III RC 77/23 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Radomiu z 2024-04-05
Sygn. akt III RC 77/23
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 24 stycznia 2023 roku (k. 31) A. C. i K. C. reprezentowani przez przedstawicielkę ustawową M. K. (1) domagali się zasądzenia alimentów w kwocie po 1500 złotych miesięcznie na rzecz każdego z nich od pozwanego D. C..
W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że powodowie są dziećmi z nieformalnego związku pozwanego i M. K. (1). Miesięczny koszt utrzymania każdego z nich opiewa na kwotę 2.000 złotych. M. K. (1) nie podejmuje żadnego zatrudnienia, korzysta z materialnej pomocy rodziny. Z kolei pozwany pracuje za granicą, nie uczestniczy aktywnie w wychowaniu dzieci. Środki finansowe jakie przekazuje na utrzymanie A. i K. są nieadekwatne do ich potrzeb.
W odpowiedzi na pozew z dnia 17 lutego 2023 roku (k. 32) pozwany D. C. uznał powództwo do kwoty po 700 złotych miesięcznie na rzecz każdego z powodów. W uzasadnieniu zakwestionował wydatki na utrzymanie A. i K. wskazane w pozwie podnosząc, iż są one rażąco wygórowane. Podał, że partycypuje w kosztach utrzymania dzieci, do listopada 2022 roku przeznaczał na ten cel po 1.500 złotych miesięcznie. Ponadto, co miesiąc doładowuje telefon powódki. Przyznał, że pracuje za granicą, zarabia około 5.000 złotych miesięcznie. Obecnie jednak nie jest w stanie świadczyć pracy, złamał rękę, czeka go rehabilitacja. Nadmienił, że na swoje utrzymanie wydaje około 3.100 złotych miesięcznie.
Postanowieniem z dnia 23 lutego 2023 roku (k. 49) udzielono zabezpieczenia w ten sposób, iż na czas trwania postępowania zobowiązano pozwanego do łożenia na rzecz powódki po 900 złotych miesięcznie, zaś powoda po 700 złotych miesięcznie.
Postanowieniem z dnia 6 czerwca 2023 roku (k. 84) oddalono zażalenie M. K. (1) na powyższe orzeczenie.
W toku postępowania strona powodowa konsekwentnie popierała swoje stanowisko, zaś pozwany na rozprawie w dniu 27 lutego 2024 roku zmodyfikował je uznając powództwo do kwoty po 500 złotych miesięcznie na rzecz każdego z powodów (protokół k. 100v).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powodowie A. C. urodzona w dniu (...) i K. C. urodzony w dniu (...) są dziećmi z nieformalnego związku pozwanego D. C. i M. K. (1) (d: odpis skrócony aktu urodzenia k. 5, odpis zupełny aktu urodzenia k. 8). Ich rodzice pozostawali w związku do końca 2022 roku. M. K. (2) zajmowała się dziećmi, zaś pozwany pracował za granicą w Anglii, Norwegii, Danii, przekazywał środki finansowe na utrzymanie rodziny.
A. C. ma 14 lat, jest uczennicą szkoły podstawowej. Na jej miesięczny koszt utrzymania składają się następujące wydatki: wyżywienie 1.000 złotych, odzież 400 złotych, środki czystości, kosmetyki 100 złotych, zabawki, rozrywka 200-300 złotych, opłata za zajęcia teatralne 50 złotych. Wszelkie składki szkolne to wydatek 500 złotych na semestr.
K. C. ma 3 lata, uczęszcza do przedszkola, co generuje koszt na poziomie 350 złotych miesięcznie. Na jego wyżywienie przedstawicielka ustawowa wydaje 1.000 złotych, odzież 400 złotych, środki czystości, kosmetyki 100-200 złotych, zabawki, rozrywkę 200 złotych. Zajęcia z rytmiki to wydatek 50 złotych za semestr, zaś opłata na materiały plastyczne, wyjazdy, wycieczki stanowi 150 złotych na trzy miesiące. Jest alergikiem, choruje na atopowe zapalenie skóry. Wymaga specjalistycznych płynów do kąpieli, proszków do prania, kremów oraz maści (ich koszt to 150 złotych i wystarczają na trzy tygodnie).
M. K. (1) ma 32 lata, z zawodu jest fryzjerką. Posiada status osoby bezrobotnej, szuka pracy w branży handlowej. W latach 2016-2020 pracowała jako doradca finansowy za wynagrodzeniem około 2.000 złotych miesięcznie. Uprzednio pracowała w Holandii w szklarni. Wraz z powodami i partnerem zamieszkuje w wynajmowanym mieszkaniu, co stanowi koszt 2.200 złotych. Miesięcznie za czynsz płacą 458 złotych, wodę 220 złotych, telewizję i telefon 100 złotych, energię elektryczną 350 złotych (na dwa miesiące). Jej partner pracuje w branży budowlanej, zarabia 2.000/3.000 złotych miesięcznie. Korzysta z pomocy finansowej rodziny i partnera. Matka przekazuje jej około 1.000 złotych miesięcznie, zaś partner 2.000 złotych. Ciążą na niej zobowiązania finansowe w postaci spłat pożyczek zaciągniętych od sióstr na łączną kwotę około 10.000 złotych. Alimenty od pozwanego na rzecz powodów pobiera z funduszu alimentacyjnego. Otrzymuje świadczenie wychowawcze 800+ na rzecz dzieci. Na jej miesięczne koszty utrzymania składają się następujące wydatki: odzież 300 złotych, środki czystości i kosmetyki 100 złotych, wyżywienie 800 złotych. Decyzją z dnia 18 grudnia 2023 roku odmówiono jej przyznania dodatku dyferencyjnego (d: decyzja k. 99).
Pozwany D. C. ma 30 lat. Pozostaje w związku partnerskim. Poza powodami na utrzymaniu ma jeszcze małoletniego syna urodzonego w dniu (...). Obecnie przebywa w Danii, nie posiada żadnych dochodów. Pozostaje na utrzymaniu partnerki, która na żywność dla nich wydaje około 6.000 złotych, odzież 6.000 złotych, utrzymanie mieszkania 4.000 złotych. W dniu 7 listopada 2023 roku uległ wypadkowi, w wyniku którego ma problem z nogą. W tym samym roku złamał także rękę i szczękę. Zanim do tego doszło zajmował kierownicze stanowisko w firmie budowlanej, pracował na podstawie umowy na czas nieokreślony. Przed wypadkiem posiadał oszczędności w kwocie około 20.000 złotych. Korzysta z nieodpłatnej rehabilitacji. Po jej ukończeniu planuje podjąć pracę w Danii. Ostatni raz widział się z powodami w lutym 2023 roku, sprezentował im wówczas zabawki. Rzadko kontaktuje się z nimi telefonicznie. Obecnie nie łoży na ich utrzymanie, przeciwko niemu toczy się postępowanie egzekucyjne. Doładowuje telefon A. za kwotę 40 złotych. W 2022 roku na utrzymanie A. i K. na konto bankowe ich matki przelał około 8000 złotych (d: historia rachunku bankowego M. K. (1) k. 104-143). W 2023 roku pomimo złamanej ręki dwukrotnie podejmował się prac dorywczych.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów wskazanych w treści uzasadnienia oraz dowód z przesłuchania stron i świadków M. K. (3), K. R., E. L., W. S., E. R., K. H., M. K. (4). Powyższe dowody uznano za wiarygodne w zakresie, w jakim wzajemnie ze sobą korelowały i miało to odzwierciedlenie przy konstrukcji stanu faktycznego.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo okazało się co do zasady słuszne, zbyt wysoka jednak okazała się kwota dochodzonych alimentów.
Sąd zważył, że obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu uprawnionemu środków utrzymania a w miarę potrzeby także wychowania (art. 128 K.r.o.). Rodzice na podstawie przepisu art. 133 § 1 K.r.o. są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych wobec dzieci, które nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Stosownie do treści art. 135 § 1 K.r.o. zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczony jest przez dwie przesłanki a mianowicie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego i zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanych do alimentacji. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć bieżące potrzeby uprawnionego do alimentów w zakresie jego utrzymania, a także w miarę potrzeby i jego wychowania. Natomiast „możliwości zarobkowe i majątkowe” to nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane przez zobowiązanego, ale i te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Zaznaczyć także należy, że w myśl art. 135 § 2 K.r.o. wykonywanie obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka może polegać na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie.
W pierwszej kolejności podnieść należy, iż A. C. i K. C. są dziećmi pozwanego, nie posiadają żadnego majątku, z uwagi na wiek nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Dlatego na gruncie niniejszej sprawy nie można mieć wątpliwości, że na D. C. ciąży obowiązek alimentacyjny wobec nich.
Potrzeby powodów są zdaniem Sądu typowe dla dzieci w ich wieku. Wyznacza je konieczność zabezpieczenia im odpowiednich warunków do zabawy i wypoczynku, stosownego do wieku i pory roku ubrania, zabawek, niezbędnej opieki medycznej oraz wyżywienia. Sąd ustalił, iż A. uczęszcza do szkoły podstawowej, co wiąże się z pokryciem kosztów jakie generuje m.in. wyprawka szkolona, czy też różnego rodzaju opłat i składek semestralnych. Korzysta z odpłatnych zajęć teatralnych. Z uwagi na ich ogólnorozwojowy charakter są z pewnością uzasadnione. Z kolei powód chodzi do przedszkola, gdzie odpłatność wynosi 350 złotych miesięcznie. Jest alergikiem, choruje na atopowe zapalenie skóry, korzysta ze specjalnych środków chemicznych, kremów oraz maści, co bezsprzecznie generuje wyższe koszty jego utrzymania. Spośród wskazanych przez M. K. (1) wydatków związanych z utrzymaniem powodów, wątpliwości budzi wydatkowanie na ich wyżywienie łącznie 2.000 złotych miesięcznie. Biorąc pod uwagę, iż są oni dziećmi ogólnie zdrowymi, nie wymagają specjalistycznych diet, przeznaczanie na ten cel powyższej kwoty nie znajduje uzasadnienia. Zakwestionować należy również kwotę 800 złotych, jaką M. K. (1) przeznacza na zakup dla nich odzieży. Dzieci w wieku A. i K. wprawdzie szybko rosną, ale nie wymagają drogich i w dużej ilości ubrań, a ich potrzeby w tym zakresie można zaspokoić zdecydowanie mniejszym kosztem.
Koszty utrzymania dziecka powinni pokrywać oboje rodzice – stosownie do swoich sił, możliwości zarobkowych oraz stopnia zaangażowania w osobistą opiekę nad dzieckiem. Powodowie mieszkają z matką, która samodzielnie sprawuje nad nimi wyłączną pieczę, pokrywając wszystkie wydatki związane z ich utrzymaniem. Udział pozwanego w życiu dzieci jest znikomy. Obecnie nie łoży na ich utrzymanie. Ponadto, nie utrzymuje z nimi stałego kontaktu - ostatni raz widział się z nimi w lutym 2023 roku. Dlatego też stanowisko pozwanego uznającego powództwo do kwoty po 500 złotych miesięcznie na rzecz każdego z powodów nie znajduje aprobaty Sądu. Powinien on bowiem w większym stopniu, partycypować w kosztach utrzymania małoletnich powodów, aniżeli czyniłby to sprawując nad nimi codzienną pieczę.
Zdaniem Sądu zasądzone alimenty w wysokości po 1.000 złotych na rzecz A. i K. nie przekraczają realnych możliwości zarobkowych pozwanego, przez które należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności
i wykorzystaniu pełni swoich sił. D. C. na rozprawie przeprowadzonej w sprawie podał, że w 2023 roku doznał obrażeń w postaci złamania szczęki, ręki, nogi, obecnie nie pracuje, korzysta z rehabilitacji. Wskazać jednak trzeba, iż nie przedstawił on żadnej dokumentacji medycznej, z której wynikałoby, że z uwagi na stan zdrowia jest osobą chociażby częściowo niezdolną do pracy. W toku procesu reprezentowany był przez zawodowego pełnomocnika, który również nie zgłaszał żadnych wniosków dowodowych mających na celu wykazanie niezdolność pozwanego do podjęcia pracy zarobkowej lub choćby określonego jej rodzaju. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika nadto, iż przez kilkanaście lat świadczył pracę za granicą nie tylko jako budowlaniec, ale także kierownik firmy budowlanej. Stając przed Sądem podał, że szuka pracy również w tej branży (d: zeznania pozwanego k. 102). Tak więc sam przyznał, że jest w stanie podjąć zatrudnienie, a tym samym osiągać dochody pozwalające mu pokryć wszystkie ciążące na nim zobowiązania. Tym bardziej, że jest młodym mężczyzną w sile wieku, a na utrzymaniu ma jeszcze jedno małoletnie dziecko, któremu także zobowiązany jest zapewnić utrzymanie adekwatne do zakresu jego potrzeb.
Nie budzi wątpliwości Sądu, że pozwany w przypadku gdy podejmie zatrudnianie, będzie w stanie wydatkować zasądzoną kwotę i w takim zakresie partycypować w kosztach utrzymania A. i K.. Nie jest to kwota wygórowana, a jednocześnie zapewniająca materialny byt powodom
i realizację ich potrzeb. Z drugiej strony matka powodów, jako osoba młoda, posiadająca wyuczony zawód powinna pokrywać potrzeby powodów w pozostałym zakresie w ramach uzyskiwanych przez siebie dochodów i własnego obowiązku alimentacyjnego. Stąd też powództwo w pozostałym zakresie zasługiwało na oddalenie jako zbyt wygórowane.
W związku z powyższym i na podstawie art. 133 Krio w zw. z art. 135 §1 Krio, orzeczono jak w sentencji wyroku.
Sąd kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania orzekł o kosztach zastępstwa procesowego na podstawie art. 98 § 1 i 3 K.p.c. oraz w oparciu o § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.) zasądzając od D. C. na rzecz A. i K. C. kwotę 3.600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Na podstawie art. 102 K.p.c, nie obciążono pozwanego nieuiszczoną opłatą sądową od której uiszczenia z mocy ustawy była strona powodowa.
Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi w punkcie I zgodnie z przepisem art. 333 § 1 pkt. 1 k.p.c.
Sędzia Dorota Tarka
ZARZĄDZENIE
odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi strony powodowej.
5 kwietnia 2024 roku
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Radomiu
Data wytworzenia informacji: