Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Radomiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2024 roku

Sąd Rejonowy w Radomiu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodnicząca: asesor sądowy Magdalena Mital

Protokolant: Dorota Szymczak

po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2024 roku w Radomiu na rozprawie

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I  oddala powództwo,

II  zasądza od M. J. na rzecz (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 917 (dziewięćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 1014/23 upr

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 4 października 2023 roku (data nadania w urzędzie pocztowym – k. 41) powód M. J. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...).pl (...) z siedzibą w S., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata (pełnomocnictwo – k. 7) wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 5.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12 lipca 2018 roku
do dnia zapłaty. Wniósł również o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu wskazał, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności, polegającej na wynajmie samochodów zastępczych klientom, których samochody uległy unieruchomieniu na skutek kolizji, w dniu 21 kwietnia 2018 roku zawarł z J. W. umowę najmu pojazdu zastępczego nr (...), za stawkę dobową w wysokości 300 zł (369 zł brutto). Zaznaczył, iż przedmiotem najmu był samochód marki F. (...), którego zwrotu poszkodowany dokonał w dniu 8 czerwca 2018 roku. Łączny koszt najmu samochodu zastępczego przez okres 49 dni wyniósł 18.081 zł brutto. Powód wskazał, iż następnie zawarł z poszkodowanym umowę cesji, na mocy której poszkodowany przelał na jego rzecz wierzytelność w postaci odszkodowania należnego mu od pozwanej z tytułu naprawienia szkody, jaką poniósł w związku z koniecznością najmu pojazdu zastępczego. Zaznaczył,
iż poinformował pozwaną o dokonanej cesji, a następnie w dniu 11 czerwca 2018 roku wystawił fakturę VAT nr (...) za wynajem pojazdu i przesłał ją do pozwanej. Decyzjami z dnia 12 czerwca 2018 roku i z dnia 27 lipca 2018 roku pozwana jedynie częściowo uznała roszczenie powoda, wypłacając kwotę 5.166 zł brutto w dniu 14 czerwca 2018 roku i kwotę 344,40 zł brutto w dniu 31 lipca 2018 roku, za 32 dni najmu pojazdu przy stawce 172,20 zł brutto (140 zł netto) za dobę najmu. Podał, że przed tutejszym Sądem toczyło się postępowanie w sprawie o sygn. akt I C 146/23, w którym powód dochodził od pozwanej kwoty 497 zł tytułem roszczenia częściowego wynikającego z faktury VAT nr (...). Wskazał, że niniejszym pozwem dochodzi kolejnej części roszczenia wynikającego z ww. faktury w kwocie 5.000 zł. Podniósł, iż dochodzona dobowa stawka najmu pojazdu na poziomie 300 zł netto za najem samochodu z segmentu K jest stawką rynkową dla oferowanej przez niego usługi (pozew – k. 3-5).

Pozwana (...) spółka akcyjna z siedzibą w W., reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego (pełnomocnictwo – k. 50), w odpowiedzi na pozew wniesionej w dniu 17 listopada 2023 roku (data nadania w urzędzie pocztowym – k. 62) wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jej zwrotu rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa.

Uzasadniając swoje stanowisko strona pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia, a także zakwestionowała roszczenie co do wysokości. Podała, że czas najmu pojazdu zastępczego został niezasadnie wydłużony, zaś zastosowana stawka była zawyżona. Podkreśliła, że informowała poszkodowanego o możliwości organizacji pojazdu zastępczego po stawce 140 zł netto za dobę, z której to oferty nie skorzystał i ostatecznie wynajął pojazd zastępczy za stawkę ponad dwukrotnie wyższą, czym naruszył obowiązek minimalizacji szkody (odpowiedź na pozew – k. 47-49).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 kwietnia 2018 roku w trakcie kolizji drogowej doszło do uszkodzenia pojazdu marki V. (...) o nr rejestracyjnym (...), użytkowanego przez J. W.. Sprawcą zdarzenia był kierujący pojazdem ubezpieczonym w zakresie OC w (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.. W dniu 20 kwietnia 2018 roku poszkodowany zgłosił szkodę ubezpieczycielowi (okoliczności bezsporne, a ponadto akta szkody na płycie CD – k. 61; zeznania świadka J. W. – k. 102-102v, 104).

Poszkodowany J. W. na podstawie umowy najmu nr (...) z dnia 21 kwietnia 2018 roku zawartej z M. J., korzystał z pojazdu zastępczego przez okres 49 dni tj. pojazd został zdany 8 czerwca 2018 roku. Z tego tytułu wynajmujący M. J. wystawił w dniu 11 czerwca 2018 roku fakturę VAT nr (...) na kwotę 18.081 zł brutto (umowa najmu pojazdu z załącznikami – k. 10 – 12; protokół zdawczo-odbiorczy – k. 12v.; faktura VAT nr (...) – k. 13; akta szkody na płycie CD – k. 61).

Z wynajętego samochodu zastępczego korzystał J. W.. Używał go w celu dojazdów do pracy oraz wypełniania obowiązków dnia codziennego. W czasie, gdy wynajmował auto zastępcze nie posiadał innego pojazdu, z którego mógł korzystać (zeznania świadka J. W. – k. 102-102v, 104; zeznania świadka E. W. – k. 102v-103, 104).

W dniu 21 kwietnia 2018 roku J. W. zawarł z M. J., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...).pl (...) z siedzibą
w S. umowę cesji wierzytelności, na mocy której przelał swoją wierzytelność względem sprawcy szkody i towarzystwa ubezpieczeń w postaci prawa do odszkodowania za korzystanie z samochodu zastępczego w okresie od dnia powstania szkody komunikacyjnej do dnia zakończenia naprawy samochodu (umowa cesji wierzytelności – k. 14v).

W dniu 11 czerwca 2018 roku M. J., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...).pl (...) z siedzibą w S. przesłał ubezpieczycielowi fakturę VAT nr (...) (wydruk wiadomości e-mail – k. 14).

Decyzją z dnia 12 czerwca 2018 roku ubezpieczyciel przyznał odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego w kwocie 5.166 zł brutto, uznając 30 dni najmu pojazdu za stawkę dobową w wysokości 172,20 zł brutto (decyzja – k. 17).

Pismem z dnia 29 czerwca 2018 roku M. J., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...).pl (...) z siedzibą w S. wezwał ubezpieczyciela do zapłaty kwoty 18.081 zł – w terminie 7 dni od otrzymania wezwania wraz z należnymi odsetkami (wezwanie do zapłaty – k. 16; wydruk ze strony śledzenia przesyłek – k. 16v).

Po dokonaniu ponownej analizy dokumentacji zgormadzonej w aktach szkody, decyzją z dnia 27 lipca 2018 roku, ubezpieczyciel przyznał dopłatę do odszkodowania
w kwocie 344,40 zł brutto, za dodatkowe dwa dni najmu związane z organizacją części zamiennych niezbędnych do naprawy pojazdu (decyzja – k. 18 – 18v).

Pismem z dnia 27 lipca 2018 roku M. J., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...).pl (...) z siedzibą w S. wniósł odwołanie od decyzji z dnia 27 lipca 2018 roku, domagając się zapłaty całej należności wynikającej z faktury VAT nr (...) wystawionej za wynajmem pojazdu zastępczego (odwołanie – k. 20v – 21; wydruk ze śledzenia przesyłek – k. 21v).

W odpowiedzi na powyższe odwołanie, pismem z dnia 8 października 2018 roku, ubezpieczyciel podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i odmówił wypłaty dalszej kwoty tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego (odpowiedź na odwołanie – k. 19v–20).

W pozwie z dnia 8 listopada 2021 roku złożonym do I Wydziału Cywilnego tut. Sądu powód – M. J. wnosił o zasądzenie na jego rzecz od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 497 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 lipca 2018 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.
W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 21 kwietnia 2018 roku powód zawarł z J. W. umowę najmu pojazdu zastępczego nr (...), za stawkę dobową
w wysokości 300 zł (369 zł brutto) (pozew – k. 3-5 akt I C 146/23 upr SR w Radomiu).

Wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2023 roku, wydanym w sprawie I C 146/23 upr., Sąd Rejonowy w Radomiu zasądził od (...) spółki akcyjnej
z siedzibą w W. kwotę 497 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 lipca 2018 roku do dnia zapłaty (pkt I wyroku). W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd ustalił, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 38 dni. Wskazał, że nawet przy przyjęciu stawki dobowej czynszu najmu uznanej przez stronę pozwaną (tj. 172,20 zł brutto), zgłoszone w pozwie roszczenie o zasądzenie było w pełni uzasadnione, bowiem należność za 6 dodatkowych dni wynosi 1.033,20 zł (6 x 172,20 zł), a powód żądał tylko 497 zł (wyrok z uzasadnieniem – k. 116 i k. 123-125v. akt I C 146/23 upr. SR w Radomiu).

W dniu 27 czerwca 2022 roku (data prezentaty) M. J. złożył do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w W. wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, w ramach której zaproponował, aby (...) spółka akcyjna
z siedzibą w W. zapłaciła na jego rzecz kwotę 3.150.113,86 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia złożenia przedmiotowego wniosku do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za naprawienie szkody w związku z koniecznością najmu pojazdu zastępczego, w tym m.in. należności w kwocie 12.071,22 zł z tytułu umowy najmu nr (...) zawartej z J. W.. Ostatecznie do zawarcia ugody nie doszło (wniosek o zawezwanie do próby ugodowej – k. 78-91; protokół posiedzenia w sprawie CVI GCo 3110/22 SR dla m. st. W. w W. – k. 96).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy niniejszej oraz zeznań świadków J. W.
i E. W.. Sąd uwzględnił załączone do akt sprawy dokumenty, gdyż ich prawdziwość i wiarygodność w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego nie nasuwa żadnych wątpliwości.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez powoda w ocenie Sądu nie zasługiwało na uwzględnienie z uwagi na skutecznie podniesiony zarzut przedawnienia.

Odpowiedzialność pozwanego, jako ubezpieczyciela wynika z zawartej ze sprawcą wypadku umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity – Dz.U. z 2019 roku, poz. 2214 ze zm.), zgodnie z którym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną
w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

W myśl przytoczonego przepisu, odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń ma charakter pochodny do odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem. Powstaje wówczas, gdy istnieje odpowiedzialność posiadacza pojazdu lub kierującego
na podstawie przepisów prawa cywilnego. Określając zakres odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela należy mieć na uwadze art. 34 ust. 1, art. 35, art. 36 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Na gruncie przedmiotowej sprawy powód domagał się naprawienia poniesionej szkody poprzez uiszczenie stosownej sumy pieniężnej tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

W pierwszej kolejności należało się odnieść do zarzutu przedawnienia roszczenia powoda podniesionego przez stronę pozwaną. Roszczenie powoda ma charakter majątkowy
i zgodnie z art. 819 § 1 i 2 kc przedawnia się z upływem 3 lat od nastąpienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem.

Zgodnie z art. 819 § 4 kc, bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się
na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia.

Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanej w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego w dniu 20 kwietnia 2018 roku. Uwzględniając wynikający z art. 817 § 1 kc trzydziestodniowy termin na przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego, roszczenie
w tym zakresie stało się wymagalne w dniu 21 maja 2018 roku. Pozwana dokonała wypłaty powodowi odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego najpierw decyzją z dnia 12 czerwca 2018 roku (w kwocie 5.166 zł brutto), a na podstawie decyzji z dnia 27 lipca 2018 roku przyznała jeszcze dopłatę w kwocie 344,40 zł brutto. Od ostatniej daty (27 lipca 2018 roku) na nowo rozpoczął się więc bieg trzyletniego terminu przedawnienia. Bieg tego terminu został przerwany na skutek złożenia przez powoda pisma oznaczonego datą 27 lipca 2018 roku, w którym to piśmie zażądał, by ubezpieczyciel wypłacił odszkodowanie za wynajem pojazdu zastępczego w wysokości wynikającej z faktury VAT nr (...) wystawionej 11 czerwca 2018 roku. Na skutek wydania przez ubezpieczyciela pisemnego oświadczenia
z dnia 8 października 2018 roku, w którym podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko
i odmówił wypłaty dalszego roszczenia, na nowo rozpoczął bieg trzyletni termin przedawnienia. Z powyższego wynika zatem, że trzyletni termin przedawnienia z art. 819 § 1 kc upłynąłby z dniem 8 października 2021 roku, ale z uwagi na treści art. 118 zd. 2 kc – upłynął 31 grudnia 2021 roku, a pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 4 października 2023 roku (data nadania w urzędzie pocztowym), więc po upływie terminu przedawnienia. W następstwie tego Sąd uznał zarzut pozwanej, co do przedawnienia roszczenia powoda w zakresie żądanego odszkodowania za uzasadniony.

Wniesienie powództwa w sprawie o sygn. I C 146/23 upr nie przerwało biegu terminu przedawnienia roszczenia dochodzonego w sprawie niniejszej, bowiem w tamtym postępowaniu strona powodowa ściśle określiła dochodzone roszczenie i tylko w zakresie sformułowanego roszczenia nastąpiło przerwanie biegu terminu przedawnienia.

Stosownie do przepisu z art. 123 § 1 pkt 1 kc bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Wniesienie powództwa jest czynnością przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia roszczenia o zapłatę. W orzecznictwie wyrażany jest pogląd, że przerwanie biegu przedawnienia następuje co do zasady tylko w granicach żądania będącego przedmiotem procesu. Innymi słowy przerwaniu ulega bieg przedawnienia roszczenia objętego żądaniem i to w takim rozmiarze, jaki został zgłoszony w żądaniu ( vide: uchwała 7 Sędziów Sądu Najwyższego – zasada prawna z dnia 29 października 1965 roku w sprawie III PO 15/65, opubl. OSN Nr 6/1966 poz. 89). Jeżeli zatem powód dochodzi pozwem części roszczenia, to wniesienie pozwu nie przerywa biegu przedawnienia co do tej części roszczenia, która nie została nim objęta. W odmiennej sytuacji wierzyciel mógłby w zasadzie w nieskończoność występować przeciwko dłużnikowi z cząstkowymi powództwami, za każdym razem przerywając bieg przedawnienia co do pozostałej części żądania.

Sąd podziela także pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 stycznia 2007 roku w sprawie o sygn. akt III PK 90/06 (LEX nr 396059), że „pozew,
w którym powód nie wystąpił z całym przysługującym mu w stosunku do pozwanego żądaniem (pozew zawierający świadome lub nieświadome ograniczenie żądania), nie przerywa biegu przedawnienia co do tej części roszczenia w znaczeniu materialnoprawnym, która pozostała poza żądaniem tego pozwu. Ryzyko związane z dochodzeniem jedynie części przysługującego powodowi roszczenia obciąża jego samego. Decydując się na dochodzenie roszczenia jedynie w części, wierzyciel musi pamiętać o tym, że wytoczenie powództwa przerywa bieg terminu przedawnienia jedynie w stosunku do tej części wierzytelności, której dochodzi pozwem”.

Wyjątkiem mogą być sytuacje, gdy w toku procesu okazuje się, że żądanie
w pozwie zostało wskazane jako niższe, gdyż powód nie do końca miał od razu świadomość rozmiaru szkody. Wtedy zasadnym byłoby uznanie, że w granicach pierwotnego żądania mieści się roszczenie o np. „odszkodowanie” rozumiane jako naprawienie szkody, która jednak w toku procesu została dookreślona w pieniądzu. Jednakże w przedmiotowej sprawie nie może być miejsca na takie rozumowanie, a to z uwagi na fakt, że powód od początku znał całą wartość szkody (wynikającą z faktury), a nadto jako profesjonalista nie miał problemów z określeniem wysokości i rozmiarów szkody.

Wniosek w sprawie XVI Gco 3110/22 Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy
w W. datowany na 25 czerwca 2022 roku został zaś wniesiony dopiero 27 czerwca 2022 roku (według daty prezentaty), a zatem już po upływie terminu przedawnienia roszczenia (co nastąpiło – jak Sąd wcześniej wskazywał – 31 grudnia 2021 roku). Nieuprawnione zatem było stanowisko strony powodowej, że przez tę czynność został przerwany bieg terminu przedawnienia, który już zdążył upłynąć.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II wyroku na podstawie art. 98 kpc i 108 kpc. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie poniesione koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Z uwagi na przegranie procesu w całości przez powoda, Sąd zasądził od niego na rzecz pozwanej (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 917 zł, w tym 900 zł tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika i 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

ZARZĄDZENIE

1.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem proszę doręczyć pełnomocnikowi strony pozwanej,

2.  odnotować wniosek o uzasadnienie strony powodowej, wniesiony w terminie, tj. 20 maja 2024 roku (data prezentaty), przez osobę uprawnioną, należycie opłacony (dołączyć kwit opłaty),

3.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem proszę doręczyć pełnomocnikowi strony powodowej.

04.06.2024 r. asesor sądowy Magdalena Mital