Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Radomiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2024 roku

Sąd Rejonowy w Radomiu I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodnicząca: asesor sądowy M. M.

Protokolant: Dorota Szymczak

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2024 roku na rozprawie w R.

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej spółki komandytowej z siedzibą
w W.

przeciwko A. M.

o zapłatę

I

oddala powództwo;

II

zasądza od powódki (...) spółki akcyjnej spółki komandytowej z siedzibą w W. na rzecz pozwanej A. M. kwotę 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 178/24 upr.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 17 stycznia 2024 roku (data nadania w urzędzie pocztowym – k. 23) powódka (...) spółka akcyjna spółka komandytowa z siedzibą w W., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego (pełnomocnictwo – k. 10) wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej A. M. kwoty 1.248,18 zł wraz
z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 31 października 2023 roku do dnia zapłaty, z tytułu udzielonej stronie pozwanej pożyczki na podstawie umowy pożyczki z dnia 13 kwietnia 2023 roku, na którą składają się następujące kwoty:

- 1.108,15 zł z tytułu sumy niespłaconego kapitału pożyczki oraz prowizji,

- 16,44 zł z tytułu sumy niespłaconych odsetek kapitałowych,

- 123,59 zł z tytułu sumy skapitalizowanych odsetek za opóźnienie.

Jednocześnie wniosła o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrotu kwoty 17 zł, tytułem uiszczonej opłaty skarbowej za pełnomocnictwo, a także na podstawie art. 505 ³⁷ § 2 kpc, kosztów zastępstwa procesowego w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 31 października 2023 roku wniosła pozew o zapłatę w elektronicznym postępowaniu upominawczym, które to postępowanie zostało umorzone w dniu 14 grudnia 2023 roku. Wskazała, iż w dniu 13 kwietnia 2023 roku pozwana zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością umowę pożyczki na kwotę 1.000 zł, na okres 30 dni. Warunki zawarcia, wypłaty i spłaty umowy pożyczki zostały w sposób jasny wyrażone w zapisach samej umowy, która została w pełni zaakceptowana przez stronę pozwaną. Zaznaczyła,
że pożyczkobiorca wraz z umową otrzymał formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego, tabelę opłat i prowizji, formularz odstąpienia, które spełniają wymogi prawem przewidziane. Podkreśliła, że pozwana w przewidzianym terminie nie skorzystała
z prawa odstąpienie, a zatem w sposób wyraźny i niebudzący wątpliwości zaakceptowała zapisy umowy pożyczki. Zgodnie z warunkami udzielenia pożyczki, określonymi w treści umowy pożyczki, pozwana jako pożyczkobiorca zobowiązała się do zapłaty kwoty pożyczki, która oprócz kapitału w kwocie 1.000 zł, składała się także z prowizji określonej w Tabeli Opłat i Prowizji, stanowiącej integralną cześć umowy pożyczki, w wysokości 108,15 zł
i odsetek kapitałowych w wysokości 16,44 zł. Strona pozwana nie wypełniła ciążącego
na niej obowiązku zwrotu pożyczki w kwocie i wysokości wskazanej bezpośrednio
w zapisach umowy. Powódka podała, że w dniu 21 września 2023 roku została zawarta umowa sprzedaży wierzytelności przysługującej spółce (...), na mocy której powódka stała się następcą prawnym, a tym samym uprawnionym do występowania
z wszelkimi roszczeniami przysługującymi względem strony pozwanej, o czym pozwana została zawiadomiona (pozew – k. 3 – 7v.).

Pozwana A. M., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego (pełnomocnictwo – k. 35), w odpowiedzi na pozew złożonej w dniu 20 marca 2024 roku (data nadania w urzędzie pocztowym – k. 36v.), wniosła o oddalenie powództwa w całości
i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Pozwana podniosła zarzuty: braku udowodnienia istnienia roszczenia, braku udowodnienia wysokości dochodzonego roszczenia i braku legitymacji procesowej czynnej. Zaprzeczyła, by zawierała umowę pożyczki, na podstawie której strona powodowa dochodzi przeciwko niej roszczenia wskazanego w pozwie. Podkreśliła, że strona powodowa
na udowodnienie istnienia i wysokości dochodzonego roszczenia dołączyła do pozwu niepodpisany formularz umowy pożyczki z dnia 13 kwietnia 2023 roku nr (...). Z analizy tego formularza wynika, że pożyczka jest udzielana m.in. pod warunkiem skutecznej rejestracji i posiadania aktywnego profilu klienta na stronie internetowej; złożenia prawidłowo wypełnionego wniosku o udzielenie pożyczki za pośrednictwem profilu klienta; spełnienia innych warunków określonych w umowie pożyczki (§ 6 ust. 1 lit. e, f, j umowy). Pozwana zarzuciła, że z przedłożonych przez powódkę dokumentów nie wynika, że pozwana była klientem pierwotnego wierzyciela, a tym samym, że dokonała czynności związanych
z rejestracją na stronie internetowej pożyczkobiorcy, następnie czynności związanych
z założeniem profilu klienta, weryfikacją swojej osoby, a także tego, by złożyła wniosek
o pożyczkę, która została jej udzielona. Podkreśliła, że obowiązkiem strony powodowej było wykazanie zaistnienia wyżej wymienionych faktów, a któremu to obowiązkowi nie sprostała. Pozwana zarzuciła także, że strona powodowa nie udowodniła, że pożyczkodawca przekazał jej kwotę wskazaną w formularzu umowy pożyczki, tytułem udzielonej pożyczki. Dodatkowo podniosła, że strona powodowa nie wykazała, że doszło do skutecznych czynności przenoszących wierzytelność z wierzyciela na powódkę, w tym, by umowa przelewu wierzytelności z dnia 21 września 2023 roku obejmowała swoją treścią dochodzoną pozwem wierzytelność (odpowiedź na pozew – k. 32 – 34).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 kwietnia 2023 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wystawiła dokument o nazwie umowa pożyczki nr (...) z dnia 13 kwietnia 2023 roku ( (...)). Z dokumentu tego wynika,
że przedmiotowa umowa miała zostać zawarta z osobą o nazwisku A. M.. Na mocy tej umowy pożyczkobiorcy miała zostać udzielona pożyczka w kwocie 1.000 zł na okres 30 dni. Pożyczka mogła zostać udzielona pożyczkobiorcy jedynie w przypadku spełnienia łącznie warunków wskazanych w § 6 ust. 1 przedmiotowej umowy. Wśród tych warunków wskazano m.in. dokonanie skutecznej rejestracji i posiadania aktywnego profilu klienta
na stronie internetowej pożyczkodawcy, złożenie prawidłowo wypełnionego wniosku
o zawarcie umowy pożyczki za pośrednictwem profilu klienta (formularz umowy pożyczki – k. 20 – 21v.).

W dniu 21 września 2023 roku pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. a (...) spółką akcyjną z siedzibą
w W., zawarta została umowa przelewu wierzytelności. Na mocy tej umowy, Spółka (...) przeniosła na Spółką (...) m.in. wierzytelność w kwocie 1.194,84 zł (w tym 1.000 zł – kapitał, 108,15 zł – prowizja, 16,44 zł – odsetki umowne, 70,25 zł – odsetki umowne) przysługującą jej z tytułu umowy pożyczki nr (...), zawartej w dniu 13 kwietnia 2023 roku (umowa przelewu wierzytelności – k. 17 – 18; załącznik nr 3 do umowy cesji wierzytelności z dnia 21 września 2023 roku – k. 13).

W dniu 28 września 2023 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., działająca w imieniu (...) spółki akcyjnej spółki komandytowej z siedzibą w W., sporządziła pismo zatytułowane zawiadomienie o przelewie wierzytelności, skierowane do A. M., w którym poinformowała wyżej wymienioną o nabyciu wierzytelności przysługującej pierwotnie (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., wynikającej z tytułu umowy nr (...) zawartej z tą Spółką, wraz z wszelkimi prawami przysługującymi na rzecz zbywcy. W piśmie tym poinformowała, że zadłużenie z tytułu przedmiotowej umowy na dzień 28 września 2023 roku wynosi 1.226,24 zł, w tym: 1.124,59 zł tytułem należności głównej i 101,65 zł tytułem odsetek. Jednocześnie wezwała A. M. do zapłaty wskazanej należność w terminie do dnia 2 października 2023 roku (zawiadomienie o przelewie wierzytelności – k. 22 – 22v.).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów prywatnych, złożonych przez stronę powodową w toku postępowania.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Zgodnie z art. 720 § 1 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko, co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Stosownie do brzmienia art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.), za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Przez kredyt konsumencki zawierany na odległość rozumie się umowę o kredyt konsumencki zawieraną z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość (art. 5 pkt 13). Umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę (art. 29 ust. 1). W przypadku umowy kredytu konsumenckiego zawartej na odległość, ustawodawca na kanwie art. 2 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta przewidział, że może być ona zawarta z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość. W świetle powyższego należy stwierdzić, iż zawarcie umowy kredytu konsumenckiego nie wymaga zachowania formy pisemnej i co do zasady umowa taka może być zawarta również za pomocą środków porozumiewania się
na odległość.

Stosownie do treści art. 509 § 1 kc przelew wierzytelności dochodzi do skutku w drodze umowy między dotychczasowym wierzycielem a nabywcą wierzytelności bez potrzeby uzyskania zgody dłużnika, a nawet bez potrzeby zawiadomienia dłużnika
o przelewie. Skutek przelewu polega na tym, że zmieniają się jedynie osoby stosunku zobowiązaniowego, a poza tym pozostaje on taki sam, jaki istniał przed dokonaniem przelewu. Wskutek cesji wierzytelność przechodzi na nabywcę i to on (cesjonariusz) staje się wierzycielem, a zbywca (cedent) być nim przestaje. Wraz z wierzytelnością przechodzą
na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 kc). Przepis art. 513 § 1 kc stanowi zaś, że dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie.

W sprawie niniejszej strona powodowa dochodzi roszczenia w związku z tym, że jest ona następcą prawnym (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., tj. wierzyciela pierwotnego, który miał zawrzeć z A. M. przedmiotową umowę pożyczki.

Zgodnie z treścią przepisu art. 6 kc, ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. W konsekwencji
w przedmiotowej sprawie to powód winien udowodnić, że pozwana powinna zapłacić mu należność w wysokości wskazanej w pozwie w związku z zawartą umową pożyczki. Stosownie bowiem do treści art. 232 kpc, strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że obecnie Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie w pełni podziela zaś stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku (I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76), że rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności jeżeli strona jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika (art. 232 kpc). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc).

Na powódce zatem ciążył obowiązek wykazania w niniejszym postępowaniu,
iż pomiędzy wierzycielem pierwotnym, a pozwaną doszło do zawarcia umowy określonej treści, jak również, że należność dochodzona niniejszym pozwem wynika z tejże umowy. Jej rolą było również wykazanie, iż wierzyciel pierwotny przelał na jej rzecz przedmiotową wierzytelność.

Pozwana stanowczo zaprzeczyła, by zawierała z wierzycielem pierwotnym, tj. (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...) z dnia 13 kwietnia 2023 roku, na podstawie której to strona powodowa dochodzi od niej roszczenia w kwocie 1.248,18 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 31 października 2023 roku do dnia zapłaty. Podniosła również zarzut braku legitymacji procesowej czynnej strony powodowej, podnosząc, że umowa przelewu wierzytelności z dnia 21 września 2023 roku nie obejmowała swoją treścią dochodzoną pozwem wierzytelność.

W ocenie Sądu, za trafny należało uznać zarzut pozwanej dotyczący niewykazania istnienia legitymacji czynnej procesowej do występowania powódki w niniejszym procesie. Przedmiotem wierzytelności może być jedynie wierzytelność istniejąca, natomiast strona powodowa, która powoływała się na istnienie stosunku umownego pomiędzy pozwaną
a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., nie wykazała faktów w tym zakresie.

Powódka, na potwierdzenie faktu zawarcia umowy pożyczki pomiędzy wierzycielem pierwotnym a pozwaną, przedłożyła jedynie niepodpisany formularz tej umowy. W pozwie wskazała, że przedmiotowa umowa została zawarta za pomocą środków porozumiewania się na odległość, tj. strony internetowej udostępnionej przez pożyczkodawcę, stąd też brak podpisów pod ww. umową nie przesądza o tym, że nie została ona zawarta. Nie ulega jednak wątpliwości, iż zawarcie takiej umowy musi być poprzedzone złożeniem wyraźnego oświadczenia woli przez konsumenta. Jednakże w świetle postawy procesowej pozwanej, która konsekwentnie przeczyła, aby strony zawarły ww. umowę, powódka była obowiązana
w toku tego postępowania wykazać w jakikolwiek inny sposób, że pozwana złożyła oświadczenie woli wyrażające zgodę na zawarcie umowy pożyczki na warunkach wynikających z umowy pożyczki nr (...) z dnia 13 kwietnia 2023 roku. W ocenie Sądu, strona powodowa okoliczności powyższej nie wykazała. Przedstawiony materiał dowodowy nie potwierdza, aby pozwana dokonała akceptacji treści zawartych w ww. wydruku umowy, czy to w formie pisemnej, czy innej. Na podstawie tego wydruku nie sposób ustalić, czy pozwana złożyła jakiekolwiek oświadczenie woli mogące być podstawą zobowiązania, natomiast przeprowadzone postępowanie dowodowe wątpliwości w tym zakresie nie usuwa. Jakkolwiek nie budzi wątpliwości dopuszczalność posłużenia się w procesie dowodem
w postaci wydruku komputerowego, Sąd uznał dokumenty w tej postaci za niewystarczające do przyjęcia, że pozwana zawarła umowę pożyczki, zgodnie z twierdzeniami powódki.
W tym zakresie dokumentowi temu należało odmówić wiarygodności.

Kolejno wskazać należy, że z treści § 6 ust. 1 przedmiotowego umowy wynika,
że warunkiem udzielenia pożyczki było uprzednie spełnienie przez pożyczkobiorcę warunków enumeratywnie wymienionych w tym przepisie. Wśród tych warunków wymieniono m.in. dokonanie skutecznej rejestracji i posiadania aktywnego profilu klienta
na stronie internetowej pożyczkodawcy, złożenie prawidłowo wypełnionego wniosku
o zawarcie umowy pożyczki za pośrednictwem profilu klienta. Strona powodowa w żaden sposób nie wykazała, by pozwana przeszła przez wszystkie etapy warunkujące możliwość udzielenia pożyczki, a w szczególności, by dokonała rejestracji na stronie internetowej pożyczkodawcy i złożyła wniosek o udzielenie pożyczki, co skutkowałoby przyjęciem akceptacji przez pozwaną warunków wynikających z treści umowy pożyczki.

Podsumowując, powódka nie wykazała żadnej aktywności pozwanej, która wskazywałaby na wolę zawarcia przedmiotowej umowy i to na warunkach wskazanych
w pozwie. Nie wykazała również faktu wypłaty kwoty rzekomo udzielonej pożyczki
na rachunek bankowy pozwanej. Nie sposób zatem uznać, że pomiędzy wierzycielem pierwotnym a pozwaną doszło do zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki. Skoro więc do zawarcia przedmiotowej umowy nie doszło, to (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. nie mogła skutecznie dokonać zbycia przedmiotowej wierzytelności na rzecz powódki. Przeniesienie wierzytelności odbywa się bowiem zgodnie z zasadą, że nikt nie może przenieść więcej praw niż sam posiada (nemo in alium plus iuris transferre potest quam ipse habet).

Mając więc na uwadze powyższe, powództwo należało oddalić, o czym Sąd orzekł
w punkcie I (pierwszym) wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w punkcie II (drugim) wyroku Sąd oparł na treści art. 98 § 1 kpc i art. 108 § 1 kpc. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu strona przegrywająca sprawę zwraca przeciwnikowi na jego żądanie niezbędne do celowego dochodzenia praw koszty procesu. Pełnomocnik pozwanej w odpowiedzi na pozew wskazał, że domaga się jedynie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. Na koszty procesu poniesione przez stronę pozwaną złożyło się zatem wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 270 zł ustalone w oparciu o § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804). Dlatego też Sąd zasądził od powódki
na rzecz pozwanej powyższą kwotę tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd dodatkowo
na podstawie art. 98 § 1 ¹ kpc orzekł o odsetkach ustawowych za opóźnienie od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu.

Zarządzenie: (…)

27.09.2024 r. asesor sądowy Magdalena Mital