Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Radomiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2024 roku

Sąd Rejonowy w Radomiu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	asesor sądowy Tomasz Polasz
Protokolant:	Weronika Brzuzy

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2023 roku w Radomiu

na rozprawie

odwołania M. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

z dnia 25 maja 2021 roku nr (…)

w sprawie M. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. na rzecz M. S. kwotę 10.330 (dziesięć tysięcy trzysta trzydzieści) złotych tytułem jednorazowego odszkodowania za 10% stałego uszczerbku na zdrowiu powstałego w wyniku wypadku przy pracy z dnia 21 stycznia 2021 roku.

asesor sądowy Tomasz Polasz

Sygn. IV U 197/21

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 11 stycznia 2024 roku

M. S. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 25 maja 2021 roku o odmowie prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, któremu uległ w dniu 21 stycznia 2021 roku. W uzasadnieniu wskazał, iż w zakładzie pracy znajdowały się dwie maszyny – pierwsza, na której przez długi czas pracował i druga, na której doszło do wypadku. Maszyna, na której doszło do wypadku ulegała awarii. Otwierając osłonę maszyny miał na sobie słuchawki i nie wiedział, że nadal ona pracuje.

(k. 3-4 – odwołanie)

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu wskazał, iż uznał zdarzenia z dnia 21 stycznia 2021 roku za wypadek przy pracy, jednak odmówił wnioskodawcy prawa do jednorazowego odszkodowania, ponieważ w ocenie organu rentowego wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przepisów ochrony życia i zdrowia spowodowane rażącym niedbalstwem tj. przyczyną wypadku było niewyłączenie maszyny, otwarcie osłony głównej i manewrowanie przez wnioskodawcę ręką w strefie wirujących ostrzy strugarki.

(k. 6-6v. – odpowiedź na odwołanie)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

M. S. był zatrudniony w (..) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej w K. na podstawie umowy zlecenia i z tego tytułu podlegał obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

(okoliczność bezsporna)

Pracownicy zakładu pracy, w tym M. S. nie przechodzili szczegółowego szkolenia i instruktażu stanowiskowego w zakresie pracy na strugarkach czterostronnych.

( dowód : k.18v. 00:17:06 zeznania B. G.; k.19 00:33:31 zeznania Z. B.)

W dniu 21 stycznia 2021 roku M. S. rozpoczął pracę o godzinie 7:00. W tym dniu jego zadaniem była obsługa strugarki czterostronnej marki L. (...), na której obrabiał deski elewacyjne. Praca ta polegała na pobieraniu nieobrobionych desek z ułożonego obok maszyny stosu, a następnie umieszczaniu ich pojedynczo w otworze podajnika strugarki na stole podawczym maszyny. Następnie, proces obróbki wewnątrz urządzenia przebiegał już w sposób zautomatyzowany, tj.: rolki pociągowe pobierały detal, dociskając go i zabezpieczając przed odrzutem oraz przesuwały je w kierunku wirujących frezów usytuowanych w czterech miejscach. Po zakończeniu obróbki detal był automatycznie wysuwany przez otwór odbiorczy z drugiej strony maszyny i osoba, która znajdowała się po tej stronie miała za zadanie przejąć obrobiony detal oraz odłożyć go na stos z przekładkami. Około godziny 10:00 podczas umieszczania w obrębie podajnika kolejnego elementu drewnianego o wymiarach 24x16x300 cm M. S. poczuł opór uniemożliwiający umieszczenie materiału w podajniku urządzenia. Powodem tego była prawdopodobnie wada materiałowa polegająca na niewłaściwym wymiarze podawanego detalu lub znacznym jego zniekształceniu. W celu umożliwiania wsunięcia obrabianej deski do maszyny M. S., nie wyłączając maszyny wyłącznikiem normalnego zatrzymania lub awaryjnego zatrzymania znajdującymi się na pulpicie sterującym, otworzył uchylną osłonę zabezpieczającą przed dostępem do strefy niebezpieczniej - strefy pracy wszystkich wirujących elementów roboczych znajdujących się wewnątrz maszyny (frezy, rolki podające) i podjął próbę podniesienia rolki dociskającej materiał do rolek transportowych materiału. Wyłącznik blokujący, zamontowany przy osłonie i przewidziany przez producenta, powodujący zatrzymanie elementów ruchomych stwarzających zagrożenie wypadkowe po podniesieniu osłony i uniemożliwiający uruchomienie maszyny do czasu, aż osłona jest otwarta, nie zadziałał. W czasie gdy M. S. otworzył osłonę strugarka pracowała i obracały się frezy robocze. Po otwarciu osłony M. S., aby obrabiany element drewniany zmieścił się pod rolkami dociskowymi, prawą ręką dociskał element w taki sposób, że dłoń opierała się o górną powierzchnię elementu, natomiast kciuk prawy tej samej dłoni znajdował się po tej samej stronie, co wirujący frez. Podczas dociskania elementu drewnianego, dłoń M. S. w wyniku użytej siły, najprawdopodobniej ześlizgnęła się z elementu i doszło do bezpośredniego kontaktu kciuka z ostrzami wirującego freza. W wyniku kontaktu kciuka z wirującym narzędziem strugarki doszło do jego częściowej amputacji. Obecny obok Z. B. widząc zaistniałą sytuację odprowadził poszkodowanego do pomieszczenia socjalnego celem opatrzenia rany. Wykonujący pracę na sąsiednim stanowisku pracy B. G. wezwał telefonicznie Zespól (...), który dokonał dalszego udzielania pierwszej pomocy lekarskiej i zabrał pracownika do szpitala w R.. W wyniku wypadku poszkodowany doznał częściowej amputacji urazowej kciuka ręki prawej.

( dowód : k.10 0:01:41 oraz k.149 00:03:21 zeznania M. S.; k.18-18v. - 00:04:16 zeznania M. S.; k.18v. 00:17:06 zeznania B. G.; k.19 00:33:31 zeznania Z. B.; k.75-95 opinia biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy)

Przyczyną bezpośrednią zdarzenia z dnia 21 stycznia 2021 roku, powodującą powstanie lub wywołanie urazu, bez której wystąpienia nie doszłoby do wypadku i która była najbliżej czasowo związana z wydarzeniem powodującym uraz, był nieprawidłowy sposób obsługi maszyny przez poszkodowanego, polegający na otwarciu osłony w czasie jej pracy i próbie usuwania przeszkody utrudniającej włożenie detalu do obróbki, bez wcześniejszego jej zatrzymania wyłącznikiem zatrzymania normalnego lub awaryjnego. Natomiast przyczynami pośrednimi, tj.: zdarzeniami, które wywołały lub nie zapobiegły wystąpieniu przyczyny bezpośredniej były: niesprawny wyłącznik blokujący przy uchylnej osłonie strefy niebezpiecznej - strefy pracujących frezów i innych elementów roboczych; brak osłony strefy niebezpiecznej - strefy pracy wirującego freza strugarki, przewidzianej przez producenta; brak okresowych przeglądów strugarki czterostronnej, wynikających miedzy innymi z instrukcji jej użytkowania, tolerowanie przez bezpośredni nadzór w osobie kierownika M. S. odstępstw od przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, tj.: niepodejmowanie działań mających na celu jej skuteczne wyeliminowanie; niewłaściwe zachowanie się poszkodowanego pracownika M.S., polegające na próbie usuwania przeszkody utrudniającej włożenie detalu do obróbki, po podniesieniu osłony, bez wcześniejszego upewnienia się, że maszyna jest wyłączona i nie ma zagrożenia związanego z ruchomymi jej elementami.

( dowód : k.18-18v. 00:04:16 zeznania M. S.; k.18v. 00:17:06 zeznania B. G.; k.19 00:33:31 zeznania Z. B.; k.75-95 opinia biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy)

Maszyna L. SU w dniu 2 lutego 2021 roku została zwrócona przez (..) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową w K. z uwagi na okoliczność, iż nie spełniała ona wymagań jakościowych i występowały jej częste awarie.

( dowód : k. 35 – protokół kontroli Państwowej Inspekcji Pracy)

Na skutek zdarzenia z dnia 21 stycznia 2021 roku M. S. doznał 10 % stałego uszczerbku na zdrowiu. Uszczerbek ten dotyczy amputacji paliczka dystalnego palca I (kciuk) ręki prawej z nieznaczną dysfunkcją manipulacyjną ręki prawej.

( dowód : k. 133-134 – opinia biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii)

Decyzją z dnia 25 maja 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. odmówił M. S. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku jakiemu uległ w dniu 21 stycznia 2021 roku. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że M. S. naruszył przepisy BHP i działając lekkomyślnie przyczynił się do wypadku.

( dowód : k. 2 akt ZUS – decyzja)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wskazane dowody z dokumentów, zeznań świadków oraz wnioskodawcy, jak też opinii biegłych.

Sąd obdarzył wiarą dowody w postaci dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy. Od strony formalnej jak i materialnej dokumentacja ta była miarodajna dla ustaleń poczynionych przez Sąd i nie budziła żadnych wątpliwości, ponadto żadna ze stron postępowania nie kwestionowała jej wiarygodności.

W rozpoznawanej sprawie Sąd dopuścił dowód z zeznań świadków M.S., Z.B., B. G., P. S. i B. P., a także dowód z przesłuchania wnioskodawcy w charakterze strony.

Z punktu widzenia okoliczności niniejszej sprawy istotnym pozostawały te zeznania świadków, które wprost wskazywały, że w chwili wypadku maszyna nie zadziałała prawidłowo i po uniesieniu klapy przez wnioskodawcę nie zatrzymała się, a nadto, że często się psuła i zacinała. Równie istotne były zeznania, w których świadkowie wyjaśniali, iż pracodawca nie przeprowadził należytego szkolenia z obsługi maszyny, na której doszło do wypadku. W powyższym zakresie depozycje świadków były spójne i korespondowały ze sobą. Sąd uznał je więc za wiarygodne.

Sąd w niewielkim zakresie dokonał ustaleń faktycznych na podstawie zeznań świadka B. P.. Świadek przeprowadzał szkolenie wnioskodawcy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, jednakże do jego zadań nie należało przeprowadzenie instruktażu stanowiskowego na maszynie, na której pracował wnioskodawca.

Zeznania wnioskodawcy M. S. Sąd w całości uznał za wiarygodne, ponieważ znajdowały potwierdzenie w relacjach świadków M. S., Z. B., B. G..

W odniesieniu do dowodu z opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dowodu z opinii biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii wskazać należy, że opinia biegłego stanowi specyficzny dowód dopuszczany przez sąd w sytuacji, gdy pojawiło się w sprawie zagadnienie wymagające wiadomości specjalnych (art. 278 § 1 kpc). Sąd nie może w tym wypadku korzystać z innych środków dowodowych, a w szczególności dokonywać oceny opinii według własnej wiedzy i doświadczenia nawet w sytuacji, gdy dysponuje wiedzą specjalistyczną w wymaganym zakresie. Z uwagi na specyficzny charakter tego dowodu ocena ta jest o tyle ograniczona, że nie może wkraczać w zakres wymagający wiedzy specjalnej. Opinia biegłego podlega wprawdzie ocenie zgodnie z art. 233 § 1 kpc, ale na podstawie właściwych dla jej przymiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (wyrok Sądu Najwyższego z 7 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001/4/64). Sąd może więc oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności, czy też zgodności z zasadami logiczności. Nie może jednak nie podzielać merytorycznych poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własnych stwierdzeń (wyrok z dnia 19 grudnia 1990 r., I PR 148/90, OSP 1991/11-12/300, Lex nr 5319). Gdyby w rezultacie tej oceny wnioski biegłego nie przekonały sądu, były niejasne, czy wewnętrznie sprzeczne, instrumentem pozwalającym na wyjaśnienie kwestii wymagających wiadomości specjalnych może być zażądanie od biegłego dodatkowych informacji lub dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego lub zespołu biegłych (art. 286 kpc).

Sąd oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy uznał opinie biegłych za miarodajne. Były obiektywne, rzetelne, kompletne, oparte na wiadomościach fachowych i zostały wydana po zapoznaniu się z dokumentacją dotyczącą wypadku oraz dokumentację medyczną wnioskodawcy.

Na uwzględnienie nie zasługiwały zarzuty organu rentowego do opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Organ rentowy wskazywał, iż nie zgadza się ze stwierdzeniem biegłego, iż zachowanie wnioskodawcy nie było wyłączną przyczyną wypadku, gdyż bez znaczenia pozostają przyczyny pośrednie, bowiem wnioskodawca powinien najpierw wyłączyć maszynę dopiero otworzyć klępę. Gdyby zachowywał się zgodnie z instrukcją obsługi maszyny i zasadami BHP do zdarzenia by nie doszło. Nadto organ rentowy wskazywał, iż wnioskodawca przyczynił się do zaistnienie zdarzenia, co nastąpiło na skutek rażącego niedbalstwa (k.113-113v.).

W zakresie w/w zarzutów stwierdzić należy, iż organ rentowy w istocie nie wskazał na żadne uchybienia biegłego pod względem fachowości, rzetelności, czy też zgodności z zasadami logiczności, a jedynie przedstawił własną ocenę zdarzenia z dnia 21 stycznia 2021 roku. Wadliwość (z punktu widzenia prawa) formułowanych przez Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosków omówiona zostanie w dalszej części uzasadnienia.

Z uwagi na wnioski opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zeznania świadków M. S., Z. B., B. G., postanowieniem z dnia 19 grudnia 2023 roku Sąd, na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. pominął dowód z zeznań świadka P. S. jako nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie organ rentowy nie kwestionował charakteru zdarzenia z dnia 21 stycznia 2021 roku, które zostało uznane za wypadek przy pracy. Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było rozstrzygnięcie, czy zachodzą przesłanki wyłączające prawo M. S. do przyznania jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.

Zgodnie z treścią przepisu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r.
o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. 2009. 167. 1322 j.t.), za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodującą uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie (art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych). Jednakże świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego (w tym jednorazowe odszkodowanie) nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączoną przyczyną wypadku, o którym mowa w art. 3, było udowodnienie naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa (art. 21 ust. 1 w/w ustawy).

Przepis art. 21 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 30 października 2002 r. dla pozbawienia ubezpieczonego prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego wymaga zatem, aby wyłączną (jedyną) przyczyną wypadku było zawinione zachowanie ubezpieczonego, polegające na naruszeniu przez niego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia. Zachowanie ubezpieczonego stanowi jedyną (wyłączną) przyczynę wypadku wówczas, gdy oprócz tego zachowania, nie występują inne przyczyny wypadku, w szczególności działania lub zaniechania innych osób, które mogą być oceniane jako bezpośrednia lub pośrednia współprzyczyna zdarzenia. Badanie wpływu większej liczby przyczyn (współprzyczyn) na wystąpienie wypadku, należy oceniać według kryterium prawa cywilnego, czyli założeń adekwatnego związku przyczynowego, umożliwiających odpowiedź na pytanie, czy wypadek stanowi normalne następstwo wyłącznie określonego działania lub zaniechania ubezpieczonego, czy też wystąpiła jakakolwiek przyczyna niezależna od pracownika (zachowanie innych jego uczestników lub zaniedbanie organizacyjno-techniczne pracodawcy), która wpłynęła na powstanie wypadku (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 czerwca 2016 roku, III UK 158/15).

Występowanie jakiejkolwiek współprzyczyny wypadku uniemożliwia stosowanie konstrukcji utraty prawa do świadczeń w myśl art. 21 ust. 1 ustawy z 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, albowiem z tego punktu widzenia nie ma znaczenia ani to, która z przyczyn wypadku miała większy ciężar gatunkowy, ani to, w jakim ewentualnie zakresie ubezpieczony przyczynił się do zdarzenia. Istotne jest jedynie, że istniały także inne przyczyny wypadku, niż ewentualne zawinienie ubezpieczonego (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 03 grudnia 2013 roku, II UK 169/13).

Zachowanie ubezpieczonego stanowi jedyną (wyłączną) przyczynę wypadku wówczas, gdy oprócz tego zachowania, nie występują inne przyczyny wypadku, w szczególności działania lub zaniechania innych osób, które mogą być oceniane jako bezpośrednia lub pośrednia współprzyczyna zdarzenia. Dlatego w literaturze trafnie podkreśla się, że badanie wpływu większej liczby przyczyn (współprzyczyn) na wystąpienie wypadku, należy oceniać według kryterium prawa cywilnego, czyli założeń adekwatnego związku przyczynowego, umożliwiających odpowiedź na pytanie, czy wypadek stanowi normalne następstwo wyłącznie określonego działania lub zaniechania ubezpieczonego, czy też wystąpiła jakakolwiek przyczyna niezależna od pracownika (zachowanie innych jego uczestników lub zaniedbanie organizacyjno-techniczne pracodawcy), która wpłynęła na powstanie wypadku (por. W. Witoszko: Wyłączenia prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego z tytułu wypadku przy pracy, PiZS 2005 nr 2, s. 33; K. Ślebzak [w:] Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Komentarz, Warszawa 2010, teza 2 do art. 21 oraz W. Witoszko: Jednorazowe odszkodowanie z ubezpieczenia wypadkowego, Warszawa 2010).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż przyczyną bezpośrednią zdarzenia z dnia 21 stycznia 2021 roku, powodująca powstanie lub wywołanie urazu, bez której wystąpienia nie doszłoby do wypadku i która była najbliżej czasowo związana z wydarzeniem powodującym uraz, był nieprawidłowy sposób obsługi maszyny przez poszkodowanego, polegający na otwarciu osłony w czasie jej pracy i próbie usuwania przeszkody utrudniającej włożenie detalu do obróbki, bez wcześniejszego jej zatrzymania wyłącznikiem zatrzymania normalnego lub awaryjnego. Natomiast przyczynami pośrednimi, tj.: zdarzeniami, które wywołały lub nie zapobiegły wystąpieniu przyczyny bezpośredniej były: niesprawny wyłącznik blokujący przy uchylnej osłonie strefy niebezpiecznej - strefy pracujących frezów i innych elementów roboczych; brak osłony strefy niebezpiecznej - strefy pracy wirującego freza strugarki, przewidzianej przez producenta; brak okresowych przeglądów strugarki czterostronnej, wynikających miedzy innymi z instrukcji jej użytkowania, tolerowanie przez bezpośredni nadzór w osobie kierownika M. S. odstępstw od przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, tj.: niepodejmowanie działań mających na celu jej skuteczne wyeliminowanie; niewłaściwe zachowanie się poszkodowanego pracownika M. S., polegające na próbie usuwania przeszkody utrudniającej włożenie detalu do obróbki, po podniesieniu osłony, bez wcześniejszego upewnienia się, że maszyna jest wyłączona i nie ma zagrożenia związanego z ruchomymi jej elementami. Tym samym nie można przyjąć, iż wyłączną przyczyną wypadku było zachowanie wnioskodawcy.

W tym miejscu należy wyraźnie podkreślić, iż gdyby wyłącznik blokujący przy uchylnej osłonie strefy niebezpiecznej - strefy pracujących frezów i innych elementów roboczych był sprawny to maszyna winna zatrzymać się, a do zdarzenia by niedoszło. Przyczyna ta pozostaje zatem w adekwatnym związku przyczynowym z zaistniałym zdarzeniem. W uwagi na powyższe w żadnej mierze nie można zaakceptować stwierdzenia organu rentowego, iż zachowanie wnioskodawcy było wyłączną przyczyną wypadku, gdyż bez znaczenia pozostają przyczyny pośrednie.

W zakresie twierdzeń Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odnośnie tego, że zachowanie wnioskodawcy stanowiło rażące niedbalstwo zwrócić uwagę należy, iż od "rażącego niedbalstwa" należy odróżnić "niedbalstwo zwykłe", które ma miejsce wtedy, gdy pracownik przewiduje skutki swego działania, lecz spodziewa się, że ich uniknie oraz gdy skutków nie przewiduje, chociaż może i powinien przewidzieć. Przez działanie z rażącym niedbalstwem - należy rozumieć takie sytuacje, w których poszkodowany pracownik zdaje sobie sprawę z grożącego mu niebezpieczeństwa, gdyż zwykle występuje ono w takich okolicznościach, że każdy przezorny człowiek ocenia je jako ewidentne, mimo tego z naruszeniem przepisów bezpieczeństwa bez potrzeby naraża się na to niebezpieczeństwo, ignorując następstwa własnego zachowania się (tak SA w Białymstoku w wyroku z dnia 29 października 1998 roku, III AUa 510/98, OSA 99/7-8/41, SN w wyroku z dnia 8 października 1987 roku, II URN 220/87, (...) 88/6/68).

Nie budzi wątpliwości Sądu, że wnioskodawca z uwagi na okoliczność, iż już podobną maszynę obsługiwał, winien posiadać elementarną wiedzę, jakie zagrożenia może ona stwarzać. Tym samym winien wiedzieć, iż zabrania się otwierania osłony wirujących elementów w czasie pracy maszyn, zwłaszcza w przypadku maszyn szczególnie niebezpiecznych, jakimi są maszyny do obróbki drewna, a także operowanie rękami w tej strefie bezpośrednio po jej otworzeniu. Nadto, nawet będąc w ochronnikach słuchu, był wstanie usłyszeć szum i poczuć drgania pracującej maszyny. Tym samym wnioskodawca dopuścił się rażącego niedbalstwa – zdając sobie sprawę z grożącego mu niebezpieczeństwa, bez potrzeby naraził się na nie, ignorując następstwa własnego zachowania.

Jednakże pomimo, iż zachowanie wnioskodawcy można ocenić jako rażące niedbalstwo brak było podstaw do pozbawienie wnioskodawcy prawa do jednorazowego odszkodowania z ubezpieczenia wypadkowego. Jak już bowiem wspomniano wystąpienie jakiegokolwiek innego zdarzenia, niezależnego od pracownika, nieleżącego po jego stronie, które wpłynęło na powstanie wypadku, uniemożliwia przyjęcie wyłącznej przyczyny wypadku spowodowanej zachowaniem pracownika, a do pozbawienia pracownika świadczeń z tytułu wypadku przy pracy nie jest wystarczające stwierdzenie, że zachowanie pracownika było „decydującą przyczyną wypadku”, jeżeli nie było ono wyłączną jego przyczyną (tak Sąd Okręgowy w Siedlcach w wyroku z dnia 26 lutego 2016 roku, Sygn. akt IV Ua 40/15).

Tym samym pomimo, iż M. S. naruszył przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, to na gruncie art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych nie można odmówić mu prawa do jednorazowego odszkodowania z ubezpieczenia wypadkowego, bowiem jego zachowanie nie stanowiło wyłącznej przyczyny wypadku.

W myśl art. 12 ust 1 i 5 w/w ustawy jednorazowe odszkodowanie przysługuje
w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu (ust.1). Do ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania, przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu wydania decyzji, o przyznaniu lub odmowie przyznania prawa do jednorazowego odszkodowania. Na dzień wydania decyzji w sprawie niniejszej kwota za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu stanowiła 1033 zł (Obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 19 lutego 2021 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej) .

Wnioskodawca na skutek zdarzenia z dnia 21 stycznia 2021 roku doznał 10 % stałego uszczerbku na zdrowiu, w związku z czym tytułem jednorazowego odszkodowania należna jest mu kwota 10.330 złotych.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 477 ^{1 4} § 2 k.p.c. oraz powołanych wyżej przepisów Sąd orzekł jak w wyroku.

asesor sądowy Tomasz Polasz