szkody wskazano zamoczenie, zgniecenie. Zaznaczono także, iż opakowanie zewnętrzne jest uszkodzone. Wykonano dokumentację fotograficzną w obecności kierowcy. M. M. w rubryce opis szkody odnotował: „uszkodzone opakowania PET oraz puszki. Wyciek i zalanie całości” ( formularz zgłoszenia szkody – karta 49 akt sprawy).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniu 1 czerwca 2020 roku wystawiła - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. fakturę za utylizację uszkodzonego towaru – lemoniady – 1 paleta na kwotę 615 zł brutto ( faktura VAT nr (...) – karta 51 akt sprawy). Z datą 1 czerwca 2020 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. sporządziła protokół zniszczenia towaru w dniu 28 maja 2020 roku – 60 puszek z lemoniadą i piwem o różnych smakach. Utylizacji dokonano poprzez wylanie płynu, a następnie przekazanie opakowań na surowce wtórne ( protokół nr (...) – karta 52 akt sprawy).

W dniu 8 czerwca 2020 roku - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. złożył R. F. reklamację dotyczącą zlecenia przewozu nr 212- (...) wskazując, iż nie została odebrana z magazynu przeładunkowego. Kurier poinformował nadawcę, że towar (7 opakowań PET 30 l i 60 puszek) uległ uszkodzeniu w transporcie i nie nadaje się do dostawy. Paleta najprawdopodobniej została przygnieciona z góry, powodując zgniecenie oraz wyciek płynów. Zalane zostały opakowania zbiorcze oraz wszystkie produkty. Towar został zutylizowany przez nadawcę, gdyż nie nadawał się sprzedaży. Nadawca zażądał zwrotu kwoty 3.434,75 zł, na którą składały się: koszty dwukrotnych dostaw towaru – 741 zł brutto, wartość towaru – 2.078,75 zł brutto i koszt utylizacji towaru – 615 zł brutto ( wydruk wiadomości e-mail – karta 47 akt sprawy).

(...) spółka akcyjna (...) (...) z siedzibą w W. w piśmie datowanym na 3 sierpnia 2020 roku poinformował - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. o przyznaniu odszkodowania w wysokości 1.390,04 zł. Kwota ta obejmowała wartość uszkodzonego towaru netto pomniejszoną o franszyzę redukcyjną – 300 zł ( decyzja wypłaty – karta 55 akt sprawy).

R. F. wystawił - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. w dniu 1 czerwca 2020 roku fakturę za usługę transportową na kwotę 7.662 zł netto ( faktura nr (...) – karta 22 akt sprawy). Kwota ta obejmowała także wynagrodzenie za przewóz przesyłek o nr 212- (...) (370,50 zł), 212- (...) (370,50 zł), 212- (...) (370,50 zł) i 212- (...) (106,50 zł) – zestawienie zbiorcze – karty: 23-24 akt sprawy.

W toku postępowania prowadzonego przez (...) spółka akcyjna (...) (...) z siedzibą w W. podmiot ten zwrócił się w dniu 22 czerwca 2020 roku do - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. m.in. z prośbą o możliwość wizyty w magazynie w Z. celem oględzin przykładowej jednostki paletowej z napojami ( wydruk wiadomości email – karty: 127-128 akt sprawy). W dniu 23 czerwca 2020 roku otrzymał odpowiedź, iż z uwagi na sytuację pandemiczną do zakładu nie są wpuszczane osoby z zewnątrz ( wydruk wiadomości email – karty: 126-127 akt sprawy). Ubezpieczyciel otrzymał od poszkodowanego przykładowych palet z towarem przygotowanych do transportu (wydruk wiadomości email z dnia 24 czerwca 2020 roku i z dnia 25 czerwca 2020 roku – karta 174 i zeznania świadka K. M. – 19 min. i protokół rozprawy – karta 161 verte akt sprawy)

W dniu 17 września 2020 roku - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. wystawiła R. F. notę obciążeniową na kwotę 41.660,84 zł tytułem kosztu utraconego towaru ( nota nr 01/09/2020 – karta 62 akt sprawy), wzywając R. F. do zapłaty w terminie 14 dni od dnia doręczenia pisma kwoty 35.071,11 zł – tj. wartości netto towaru pomniejszonej o koszty transportu bez podatku od towarów i usług oraz żądając korekty faktury nr (...) o koszty transportu 4 zareklamowanych przesyłek ( wezwanie do zapłaty – karty: 60-61 i dowód jego nadania w dniu 18 września 2020 roku – karta 62 verte akt sprawy).

W odpowiedzi R. F. odmówił uznania w/w roszczeń, żądając zapłaty wynagrodzenia za przewóz ( pismo datowane na 2 października 2020 roku – karty: 63-64 akt sprawy).

Sąd Rejonowy rozważył, co następuje:

Regulacja zawarta w art. 6 prawa przewozowego dotyczy sytuacji, w której wszyscy przewoźnicy biorący udział w przewozie są stroną jednej umowy. Powołany przepis nie określa sposobu, w jaki kolejni przewoźnicy stają się stroną tej umowy. Należy zatem przyjąć, że zastosowanie mają ogólne zasady, a co za tym idzie – konieczne jest złożenie zgodnych oświadczeń woli stron umowy, tj. nadawcy i wszystkich przewoźników biorących udział w przewozie. Sytuacja, o jakiej mowa w postanowieniu art. 6, może więc dojść do skutku wyłącznie w drodze umowy wielostronnej, choć oświadczenia woli poszczególnych osób mogą być złożone w różnym czasie, a kolejni przewoźnicy mogą być reprezentowani przez pierwszego z nich (na podstawie pełnomocnictwa). Powołany powyżej przepis wspomina o jednym dokumencie przewozowym jako podstawie wykonywania przewozu. Jednakże wobec pozbawienia listu przewozowego funkcji konstytutywnej (na co wskazuje art. 38), należy przyjąć, że niewystawienie listu przewozowego nie stanowi przeszkody do traktowania przewozu jako wykonywanego na warunkach określonych w postanowieniu art. 6, jeśli taki sposób (jedna umowa jako podstawa prawna przewozu) objęty był zgodną wolą wszystkich biorących udział w przewozie stron. Przez zawarcie umowy, o jakiej mowa powyżej, zostaje nawiązany bezpośredni stosunek zobowiązaniowy między nadawcą a wszystkimi przewoźnikami biorącymi udział w wykonaniu przewozu. Jako podstawę prawną odpowiedzialności pozwanego sąd przyjął zatem art. 6 prawa przewozowego. Pozwany zawarł umowę nie tylko z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ale również z innym przewoźnikami działającymi ramach umów zawartych z tą spółką, która udostępniła program i infrastrukturę z tym związaną, służącą do organizacji wykonania przewozów. Tym samym niejako pełniła też funkcję spedytora.

Pozwanego – jak wskazano powyżej - łączyły zatem umowy z innymi przewoźnikami, które - niewątpliwie – określały sposób rozliczenia kosztów przewozu, w sytuacji gdy fakturę za cały przewóz wystawił wyłącznie pozwany. Te okoliczności wskazują na zasadność zastosowania dyspozycji art. 6 prawa przewozowego i istnienie solidarnej odpowiedzialności pozwanego z innymi przewoźnikami wykonującymi ten przewóz. Tym samym pozwany był legitymowany biernie w niniejszym postępowaniu.

W przedmiotowej sprawie w zasadzie nie jest sporne, iż w momencie przekazania towaru pozwanemu do czasu próby jego wydania odbiorcy (poza przesyłką, której odbiorcą był B. B.) – nie stwierdzono żadnych uszkodzeń przesyłki. Zatem do uszkodzenia towaru lub ujawnienia się uszkodzeń musiało dojść na ostatnim etapie realizacji przewozu, a zatem podczas wykonywania przewozu przez innego niż pozwany przewoźnika.

W ocenie Sąd adnotacja o przyczynie odmowy przyjęcia przesyłek dostarczanych do sklepów (...) w K. i K. (wada fabryczna, rozszczelnienie przy wieczku, nieszczelne opakowania jednostkowe) – nie skutkowała przeniesieniem ciężaru dowodu na stronę powodową. W myśl ogólnej reguły zawartej w przepisie art. 6 k.c. ciężar udowodnienia określonego faktu spoczywa na osobie, która wywodzi z niego skutki prawne. Jest rzeczą oczywistą, że z okoliczności, że szkoda powstała w czasie przewozu, skutki w postaci powstania i istnienia roszczenia odszkodowawczego wywodzi osoba uprawniona, tj. nadawca lub odbiorca przesyłki. Wynikałoby z tego, że właśnie na tej osobie spoczywa ciężar udowodnienia związku czasowego z przewozem. Osoba uprawniona nie ma najczęściej możliwości ustalenia szkody bezpośrednio po jej zaistnieniu. Co więcej, odbiorca nie zna stanu przesyłki przyjmowanej przez przewoźnika do transportu. Częściej jednak trudno jest stwierdzić z całą pewnością, w jakim momencie szkoda zaistniała. Okoliczności i warunki, w jakich znajduje się przesyłka, nie pozwalają wykluczyć, że szkoda mogła powstać jeszcze przed nadaniem jej do przewozu, np. w czasie załadunku. Dlatego jeżeli przesyłka została przyjęta do przewozu bez zastrzeżeń, to ustawodawca nakazuje domniemywać, że znajdowała się ona w należytym stanie (art. 781 § 2 k.c. w związku z art. 90 prawa przewozowego). Domniemanie z art. 781 § 2 k.c. odnosi się zarówno do stanu jakościowego przesyłki, jak i stanu ilościowego. Dzięki niemu dowód na okoliczność, że szkoda powstała w czasie przewozu, sprowadza się w praktyce do wskazania tej szkody w momencie odbioru przesyłki od przewoźnika. Dowód taki przeprowadza się w identyczny sposób co dowód na okoliczność samej szkody, tj. za pomocą protokołu o stanie przesyłki, sporządzonego najpóźniej w czasie odbioru przesyłki. Przewoźnik sporządza protokół z własnej inicjatywy albo na żądanie uprawnionego (z reguły odbiorcy), który twierdzi, że przesyłka jest naruszona. W przypadku dostrzeżenia uszkodzeń lub ubytków przewoźnik powinien jednak sporządzić protokół z własnej inicjatywy. Ze względu na funkcję, którą ma pełnić ten dokument, należy przyjąć, iż jego minimalna treść powinna obejmować precyzyjny opis uszkodzeń (ubytków) oraz możliwych przyczyn, jeśli da się je ustalić na podstawie oględzin. Jeśli szczegółowy opis przyczyn nie jest możliwy, należy zamieścić taką wzmiankę w protokole. Sporządzenie protokołu powinno nastąpić przed wydaniem przesyłki odbiorcy, gdyż tylko wtedy będzie on miał pełne znaczenie dowodowe.

Protokół o stanie przesyłki jest w transporcie tradycyjnym środkiem dowodowym na okoliczność szkody w substancji przesyłki, jej rozmiaru i przyczyn. W dzisiejszej dobie, wobec istnienia innych technicznych możliwości, zapewniających niejednokrotnie znacznie wyższy standard zobrazowania szkody (zdjęcia, nagrania), postanowienia narzucające protokolarne dokumentowanie nie mogą być interpretowane jako dopuszczające wyłącznie taki sposób dowodzenia szkody, jej rozmiaru i przyczyn w postępowaniu sądowym. Należy przyjąć, że nie stoją one na przeszkodzie temu, aby powyższe okoliczności były przedmiotem dowodu prowadzonego za pomocą innych środków dowodowych, szczególnie, że protokół o stanie przesyłki nie jest dokumentem urzędowym - ma bowiem charakter dokumentu prywatnego w rozumieniu art. 245 k.p.c.

Nałożenie obowiązku sporządzenia protokołu na przewoźnika, nie zmienia zasad rozkładu ciężaru dowodu. Niesporządzenie protokołu o stanie przesyłki nie zwalnia zatem osoby uprawnionej 0od udowodnienia szkody (jej rozmiaru) oraz związku czasowego z przewozem. Może ona tego dokonać za pomocą wszelkich prawnie dopuszczalnych środków dowodowych (protokołu sporządzonego we własnym zakresie, w miarę możliwości z udziałem osób postronnych, raportu przygotowanego przez niezależny podmiot wyspecjalizowany w tym zakresie, zdjęć, filmów, zeznań świadków). Natomiast co do przyczyny szkody, to na przewoźniku dążącym do uwolnienia się od odpowiedzialności spoczywa ciężar udowodnienia przyczyny mieszczącej się w zakresie okoliczności zwalniających.

Jak wynika z materiału dowodowego protokół szkody, o cechach wskazanych powyżej, nie został sporządzony na etapie próby wydania przesyłki odbiorcy. Wskazane przez odbiorców przyczyny odmowy przyjęcia przesyłki, brak informacji o zakresie uszkodzeń w sytuacji odmowy przyjęcia całości przesyłki – pozwalają jedynie na ustalenie, że doszło do częściowego uszkodzenia przesyłki w trakcie przewozu.

Zgodnie z art. 65 ust. 1 prawa przewozowego przewoźnik ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki (ust. 1). Przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności określonej w ust. 1, jeżeli utrata, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstały z przyczyn występujących po stronie nadawcy lub odbiorcy, niewywołanych winą przewoźnika, z właściwości towaru albo wskutek siły wyższej. Dowód, że szkoda wynikła z jednej z wymienionych okoliczności, ciąży na przewoźniku (ust. 2). Przewoźnik jest zwolniony od odpowiedzialności określonej w ust. 1, jeżeli utrata, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstały co najmniej z jednej z następujących przyczyn: nadania pod nazwą niezgodną z rzeczywistością, nieścisłą lub niedostateczną rzeczy wyłączonych z przewozu lub przyjmowanych do przewozu na warunkach szczególnych albo niezachowania przez nadawcę tych warunków (ust. 3 pkt. 1), braku, niedostateczności lub wadliwości opakowania rzeczy, narażonych w tych warunkach na szkodę wskutek ich naturalnych właściwości (ust. 3 pkt. 2), szczególnej podatności rzeczy na szkodę wskutek wad lub naturalnych właściwości (ust. 3 pkt. 3), ładowania, rozmieszczenia lub wyładowywania rzeczy przez nadawcę lub odbiorcę (ust. 3 pkt. 4), przewozu przesyłek, które zgodnie z przepisami lub umową powinny być dozorowane, jeżeli szkoda wynikła z przyczyn, którym miał zapobiec dozorca (ust. 3 pkt. 5). Jeśli próbę uwolnienia się od odpowiedzialności przewoźnik podejmie, opierając się na przyczynach egzoneracyjnych wymienionych w art. 65 ust. 2 (tzw. ogólnych), to musi udowodnić, że szkoda rzeczywiście jest skutkiem jednej z nich. Oznacza to konieczność udowodnienia zarówno okoliczności zwalniającej od odpowiedzialności, jak i związku przyczynowego pomiędzy tą okolicznością a szkodą. Natomiast w przypadku powoływania się na okoliczności uprzywilejowane, zawarte w art. 65 ust. 3, wystarczy wykazanie, że szkoda mogła powstać na skutek jednej z tych okoliczności. Przewoźnik musi zatem udowodnić jedynie fakt wystąpienia okoliczności zwalniającej, natomiast w odniesieniu do związku przyczynowego pomiędzy tą okolicznością a szkodą wystarczy uprawdopodobnienie. Czynności przewoźnika nie mogą ograniczyć się jedynie do wskazania teoretycznej możliwości powstania szkody wskutek jednej z wymienionych w art. 65 ust. 3 przyczyn. Chodzi o możliwość realną. Można zatem powiedzieć, że wymagany jest wysoki stopień prawdopodobieństwa związku przyczynowego pomiędzy jedną z okoliczności, na które powołuje się przewoźnik, a szkodą.

Pozwany nie wykazał jednak istnienia żadnej z przesłanek egzoneracyjnych. Samo powołanie się na brak właściwego zabezpieczenia towaru przez nadawcę – nie jest wystarczające, gdyż wyjaśnienie tej okoliczności wymaga wiadomości specjalnych, a strona pozwana nie złożyła wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu transportu.

Natomiast obowiązek wykazania rozmiaru szkody spoczywa na uprawnionym, a w tym przypadku – na powodzie. W ocenie Sądu – powód nie wywiązał się z tego obowiązku. Wpisy dokonane w formularzu szkody z uwagi na ich ogólnikowość, brak szczegółowego udokumentowania zakresu uszkodzeń – nie dają podstaw do przyjęcia, iż nastąpiło całkowite uszkodzenie przesyłki. W sytuacji, gdy została podjęta decyzja o utylizacji całości przesyłek – zaniedbanie sporządzenia protokołu wraz ze szczegółową dokumentacją stanu towaru – wywołuje negatywne skutki procesowe dla strony powodowej. Wskazać należy, iż zeznania świadka Z. G. w zakresie stanu przesyłki po jej dostarczeniu do nadawcy – nie były przydatne dla ustalenia tej okoliczności, gdyż z uwagi na znaczny upływ czasu od tego dnia, świadek szczegółów nie pamiętał („Nie zauważyłem przy tym rozładunku, aby puszki były zgniecione, aby był wycieki, aby były uszkodzone opakowania zbiorcze” dalej „… coś musiało być skoro był spisywany protokół...” – protokół z rozprawy – karta 162 verte akt sprawy). Poza tym podpis na protokole został złożony przez M. M., którego na rozprawie świadek Z. G. nie był w stanie zidentyfikować jako osoby, przy udziale której sporządzany był protokół ( 01:07:57 czasu nagrania rozprawy i protokół rozprawy – karta 163 akt sprawy). Ponadto zeznań Z. G. co do faktu, iż rubryka „opis szkody” w momencie składania przez niego podpisu na formularzu, nie była wypełniona ( 55 min. i protokół rozprawy – karta 162 verte akt sprawy) – nie sposób uznać za wiarygodne, skoro bezpośrednio pod tą rubryką znajduje się podpis kierowcy, a sama rubryka nie została przekreślona, aby uniemożliwić dokonywanie wpisów po podpisaniu protokołu.

Zeznania świadka D. M. nie były przydatne dla wyjaśnienia okoliczności spornych, gdyż z uwagi na upływ czasu oraz brak zainteresowania świadka tematem – przyjrzał się on zwróconym przesyłkom pobieżnie, a nadto folia zabezpieczająca nie była wówczas zdejmowana ( zeznania świadka karty: 312 verte -313 verte akt sprawy).

Nawet zatem aprobując jako podstawę dla ustalenia wartości szkody fakturę pro forma, materiał dowodowy zgromadzony w sprawie – nie daje podstaw do określenia zakresu szkody. Należy także wskazać, iż w przypadku szkód będących dalszymi majątkowymi następstwami utraty, ubytku lub uszkodzenia przesyłki – ich wynagrodzenie możliwe jest jedynie w przypadku, gdy spowodowane zostały z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika, gdyż nie stosuje się wówczas ograniczenia wysokości odszkodowania do zwykłej wartości przesyłki (art. 86 prawa przewozowego). Chcąc uzyskać odszkodowanie pokrywające wymienione szkody, osoba uprawniona musi jednak udowodnić nie tylko samą szkodę, lecz także konkretne zdarzenie noszące znamiona winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika (osób, za które przewoźnik odpowiada) oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy tym zdarzeniem a szkodą. Takiego dowodu powód nie przeprowadził co do kosztów utylizacji produktów, jak również kosztów wynagrodzenia przewoźnika.

Mając na uwadze powyższe – Sąd oddalił powództwo na podstawie art. 80 prawa przewozowego w związku z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. oraz akt. 361 k.c.

Sąd obciążył powoda obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanego oraz interwenienta ubocznego kosztów procesu – zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (zgodnie z którą strona przegrywająca zobowiązana jest zwrócić swojemu przeciwnikowi poniesione przez niego koszty procesu) oraz zasadą kosztów celowych (niezbędnych do celowego dochodzenia swoich praw i celowej obrony).

Celowość kosztów ustawodawca łączy z czynnością dochodzenia praw (przez stronę powodową) i celowej obrony (przez stronę pozwaną). Jakkolwiek pojęcie "niezbędności" podlega ocenie sądu, to jednak kosztów wymienionych w art. 98 nie można uznać za zbędne. Pod pojęciem kosztów postępowania cywilnego należy rozumieć więc wszelkie koszty ponoszone przez podmioty postępowania w związku z jego tokiem. Koszty postępowania cywilnego obejmują: koszty sądowe, na które składają się opłaty sądowe (opłata i opłata kancelaryjna), podlegające zwrotowi wydatki sądowe, koszty mediacji, koszty związane z udziałem strony występującej osobiście lub reprezentowanej przez pełnomocnika niewykwalifikowanego, na które składają się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie, koszty zastępstwa procesowego strony przez pełnomocnika wykwalifikowanego, na które składają się jego wynagrodzenie i poniesione wydatki, w tym opłata skarbowa od pełnomocnictwa ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2003 roku, w sprawie III CZP 2/03). Mając na uwadze powyższe za koszty spełniające wskazane warunki, a poniesione przez pozwanego i interwenienta ubocznego, który spór wygrał Sąd uznał: opłaty za czynności radców prawnych ustalone na podstawie §2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. poz. 1804) – 3.600 zł oraz opłaty od pełnomocnictw w kwotach po 17 zł. Opłaty za czynności radców prawnych, reprezentującego pozwanego i interwenienta ubocznego - Sąd ustalił na poziomie stawki minimalnej. Sąd podziela bowiem stanowisko orzecznictwa i doktryny prawniczej, że ustawodawca określając wysokość stawek minimalnych wynagrodzenia profesjonalnych pełnomocników za poszczególne czynności lub za udział w postępowaniach rozważył i uwzględnił wszelkie okoliczności charakterystyczne dla danego typu spraw. Tym samym w stawkach minimalnych odzwierciedlona została swoista wycena koniecznego nakładu pracy pełnomocnika związana ze specyfiką określonego rodzaju postępowań. Jednocześnie ustawodawca pozostawił sądom orzekającym możliwość uwzględnienia nadzwyczajnych, szczególnych okoliczności, które pojawiając się w danej sprawie zwiększają nakład pracy niezbędnej do prawidłowej realizacji obowiązków profesjonalnego pomocnika procesowego. Brak jest przesłanek zasądzenia wynagrodzenia wyższego od stawek minimalnych w przedmiotowej sprawie, gdyż wskazane powyżej okoliczności nie wystąpiły, a skala aktywności pełnomocników: pozwanego i interwenienta ubocznego pozostawała na przeciętnym poziomie. Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł w punktach drugim i trzecim wyroku na podstawie powołanych przepisów i art. 107 k.p.c. zdanie trzecie, gdyż argumenty powołane przez interwenienta ubocznego przyczyniły się do rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Tomasz Wójcicki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Radomiu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Monika Podgórska
Data wytworzenia informacji: