Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Radomiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2024 roku

Sąd Rejonowy w Radomiu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący Sędzia Grzegorz Wąsik

Protokolant Patrycja Jelonkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2024 roku w Radomiu na rozprawie sprawy

z powództwa: W. S.

przeciwko: Z. B.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Z. B. na rzecz powoda W. S. kwotę 726 zł (siedemset dwadzieścia sześć złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 576 zł (pięćset siedemdziesiąt sześć złotych) od dnia 19 sierpnia 2023 roku do dnia zapłaty;

- 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych) od dnia 28 września 2023 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego Z. B. na rzecz powoda W. S. kwotę 100 (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

Sędzia Grzegorz Wąsik

Sygn. akt I C 291/24 upr

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 505 ⁸ §4 k.p.c. w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza czterech tysięcy złotych, uzasadnienie wyroku ogranicza się do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Od uznania sądu opartego na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy zależy rozszerzenie tego uzasadnienia o pozostałą treść określoną w art. 327 ¹ § 1. W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie nie zachodzą okoliczności uzasadniające przytaczanie pełnej podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Jedynie dla porządku Sąd wskazuje, że przedmiotowa sprawa dotyczyła żądania zwrotu ceny, jaką powód zapłacił za zakup obuwia w sklepie należącym do Z. B.. Bezsporne było, że w dniu 21 stycznia 2023 roku powód zakupił w sklepie pozwanego obuwie marki C. (...) C. Y. za kwotę 576 zł (dowód: potwierdzenie przelewu k. 7; zeznania powoda W. S. k.44 w zw. z k.43-44; zeznania pozwanego Z. B. k. 44). W dniu 4 sierpnia 2023 roku dokonał u pozwanego zgłoszenia reklamacyjnego nr 01/08/2023 wskazując, że zakupione buty miały istotną wadę w postaci rozwarstwienia podeszwy w przedniej części (dowód: zgłoszenie reklamacyjne nr 01/08/2023 z 4 sierpnia 2023 roku k. 9). Reklamacja powoda nie została uwzględniona. W dniu 14 sierpnia 2023 roku powód ponownie dokonał zgłoszenia reklamacyjnego, tym razem w ramach rękojmi (dowód: odwołanie z dnia 14 sierpnia 2023 roku k. 10). Również i to zgłoszenie reklamacyjne nie zostało uwzględnione, gdyż w ocenie pozwanego zgłoszona wada nie wynika z niezgodności towaru z umową. Uszkodzenie ma charakter zewnętrzny, spowodowane jest niewłaściwym użytkowaniem, za które sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności (dowód: odpowiedź na odwołanie do reklamacji z dnia 19 sierpnia 2023 roku k. 11). Ostatecznie pismem z dnia 20 września 2023 roku powód złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy i zażądał zwrotu ceny oraz kosztów sporządzenia prywatnej opinii (dowód: oświadczenie o odstąpieniu od umowy k. 13). Wobec braku realizacji ww. żądania w dniu 29 września 2023 roku powód wniósł do Sądu pozew o zapłatę kwoty 726 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy niniejszej. Sąd uwzględnił załączone do akt sprawy dokumenty, gdyż ich prawdziwość i wiarygodność w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego nie nasuwała żadnych wątpliwości. Sposób użytkowania przez powoda obuwia, fakt zaistnienia oraz zakres uszkodzenia obuwia, moment wystąpienia wady oraz stopień jej istotności Sąd ustalił także na podstawie dopuszczonego dowodu z przesłuchania stron.

Powód oparł swoje roszczenie na umowie sprzedaży określonej w art. 535 k.c., zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Zawierając umowę sprzedaży sprzedawca bierze na siebie odpowiedzialność za wydanie kupującemu rzeczy o odpowiedniej jakości i odpowiednich właściwościach. Chodzi tutaj o jakość i właściwości, których w świetle istniejących okoliczności kupujący ma prawo spodziewać się po nabywanej rzeczy. Jeżeli natomiast okaże się, że sprzedana rzecz była niezgodna z umową, kupujący nie uzyska odpowiedniego ekwiwalentu dla zapłaconej przez siebie ceny. W takiej sytuacji dochodzi do naruszenia interesu kupującego. Instrumentem ochrony tego interesu są m.in. przepisy o rękojmi za wady, przy czym zgodnie z art. 579 § 1 k.c. kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji.

W niniejszej sprawie powód dochodził uprawnień z tytułu rękojmi. Zgodnie z art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę (rękojmia). Wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:

1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;

2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;

3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;

4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (art. 556 ¹ § 1 k.c.).

Odpowiedzialność sprzedawcy za wady z tytułu rękojmi ukształtowana jest na zasadzie ryzyka i sprowadza się do odpowiedzialności za skutek, polegający na istnieniu wady przedmiotu sprzedaży. Sprzedawcy nie zwalnia zatem brak winy, ani też brak jego wiedzy o istnieniu wady, a ewentualna wiedza sprzedawcy o istnieniu wady może tylko zaostrzyć jego odpowiedzialność (art. 564 k.c.). Z kolei to, czy kupujący mógł wadę zauważyć przy dochowaniu należytej staranności, czy powinien był wiedzieć o wadzie (czy mógł się o niej dowiedzieć przy dochowaniu należytej staranności) nie wyłącza odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Tylko wiedza kupującego o wadzie w chwili zawarcia umowy wyłącza tę odpowiedzialność (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 20 listopada 2012 r., sygn. akt I ACa 820/12, LEX nr 1236400).

Co równie istotne, w kontekście przepisów o rękojmi dla stwierdzenia istnienia wady fizycznej decydujące znaczenie ma przede wszystkim kryterium funkcjonalne, obejmujące przeznaczenie rzeczy i jej użyteczność, a nie kryterium normatywno-techniczne (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9 marca 2006 r., sygn. akt I CSK 147/05, Legalis nr 100262, a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 16 kwietnia 2013 r., sygn. akt I ACa 235/13, Legalis nr 761361).

W sprawie niniejszej w grę wchodziła odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi albowiem wada została stwierdzona przed upływem dwóch lat od dnia wydania rzeczy kupującemu (art. 568 § 1 k.c.).

Pozwany w chwili sprzedaży obuwia był przedsiębiorcą, zajmował się profesjonalnie i zawodowo sprzedażą obuwia, zaś powód był konsumentem. W niniejszej sprawie mamy więc do czynienia ze sprzedażą konsumencką. Kluczowym dla zapadłego rozstrzygnięcia był więc art. 556 ² k.c. Zgodnie z jego brzmieniem jeżeli kupującym jest konsument, a wada została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego.

W niniejszej sprawie bezsporne było, że wada obuwia została stwierdzona przed upływem roku od zakupu i wydania obuwia powodowi, a zatem wskazane w przywołanym przepisie, korzystne dla kupującego-konsumenta domniemanie zaktualizowało się. Przyjęcie przedmiotowego domniemania powoduje z kolei, że konsument nie będzie musiał wykazywać, że wada lub też jej przyczyna istniały w chwili przejścia na niego niebezpieczeństwa. To na sprzedawcy, jako na osobie, która wywodzi z poniższych faktów skutki prawne, stosownie do reguły wyrażonej w art. 6 k.c., spoczywał - w celu uchronienia się od odpowiedzialności - obowiązek przeprowadzenia dowodu uchylającego domniemanie przez wykazanie, że stwierdzona przez kupującego w okresie roku od dnia wydania wada lub przyczyna wady nie istniała w chwili przejścia na niego niebezpieczeństwa. Powtórzyć bowiem należy, że fakt zgłoszenia wady w terminie jednorocznym oraz jej zaistnienie nie było przez pozwanego kwestionowane.

Oznacza to, że w sprawie niniejszej to pozwany jako sprzedawca winien udowodnić, że w chwili przejścia niebezpieczeństwa rzecz była wolna od wad lub przyczyna jej wystąpienia nie istniała jeszcze w tej chwili. W ocenie Sądu pozwany nie sprostał temu obowiązkowi. Pozwany kwestionował żądanie zwrotu ceny wskazując jedynie, że w chwili wydania buty nie posiadały wady, a te które obecnie występują są wynikiem niewłaściwego użytkowania obuwia przez powoda i nienależytej konserwacji. Okoliczności tej jednak nie udowodnił.

W tych okolicznościach w ocenie Sądu pozwany nie wykazał, że sprzedał rzecz wolną od wad lub że przyczyna wystąpienia wady nie istniała chwili sprzedaży obuwia. Ustalenie, czy wada istniała w chwili wydania towaru wymagało wiadomości specjalnych i jako takie powinno być ustalone na podstawie opinii biegłego, chyba, że fakty, które mają być ustalone w drodze tego dowodu nie są sporne. Taka sytuacja jednakże w niniejszej sprawie nie miała miejsca. Pozwany nie wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, który wypowiedziałby się na okoliczność zgłoszonych przez powoda wad obuwia, nie udowodnił także innymi sposobami, by powód korzystał z obuwia w sposób niezgodny z jego przeznaczeniem lub, by postępował wbrew zaleceniom producenta, a zatem by uszkodzenie obuwia stanowiło efekt jego zawinionego działania. Sąd nie dostrzegał konieczności przeprowadzania dowodu z opinii biegłego z urzędu skoro pozwany jest podmiotem trudniącym się zawodową sprzedażą obuwia, wobec czego powinien być on świadomy zasad związanych z postępowaniem reklamacyjnym. Towar nie odpowiadał powszechnym, rozsądnym i uzasadnionym oczekiwaniom konsumenta. Powyższa sytuacja wyczerpuje przesłanki wystąpienia wady fizycznej rzeczy (i niezgodności z umową) przewidziane w art. 556 ¹ § 1 pkt 1 i 2 k.c. tj. nabyte przez powoda obuwie nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia, jak też nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór.

W tych okolicznościach Sąd uznał za udowodnione, że wada fizyczna istniała w chwili wydania rzeczy powodowi, a skoro tak to pozwany ponosi odpowiedzialność z tytułu rękojmi.

Stwierdzenie, że rzecz sprzedana jest rzeczą wadliwą w rozumieniu art. 556 k.c. rodzi po stronie kupującego uprawnienia sprecyzowane w art. 560 i 561 k.c. Uprawnienia te to prawo do złożenia oświadczenia o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy oraz prawo żądania wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady. Kodeks nie przewiduje jakiejkolwiek hierarchii wskazanych uprawnień, to od kupującego zależy, z którego z nich skorzysta.

W sprawie niniejszej powód pismem z 20 września 2023 roku odstąpił od umowy i zażądał zwrotu ceny. Uwzględniając charakter stwierdzonej wady Sąd uznał, że powodowi przysługiwało prawo odstąpienia od umowy. Podstawowym zaś skutkiem odstąpienia od umowy jest wzajemny zwrot świadczeń spełnionych przez strony – zasadniczo kupujący obowiązany jest do zwrotu zakupionej rzeczy, natomiast obowiązek sprzedawcy obejmuje zwrot otrzymanej tytułem zawartej umowy ceny, co do zasady w wysokości nominalnej (E. Gniewek, Komentarz do Kodeksu cywilnego, C.H. Beck 2017, komentarz do art. 560 k.c., Legalis).

Sąd uznał zatem odstąpienie od umowy za skuteczne i orzekł jak w punkcie I (pierwszym) wyroku, zasądzając na rzecz powoda od pozwanego kwotę 726 zł wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot: 576 zł od dnia 19 sierpnia 2023 roku do dnia zapłaty oraz 150 zł od dnia 28 września 2023 roku do dnia zapłaty. Na kwotę dochodzoną pozwem składała się cena zakupu butów wraz z kosztami prywatnej opinii. Stosownie do treści przepisu art. 494 k.c. pozwany zobowiązany był do zwrotu kosztów zakupu butów, które wyniosły 576 zł. Ponadto na zasadzie przepisu art. 471 k.c., do którego odsyła przepis art. 566 § 1 k.c., odpowiedzialność sprzedawcy obejmuje także koszty opinii sporządzonej przez powoda w trakcie realizacji uprawnień z rękojmi tj. 150 zł. Łącznie więc zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem (punkt I wyroku).

Należność z tytułu zwrotu ceny po odstąpieniu od umowy staje się wymagalna niezwłocznie po wezwaniu zobowiązanego przez kupującego (art. 494 § 2 k.c., art. 455 k.c.). Od tej chwili dłużnik pozostaje w opóźnieniu i biegnie termin do zapłaty odsetek za opóźnienie - art. 481 § 1 k.c. W ocenie Sądu pozwany pozostawał w opóźnieniu w stosunku do powoda w zakresie żądania zwrotu ceny zakupu obuwia od dnia 19 sierpnia 2023 roku, to jest od dnia w którym pozwany odniósł się do żądania powoda i w ocenie Sądu od tej daty należy liczyć odsetki od zasądzonej kwoty w wysokości 576 zł. Natomiast, Sąd zasądził odsetki od kwoty 150 zł od dnia 28 września 2023 roku, z uwagi na fakt, że powód odstępując od umowy wezwał pozwanego do zwrotu m.in. kosztów prywatnej opinii w piśmie z dnia 20 września 2023 roku wyznaczając w tym celu termin 7 dni od dnia doręczenia pisma o odstąpieniu (k. 13). Pismo to zostało doręczone stronie pozwanemu 20 września 2023 roku (k. 13), wobec czego termin zapłaty upłynął w dniu 27 września 2023 roku, zaś od dnia następnego strona pozwana pozostawała w opóźnieniu, co w świetle art. 481 § 1 k.c. uprawniało powoda do żądania odsetek od 28 września 2023 roku do dnia zapłaty.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd oddalił powództwo w części dotyczącej żądania zasądzenia odsetek ustawowych za okres wcześniejszy niż ustalony przez Sąd, o czym orzekł w punkcie II (drugim) wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie III (trzecim) wyroku w oparciu o zasadę określoną w art.100 k.p.c., zgodnie z którą w razie tylko częściowego uwzględnienia żądania koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny Sądu.

Powództwo zostało oddalone w nieznacznej części, tak więc pozwanego obciążają wszystkie koszty procesu poniesione przez powoda. Należny powodowi zwrot kosztów wynosił 100 zł tytułem uiszczonej opłaty od pozwu. Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od daty uprawomocnienia się wydanego orzeczenia do dnia zapłaty.

Sędzia Grzegorz Wąsik

Z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.

16 lipca 2024 r Sędzia Grzegorz Wąsik