Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Radomiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2024 roku

Sąd Rejonowy w Radomiu I Wydział Cywilny

w składzie następującym

Przewodniczący Sędzia SR Dariusz Wieński

Protokolant sekretarz sądowy Arkadiusz Włoskowicz

po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2024 roku w Radomiu

na rozprawie sprawy

z powództwa K. K.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna z (...) w W.

o zapłatę

I. zasądza od (...) Spółka Akcyjna z (...) w W. na rzecz K. K. kwotę 4.379,25 zł (cztery tysiące trzysta siedemdziesiąt dziewięć złotych 25/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 3.879,25 zł od dnia 25 maja 2023 roku do dnia zapłaty,

- 500,00 zł od dnia 26 maja 2023r. do dnia zapłaty;

II. oddala powództwo w pozostałej części;

III. zasądza od (...) Spółka Akcyjna z (...) w W. na rzecz K. K. kwotę 1.890,20 zł (jeden tysiąc osiemset dziewięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sędzia SR Dariusz Wieński

Sygn. akt I C 960/23 upr.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 maja 2023 roku (data nadania – k. 22v.) K. K., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata (pełnomocnictwo – k. 9) wniósł o zasądzenie od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na swoją rzecz kwoty 5.001 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 4.501 złotych od dnia 20 maja 2023 roku do dnia zapłaty,

- 500 złotych od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty.

Jednocześnie wniósł o zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych, o ile nie zostanie złożony spis kosztów.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 16 kwietnia 2023 roku doszło do kolizji drogowej, w następstwie której uszkodzeniu uległ samochód O. (...) o nr rej. (...), należący do powoda. Dodał, że samochód nie jest wykorzystywany do działalności gospodarczej i powód nie ma możliwości odliczenia podatku VAT, a sprawca kolizji posiadał obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanej. Wskazał, że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwana przyznała odszkodowanie w kwocie 2.913,61 złotych, która to kwota wynikała z kosztorysu pozwanej. Zaznaczył, iż otrzymał informację, że nie naprawi pojazdu za tę kwotę i w związku z tym zlecił sporządzenie prywatnej opinii rzeczoznawcy, który wskazał, że koszt naprawy wyniesie 8.659,97 złotych brutto, która to różnica wynika m.in. z przyjęcia nieistniejącej stawki roboczogodziny pracy warsztatu mechanicznego przez pozwaną na poziomie 55 złotych, a także przypuszczalnie zastosowania części – zamienników niskiej jakości, oznaczonej symbolem P. W związku z powyższym powód domaga się należnego mu w pozostałej części odszkodowania w kwocie brutto w wysokości 5.746,36 złotych. Jednocześnie powód wskazał, że domaga się kwoty 500 złotych brutto tytułem szkody związanej z koniecznością zlecenia prywatnej ekspertyzy, podnosząc, że opinia ta była konieczna i przydatna, by móc wystąpić z roszczeniem do Sądu i potwierdziła przypuszczenia powoda o zaniżeniu odszkodowania (pozew – k. 4-6v.).

W odpowiedzi na pozew, (...) spółka akcyjna z siedzibą w W., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego (pełnomocnictwo – k. 38) wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazała, że przyznaje, że doszło do przedmiotowego zdarzenia oraz, że szkoda została zgłoszona w dniu 19 kwietnia 2023 roku przez poszkodowanego. Dodała, że na dzień zgłoszenia szkody pojazd znajdował się w warsztacie. Wskazała, że w zgłoszeniu podano zakres uszkodzeń pojazdu, tj. pas tylny i zderzak tylny. Pozwana w toku postępowania likwidacyjnego z uwagi na złożenie przez powoda prywatnej kalkulacji poinformowała, że przyjęte przez powoda wyliczenie szkody stanowi hipotetyczne koszty naprawy, bowiem powód nie przedłożył stosownych dokumentów potwierdzających wysokość szkody, jaką poniósł w związku z uszkodzeniem pojazdu. Wskazała, że ustaliła, że za kwotę 6.175,29 złotych brutto możliwe było przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. Podniosła, że w jej ocenie w kosztorysie powoda nieuzasadnienie została zakwalifikowana do naprawy ściana tylna pojazdu oraz z związana z tą operacją wymiana szyn prowadzących, bowiem na dokumentacji fotograficznej brak jest uszkodzeń tego elementu oraz, że dokumentacja nie potwierdza potrzeby uwzględnienia w kosztorysie naprawy dodatkowej operacji sprawdzenia sterownika parkowania. Wskazała, że nie udokumentowano również uszkodzenia wiązki przewodów układu parkowania. Pozwana podniosła także, że odszkodowanie dotychczas wypłacone powodowi w pełni kompensuje szkodę, natomiast dalsze roszczenia strony powodowej w tym zakresie pozostają niezasadne. Wskazała, że odszkodowanie winno się ograniczać do rzeczywiście poniesionych przez powoda kosztów. Pozwana zakwestionowała także roszczenie powoda o zapłatę kwoty 500 złotych z tytułu kosztu sporządzenia opinii i wykonania kalkulacji przez rzeczoznawcę co do zasady, wskazując na brak związku przyczynowo-skutkowego dochodzonego kosztu ze szkodą. Wniosła także o oddalenie powództwa w zakresie żądania zasądzenia odsetek zgodnie z treścią pozwu, wskazując, że powód w żadnym wypadku nie wykazał, że dochodzona przez niego kwota wyraża faktyczną wartość odszkodowania istniejącą w dniu kierowania roszczenia względem pozwanej (odpowiedź na pozew – k. 35-37).

Na rozprawie w dniu 13 listopada 2024 roku pozwana wskazała na najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach III CZP 142/22 i III CZP 65/23 (protokół rozprawy – k. 89).

W dalszym toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 kwietnia 2023 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki O. (...) o nr rej. (...), należący do K. K. (okoliczności bezsporne).

Sprawca wypadku poruszał się pojazdem posiadającym ważne ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawarte z (...) spółką akcyjną z siedzibą w W.. Szkoda została zgłoszona ubezpieczycielowi w dniu 19 kwietnia 2023 roku i zarejestrowana pod numerem (...) (okoliczności bezsporne, akta szkody na płycie CD – k. 43).

W toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel sporządził kalkulację, na podstawie której ustalił wartość kosztów naprawy na kwotę 2.913,61 złotych brutto, przy zastosowaniu części zamiennych oraz stawki za roboczogodzinę w kwocie 55 złotych (ustalenie wysokości szkody – k. 11-13).

Decyzją z dnia 25 kwietnia 2023 roku ubezpieczyciel przyznał K. K. odszkodowanie w kwocie 2.913,61 złotych. K. K. otrzymał od ubezpieczyciela propozycję naprawy bezgotówkowej, jednak odmówił z uwagi na ceny części i robocizny wskazane w kosztorysie naprawy (decyzja – k. 14, zeznania powoda K. K. – k. 58-58v.).

W tym samym dniu K. K. zlecił sporządzenie kalkulacji prywatnej, na podstawie której ustalono koszt naprawy pojazdu na kwotę 8.659,97 złotych brutto, przy zastosowaniu stawki za roboczogodzinę w kwocie 140 złotych (kalkulacja naprawy – k. 15-20).

W dniu 26 kwietnia 2023 roku P. K., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w T. wystawił K. K. fakturę na kwotę 500 złotych brutto za sporządzenie opinii i usługę rzeczoznawcy. Faktura została opłacona przez K. K. (faktura nr (...) – k. 21).

W dniu 3 maja 2023 roku P. K. przesłał ubezpieczycielowi sporządzony przez siebie kosztorys naprawy do akceptacji (wiadomość mailowa i pełnomocnictwo – akta szkody na płycie CD – k. 43).

W dniu 18 października 2023 roku ubezpieczyciel sporządził kolejną kalkulację naprawy, na podstawie której ustalił wartość kosztów naprawy na kwotę 6.175,29 złotych brutto, przy zastosowaniu stawki za roboczogodzinę w kwocie 125 złotych (kalkulacja naprawy – k. 41-42).

K. K. w dalszym ciągu jest w posiadaniu przedmiotowego pojazdu. Pojazd został naprawiony przez jego znajomego, który zajmuje się naprawą pojazdów (zeznania powoda K. K. – k. 58-58v.).

Koszt naprawy pojazdu w nieautoryzowanym warsztacie blacharsko-lakierniczym wynosił 6.792,86 złotych brutto, tj. 5.522,65 złotych netto, przy zastosowaniu średniej stawki za roboczogodzinę dla prac blacharsko-lakierniczo-mechanicznych wynoszącej 120 złotych netto na terenie R. i okolic (opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej, wyceny wartości oraz kosztów i jakości napraw pojazdów samochodowych P. L. – k. 68-76).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci powołanych wyżej dokumentów prywatnych, jak również na podstawie zeznań powoda K. K.. Prawdziwość i wiarygodność złożonych dokumentów nie nasuwała wątpliwości.

Sąd dopuścił dowód z przesłuchania stron z ograniczeniem tej czynności do przesłuchania powoda na okoliczność ustalenia zakresu oraz rozmiaru szkody, pomijając na podstawie art. 235 ² pkt 2 kpc dowód z przesłuchania powoda na pozostałe okoliczności, tj. na okoliczność ustalenia, w jaki sposób i w jakim zakresie pojazd został naprawiony (w oparciu o jakie części), a także za jaką kwotę oraz gdzie dokonano naprawy i w jakiej formie – jako niemające znaczenia dla wyniku sprawy.

W celu ustalenia zakresu uszkodzeń pojazdu powoda na skutek wypadku, w tym wartości kosztów naprawy pojazdu celem przywrócenia do stanu sprzed szkody, w szczególności zakwalifikowania danych części do naprawy lub wymiany, wyliczenia kosztów naprawy, a w szczególności kosztów nabycia części, czasu potrzebnego na dokonanie naprawy, wartości roboczogodziny pracy warsztatu samochodowego na rynku lokalnym, a także celem ustalenia, jakich części zamiennych użyto do naprawienia pojazdu (O, Q, P, czy części O, ale pochodzących spoza sieci (...)), czy przeprowadzona naprawa jest technologicznie prawidłowa i odpowiedniej jakości oraz czy doprowadziła do przywrócenia stanu pojazdu sprzed zdarzenia, czy też jego wartość wzrosła wskutek naprawy, czy w przypadku rzeczonego pojazdu użycie do naprawy oryginalnych części zamiennych jakości (...), o ile takowe są dostępne, pod względem technicznym byłoby równoznaczne z naprawą z zastosowaniem oryginalnych części zamiennych jakości ,,O z logo producenta i pozwoliłoby na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, czy w wyniku zdarzenia z dnia 16 kwietnia 2023 roku uległa uszkodzeniu ściana tylna pojazdu, a tym samym czy konieczna była jej naprawa i operacja wymiany szyn prowadzących oznaczonych kodem nr (...), 2620, (...), (...) systemu eksperckiego A., czy w wyniku zdarzenia uszkodzeniu uległa wiązka przewodów układów parkowania, a tym samym konieczna była jej naprawa, jakie są niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej, wyceny wartości oraz kosztów i jakości napraw pojazdów samochodowych P. L.. W ocenie Sądu opinia sporządzona przez biegłego jest jasna, rzetelna i logiczna i zawiera odpowiedzi na wszystkie postawione pytania. Wobec powyższego Sąd uznał opinię za mogącą stanowić podstawę dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Strony nie zgłaszały zarzutów do przedmiotowej opinii.

Postanowieniem z dnia 14 lutego 2024 roku Sąd na podstawie art. 2352§ pkt 3 kpc pominął wniosek dowodowy powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność określenia stawek na rynku lokalnym za wykonanie prywatnej ekspertyzy rzeczoznawcy co do kosztów wykonania naprawy jako nieprzydatny do wykazania tego faktu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo w niniejszej sprawie okazało się zasadne w części.

Stosownie do przepisu art. 415 k.c., kto z winy swej wyrządził drugiej osobie szkodę obowiązany jest do jej naprawienia. Z kolei zaś w myśl art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§2). Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (§4).

Problematyka umów odpowiedzialności cywilnej uregulowana została również w przepisach szczególnych, tj. ustawie z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity – Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.).

Zgodnie z art. 34 powołanej ustawy z ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. W myśl przytoczonego przepisu odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń ma charakter pochodny do odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem. Powstaje wówczas, gdy istnieje odpowiedzialność posiadacza pojazdu lub kierującego na podstawie przepisów prawa cywilnego.

W sprawie niniejszej pozwana nie kwestionowała istnienia podstaw swojej odpowiedzialności.

Spór pomiędzy stronami dotyczył natomiast określenia wysokości koniecznych, celowych i uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu, niezbędnych do przywrócenia takiego jego stanu, jaki istniał przed wypadkiem.

Strony na okoliczność udowodnienia uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu przedstawiły prywatne kosztorysy naprawy. Strona powodowa na podstawie zleconej przez siebie kalkulacji naprawy określiła jej wysokość na kwotę 8.659,97 złotych brutto, zaś pozwana na kwotę 2.913,61 złotych brutto.

Sąd spór ten rozstrzygnął na korzyść powódki, opierając się na wnioskach zawartych w opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej, wyceny wartości oraz kosztów i jakości napraw pojazdów samochodowych P. L.. Biegły wskazał, iż nie jest możliwe w oparciu o akta szkody wykazanie, jakie części były zamontowane w samochodzie O. (...) podczas zderzenia, jak również udokumentowania, jakie części zostały użyte do naprawy. Wskazał także, że nie jest możliwe udzielenie odpowiedzi, czy przeprowadzona naprawa została wykonana technologicznie prawidłowo i odpowiedniej jakości oraz czy doprowadziła do przywrócenia stanu pojazdu sprzed zdarzenia w oparciu o akta szkody komunikacyjnej, albowiem wyłącznie z zeznań powoda wynika, że samochód został naprawiony. Ponadto zaznaczył, że podczas naprawy należy zastosować kryteria dające gwarancję przywrócenia stanu technicznego samochodu do jego używalności istniejącej przed kolizją pod względem m.in. bezpieczeństwa, trwałości, niezawodności, estetyki, odtworzenia wartości, jaką pojazd posiadał przed kolizją. Według biegłego, zdjęcia uszkodzeń pojazdu nie pozwalały na zidentyfikowanie uszkodzeń ściany tylnej pojazdu, jak i uszkodzeń szyn oznaczonych w systemie A. kodem nr (...), 2620, (...) i (...) (ślizgi zderzaka – elementy plastikowe), dlatego też w swej kalkulacji nie uwzględnił w/w ślizgów. Dodatkowo wskazał, że nie jest możliwe wykazanie charakteru uszkodzeń przewodów układu parkowania. Ostatecznie ustalił, że koszt naprawy pojazdu w nieautoryzowanym zakładzie blacharsko-lakierniczym, przy zastosowaniu średniej stawki za roboczogodzinę w wysokości 120 złotych netto, wynosił 6.792,86 złotych brutto.

Przedmiotowa szkoda pozostaje w adekwatnym związku przyczynowo skutkowym ze zdarzeniem ubezpieczeniowym, za którego następstwa odpowiedzialność ponosi pozwany z racji zawartej umowy ubezpieczenia pojazdu OC. Zaistniały, zatem, przesłanki określone w art. 822 § 1 k.c. i w art. 361 § 1 k.c. Szkoda w sprawie niniejszej to koszt, jaki musi ponieść powód ze swojego majątku (strata) w celu dokonania naprawy samochodu (przywrócenia stanu poprzedniego). Stosownie do art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (§ 2). W istocie powszechnie przyjmuje się, że naprawienie szkody polegającej na uszkodzeniu pojazdu polega przede wszystkim na zapłaceniu kwoty koniecznej do przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego.

Powszechne i utrwalone jest stanowisko doktryny i judykatury, że odszkodowanie przysługuje poszkodowanemu niezależnie od tego, czy pojazd został rzeczywiście naprawiony (wyrok SN z dnia 17 czerwca 1987r. sygn.. akt IV CR 158/87, wyrok SN z dnia 16 maja 2002r. sygn. akt V CKN 1273/00, wyrok SN sygn. akt I CR 151/88). Sąd w całości aprobuje wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 roku w sprawie II CNP 43/17, Lex 2490615 – „Z art. 822 § 1 k.c. wynika, że obowiązek ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej polega na zapłacie określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone przez ubezpieczonego osobom trzecim, a więc na spełnieniu świadczenia pieniężnego. Poszkodowany może, według swojego wyboru, żądać od ubezpieczyciela zapłaty kosztów hipotetycznej restytucji albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej ustalonej zgodnie z metodą różnicy. Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie tylko w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji. Powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar”.

Wskazać w tym miejscu należy, iż Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie III CZP 32/03 (publ. LEX 78592) podkreślił, że iż poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu. Warsztaty te mogą posługiwać się różnymi cenami w zakresie tych samych lub podobnych prac naprawczych. Co więcej, ceny te mogą odbiegać w odpowiedniej skali od cen stosowanych przez warsztaty naprawcze działające na odpowiednim rynku lokalnym (np. na terenie określonego miasta lub gminy). Sąd Najwyższy wskazał też, iż „zgodnie z zasadą pełnej kompensaty poniesionej szkody (art. 361 § 2 k.c.), poszkodowany będzie mógł domagać się od ubezpieczyciela odszkodowania obejmującego poniesione koszty wspomnianych prac naprawczych. Za kategorię "niezbędnych" kosztów naprawy należałoby uznać takie koszty, które zostały poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego. Kosztami "ekonomicznie uzasadnionymi" będą koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy samochodu. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku napraw samochodu. Jeżeli nie kwestionuje się bowiem uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego warsztatu samochodowego mającego dokonać naprawy, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez ten warsztat naprawczy w związku z naprawą indywidualnie oznaczonego pojazdu mechanicznego”. Przenosząc powyższe stanowisko Sądu Najwyższego na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że ubezpieczyciel nie ma prawa do stawek za prace naprawcze, czy rodzaju części zamiennych.

Pozwana powołała się na najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach III CZP 142/22 oraz III CZP 65/23, podnosząc, że strona powodowa nie wykazała rzeczywistych kosztów naprawy pojazdu, w związku z czym powództwo powinno ulec oddaleniu. Z ostrożności procesowej wskazała, że biegły wyliczył koszt naprawy na kwotę 6.792,86 złotych brutto, która to kwota jest znacznie niższa, niż wynika to z kalkulacji przedłożonej do pozwu.

Istotnie, wskazać należy w tym miejscu na dwa ostatnie stanowiska Sądu Najwyższego wyrażone w Uchwałach Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego:

- z dnia 8 maja 2024 roku, sygn. III CZP 142/22, zgodnie z którą ,,jeżeli poszkodowany poniósł już koszty naprawy pojazdu lub zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać tym kosztom, chyba że w danych okolicznościach są one oczywiście nieuzasadnione; wysokość odszkodowania nie zależy od ulg i rabatów możliwych do uzyskania przez poszkodowanego od podmiotów współpracujących z ubezpieczycielem. Jeżeli poszkodowany nie poniósł jeszcze kosztów naprawy pojazdu ani nie zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać przeciętnym kosztom naprawy na lokalnym rynku, z uwzględnieniem możliwych do uzyskania przez poszkodowanego ulg i rabatów, chyba że skorzystaniu z tych ulg i rabatów sprzeciwia się jego uzasadniony interes (uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 8 maja 2024 roku, sygn. III CZP 142/22, opubl. Biuletyn SN 2024/5). Uzasadnienie uchwały nie zostało jeszcze opublikowane na stronie internetowej Sądu Najwyższego.

- z dnia 11 września 2024 roku w sprawie III CZP 65/23, zgodnie z którą jeżeli naprawa pojazdu przez poszkodowanego stała się niemożliwa, w szczególności w razie zbycia lub naprawienia pojazdu, nie jest uzasadnione ustalenie wysokości odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jako równowartości hipotetycznych kosztów naprawy.

Sąd jednak pominął wnioski dowodowe pozwanego związane z ustaleniem rzeczywistych kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu jako nieistotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, uznając, że w niniejszej sprawie należą się hipotetyczne koszty naprawy. W niniejszej sprawie, jak wskazał sam biegły, nie sposób było ustalić rzeczywistych kosztów naprawy. Samochód został naprawiony przez znajomego K. K. na jego zlecenie w taki sposób, aby pojazd został doprowadzony do stanu używalności. K. K. miał rozliczyć się za naprawę po uzyskaniu całości odszkodowania, co oznacza, że nie posiada on również rachunków, czy faktury za naprawę pojazdu. Sąd uznał, że w niniejszej sprawie należą się hipotetyczne koszty na prawy pojazdu i w całości uwzględnił opinię biegłego P. L..

Z tych też względów Sąd uznał, iż uzasadnione koszty naprawy przedmiotowego pojazdu wynoszą 6.792,86 złotych brutto. Pozwana w toku postępowania likwidacyjnego wypłaciła poszkodowanemu kwotę 2.913,61 złotych brutto, a więc do dopłaty pozostaje kwota 3.879,25 złotych brutto.

Strona powodowa żądała również zwrotu kwoty 500 złotych tytułem zwrotu kosztów prywatnej kalkulacji naprawy. Jak wskazał Sąd Najwyższy m.in. w orzeczeniu z dnia 2 września 1975 roku w sprawie I CR 505/75 (Legalis nr 18968), stwierdził, że „dokonana przed wszczęciem postępowania sądowego i poza zabezpieczeniem dowodów ekspertyza może być istotną przesłanką zasądzenia odszkodowania. W takim wypadku koszt ekspertyzy stanowi szkodę ulegającą naprawieniu (art. 361 k.c.)". Także w wyroku z dnia 30 lutego 2002 r. w sprawie V CKN 908/00 (Legalis nr 291931) Sąd Najwyższy zajął stanowisko, że ocena, czy koszty ekspertyzy powypadkowej poniesione przez poszkodowanego w postępowaniu likwidacyjnym mieszczą się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego winna być dokonywana na podstawie konkretnych okoliczności sprawy, a w szczególności po dokonaniu oceny, czy poniesienie tego wydatku było obiektywnie uzasadnione i konieczne.

Szkoda obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione przez poszkodowanego w celu jej naprawienia. Obowiązkiem powoda było zatem wykazanie nie tylko, że koszty opinii rzeczywiście poniósł, ale również że poniesiony wydatek na przedmiotową opinię był celowy i ekonomicznie uzasadniony. Wskazać w tym miejscu należy, że prywatna kalkulacja naprawy została sporządzona na zlecenie powoda, czyli poszkodowanego w niniejszym zdarzeniu. Powód zdecydował się na zlecenie prywatnej kalkulacji, kiedy nie zgodził się z wyliczeniem wskazanym przez ubezpieczyciela. Koszty prywatnej opinii mogą stanowić uzasadniony koszt tylko w przypadku, kiedy poszkodowany, jako osoba fizyczna niezorientowana w wycenie szkody, chce poprzez profesjonalistę ustalić ewentualną wysokość należnego mu odszkodowania. Taka sytuacja w niniejszej sprawie nastąpiła, a więc Sąd uznał roszczenie w tym zakresie za zasadne. Ponadto wskazać należy, iż powód udokumentował poniesienie powyższego kosztu, gdyż na fakturze przedłożonej do pozwu widnieje adnotacja, że została ona opłacona.

Z tych też względów Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.379,25 złotych (3.879,25 zł + 500 zł), o czym orzekł w punkcie I. (pierwszym) wyroku, oddalając powództwo w zakresie pozostałego żądanego odszkodowania, o czym orzekł w punkcie II. (drugim) wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c.

Orzekając o odsetkach Sąd zważył, że orzeczenie zasądzające odszkodowanie ma charakter rozstrzygnięcia deklaratoryjnego, zaś zobowiązanie do zapłaty odszkodowania jest zobowiązaniem z natury rzeczy bezterminowym, dlatego też przekształcenie go w zobowiązanie terminowe następuje stosownie do treści art. 455 k.c. (niezwłocznie) – w wyniku wezwania wierzyciela (pokrzywdzonego) skierowanego wobec dłużnika (podmiotu zobowiązanego do naprawienia szkody) do spełnienia świadczenia. Reguła ta, w zakresie terminu spełnienia świadczenia, doznaje modyfikacji w przypadku, gdy podmiotem zobowiązanym do naprawienia szkody jest zakład ubezpieczeń. Wówczas termin do spełnienia świadczenia wyznacza regulacja art. 817 k.c. albo art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych. W art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych ustawodawca zobligował ubezpieczyciela do spełnienia świadczenia w terminie 30 dni od daty otrzymania przez niego zawiadomienia o szkodzie. Na wypadek, gdyby we wskazanym wyżej terminie nie było możliwe ustalanie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania, datę wypłaty świadczenia wyznacza termin 14 – dniowy, liczony od momentu, gdy przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Ubezpieczyciel wydał decyzję o przyznaniu odszkodowania w dniu 25 kwietnia 2023 roku, a zatem w tym zakresie Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 25 maja 2023 roku, zaś w zakresie kwoty 500 złotych, tj. zwrotu kosztów kalkulacji prywatnej, zgodnie z żądaniem pozwu – od dnia jego wniesienia, tj. od dnia 26 maja 2023 roku do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 100 kpc. Zgodnie z powyższym przepisem, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

W niniejszej sprawie strona powodowa żądała zasądzenia na jej rzecz kwoty 5.001 złotych. Sąd uwzględnił jej żądanie do kwoty 4.379,25 złotych, a więc uznać należy, iż wygrała ona niniejszy proces w 80%, zaś pozwana w 20%.

Na koszty procesu poniesione po stronie powodowej złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 400 złotych, 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa profesjonalnemu pełnomocnikowi, wykorzystana zaliczka w kwocie 800 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1.800 złotych, ustalone na podstawie §2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 z późn. zm.) – łącznie 3.017 złotych. Należny zwrot kosztów powodowi wynosi zatem 2.413,60 zł (80% z 3.017 zł).

Na koszty procesu po stronie pozwanej złożyła się kwota 1.800 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, ustalona na podstawie §2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 z późn. zm.), 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa pełnomocnikowi profesjonalnemu oraz wykorzystana zaliczka w kwocie 509,13 złotych – łącznie 2.326,13 złotych. Należny zwrot kosztów stronie pozwanej wynosi zatem 465,23 złotych (20% z 2.326,13 zł).

Po wzajemnej kompensacji Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.948,37 złotych (2.413,60 zł – 465,23 zł), o czym orzekł w punkcie III. (trzecim) wyroku. Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od daty uprawomocnienia się wydanego orzeczenia do dnia zapłaty.

Sędzia Dariusz Wieński

ZARZĄDZENIE

1.

(…)

2.

(…)

16.12.2024 r. Sędzia Dariusz Wieński