Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Radomiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2025 roku

Sąd Rejonowy w Radomiu I Wydział Cywilny

w składzie następującym

Przewodniczący Sędzia SR Dariusz Wieński

Protokolant sekretarz sądowy Arkadiusz Włoskowicz

po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2025 roku w Radomiu

na rozprawie sprawy

z powództwa M. D.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z (...) w W.

o zapłatę

I. zasądza od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz M. D. kwotę 1.586,17 zł (jeden tysiąc pięćset osiemdziesiąt sześć złotych 17/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 1.143,95 zł (jeden tysiąc sto czterdzieści trzy złote 95/100) od dnia 17 lutego 2021 roku do dnia 16 grudnia 2024 roku;

- 442,22 zł (czterysta czterdzieści dwa złote 22/100) od dnia 30 grudnia 2024 roku do dnia zapłaty;

II. zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z (...) w W. na rzecz M. D. kwotę 1.117,00 zł (jeden tysiąc sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sędzia SR Dariusz Wieński

ygn. akt I C 132/25 upr.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30 grudnia 2024 roku (data prezentaty – k. 3) M. D., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w E., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego (pełnomocnictwo – k. 6), wniósł o zasądzenie od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na swoją rzecz kwoty 1.586,17 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 1.443,95 złotych od dnia 17 grudnia 2024 roku do dnia zapłaty, albowiem powód skapitalizował ustawowe odsetki za opóźnienie od kwoty 442,22 złotych od wymagalności roszczenia, tj. od 17 lutego 2021 roku do dnia 16 lutego 2024 roku – dnia sporządzenia pozwu,

- 442,22 złotych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia.

Jednocześnie wniósł o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, o ile nie zostanie złożony spis kosztów.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 13 stycznia 2021 roku miało miejsce zdarzenie drogowe, na skutek którego uszkodzeniu uległ należący do poszkodowanego M. A. pojazd marki V. (...) o nr rej. (...). Fakt zaistnienia szkody został zgłoszony do pozwanego Towarzystwa (...), w którym sprawca posiadał ubezpieczenie OC. Powód zaznaczył, że w toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel wypłacił odszkodowanie tytułem zwrotu kosztów naprawy pojazdu w wysokości 2.494,92 zł brutto. Wskazał ponadto, że w dniu 14 września 2022 roku poszkodowany dokonał cesji wierzytelności przysługującej wobec ubezpieczyciela z tytułu szkody z 13 stycznia 2021 roku. Powód wskazał, że wszczął postępowanie sądowe prowadzone pod sygnaturą I C 1647/22 przed Sądem Rejonowym w Radomiu, w którym ustalono wartość szkody ostatecznie na kwotę 5.630,09 złotych brutto. Podniósł, że opinia uzupełniająca była w tym zakresie jednoznaczna, a pozwana nie kwestionowała jej w żadnej części. Zaznaczył, że wstępnie ustalił wartość szkody na kwotę 4.486,14 złotych brutto, jednakże w pozwie podkreślono, że jest to wartość przybliżona i powód nie zrzeka się dalszych roszczeń. Wskazał, że prawomocny wyrok w sprawie I C 1647/22 nie obejmował części roszczenia dochodzonego w niniejszym pozwie, ponieważ kwota odszkodowania ustalona przez biegłego była wyższa, niż pierwotnie szacowana przez powoda, w związku z czym w ocenie powoda ma on pełne prawo do dochodzenia brakującej kwoty 1.143,95 złotych oraz skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w wysokości 442,22 złotych, zgodnie z poprzednim wyrokiem (pozew- k. 3-5).

W dniu 14 stycznia 2025 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Radomiu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu (nakaz zapłaty – k. 24).

W dniu 6 lutego 2025 roku (data nadania – k. 38) (...) spółka akcyjna z siedzibą w W., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego (pełnomocnictwo – k. 34) złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że postępowanie w sprawie I C 1647/22 upr. nie zostało zakończone prawomocnie z uwagi na wniesienie apelacji przez stronę pozwaną, w związku z czym wniosła o zawieszenie niniejszego postępowania do momentu prawomocnego zakończenia postępowania dwuinstancyjnego z uwagi na fakt, iż rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego w Radomiu będzie miało wpływ na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Strona powodowa podniosła zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powoda, wskazując, iż umowa cesji wierzytelności została zawarta pod warunkiem zawieszającym, bowiem zgodnie z §2 ust. 2 umowy, wynagrodzenie cedenta stanowi kwotę 700 złotych brutto, zaś z §2 ust. 4 wynika, że umowę uznaje się zawartą z chwilą przekazania przez cesjonariusza wynagrodzenia dla cedenta na kwotę podaną w §2 ust. 2 umowy. Pozwana podniosła, że powód przekazał poszkodowanemu jedynie kwotę 616 złotych tytułem wynagrodzenia, a zatem przywołany warunek nie zaistniał i nie doszło do skutecznego przelewu przedmiotowej wierzytelności. Dodatkowo pozwana podniosła, że poszkodowany wskazał, że pojazd po szkodzie został naprawiony przy użyciu części oryginalnych we własnym zakresie, a zatem w przypadku naprawienia pojazdu odszkodowanie z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych winno odpowiadać rzeczywistym kosztom poniesionym na naprawę pojazdu. Strona pozwana podniosła także, że wobec braku zasadności roszczenia głównego również żądanie odsetek jako świadczenia ubocznego nie znajduje podstawy prawnej (sprzeciw – k. 29-33).

Na rozprawie w dniu 4 czerwca 2025 roku pozwana podniosła także zarzut przedawnienia roszczeń, jak również cofnęła wniosek o zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie I C 1647/22 (protokół rozprawy – k. 55-55v.).

W dalszym toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 stycznia 2021 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki V. (...) o nr rej. (...), będący własnością M. A.. Sprawca wypadku poruszał się pojazdem posiadającym ważne ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawarte z (...) spółką akcyjną z siedzibą w W. (okoliczności bezsporne, akta szkody na płycie CD – k. 37).

Szkoda została zgłoszona do ubezpieczyciela w dniu 15 stycznia 2021 roku
i zarejestrowana pod numerem (...) (okoliczności bezsporne, a ponadto akta szkody na płycie CD – k. 37).

W toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel sporządził kalkulację szkody, na podstawie której ustalił wartość kosztów naprawy na kwotę 2.494,92 złotych brutto. Decyzją z dnia 1 marca 2021 roku ubezpieczyciel przyznał M. A. odszkodowanie w powyższej kwocie (decyzja – k. 36-36v.).

W dniu 14 września 2022 roku M. A. zawarł z M. D., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w E. umowę przelewu wierzytelności, na mocy której przelał na jego rzecz wierzytelność obejmującą przedmiotową szkodę. Zgodnie z §2 ust. 2 umowy, wynagrodzenie cedenta zostało ustalone na kwotę 700 złotych brutto. W §2 ust. 4 umowy zastrzeżono, że umowę uznaje się za zawartą z chwilą przekazania przez cesjonariusza wynagrodzenia dla cedenta na kwotę podaną w §2 ust. 2 umowy. M. A. otrzymał kwotę 616 złotych (umowa przelewu wierzytelności – k. 15-16, potwierdzenie transakcji – k. 18).

W dniu 14 września 2022 roku M. A. zawiadomił (...) spółkę akcyjną z siedzibą w W. o dokonanym przelewie wierzytelności (powiadomienie o dokonanym przelewie wierzytelności – k. 17).

W dniu 30 września 2022 roku M. D., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w E. zwrócił się do ubezpieczyciela o nadesłanie akt szkody oraz podniósł, że kwota wypłacona poszkodowanemu jest zaniżona i wezwał go do zapłaty pełnej wysokości odszkodowania (wezwanie do zapłaty – k. 10).

W dniu 11 października 2022 roku M. D., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w E. wezwał ubezpieczyciela do zapłaty kwoty 4.486,14 złotych tytułem odszkodowania ustalonego na podstawie prywatnego kosztorysu – w terminie 7 dni wraz z odsetkami ustawowymi za zwłokę oraz kwoty 480 złotych tytułem kosztu sporządzenia opinii pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego (przedsądowe wezwanie do zapłaty – k. 9).

Po kolizji z dnia 13 stycznia 2021 roku poszkodowany M. A., będący właścicielem pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...), dokonał naprawy samochodu. Odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela nie wystarczyło na naprawę auta. M. A. nie posiada faktur ani paragonów z zakupu części zamiennych użytych do naprawy pojazdu (oświadczenie M. A. z dnia 16 czerwca 2025 roku – k. 59, zeznania świadka M. A. – k. 58v.-59 akt I C 1647/22 upr. Sądu Rejonowego w Radomiu).

Hipotetyczny, celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...) przy uwzględnieniu cen nowych części oryginalnych (klasy O) z daty szkody, stawki równiej 100 zł netto za roboczogodzinę oraz 100 % kosztu materiałów lakierniczych wynosi 5.630,09 zł brutto. Zastosowanie części oryginalnych do naprawy uszkodzonego pojazdu nie podniesie wartości rynkowej przedmiotowego auta (opinia biegłego sądowego z zakresu mechaniki samochodowej T. C. – k. 76–79 akt I C 1647/22 upr. Sądu Rejonowego w Radomiu).

W dniu 17 listopada 2022 roku (data nadania – k. 36 akt I C 1647/22 upr. Sądu Rejonowego w Radomiu) M. D., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w E. złożył do Sądu Rejonowego w Radomiu pozew o zasądzenie od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 2.751,48 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 1.991,22 zł od dnia 8 listopada 2022 roku do dnia zapłaty i od kwoty 480 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Wniósł również o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa prawnego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej wynikającej z norm przepisanych (pozew – k. 3-9 akt I C 1647/22 upr. Sądu Rejonowego w Radomiu).

Wyrokiem z dnia 22 listopada 2024 roku, wydanym w sprawie I C 1647/22 upr. Sąd Rejonowy w Radomiu zasądził od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz M. D. kwotę 2.751,48 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1.991,22 złotych od dnia 8 listopada 2022 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 480 złotych od dnia 17 listopada 2022 roku do dnia zapłaty. Jednocześnie zasądził koszty postępowania. Na skutek apelacji wniesionej przez (...) spółkę akcyjną z siedzibą w W., Sąd Okręgowy w Radomiu wyrokiem z dnia 18 lutego 2025 roku, wydanym w sprawie IV Ca 84/25 zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.271,48 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1.991,22 złotych od dnia 8 listopada 2022 roku do dnia zapłaty oraz oddalił powództwo w pozostałej części, zmienił treści rozstrzygnięć z punktów II i III, a także oddalił apelację w pozostałej części i orzekł o kosztach postepowania odwoławczego (wyrok – k. 102 akt I C 1647/22 upr. Sądu Rejonowego w Radomiu, wyrok Sądu Okręgowego w Radomiu z dnia 18 lutego 2025 roku w sprawie IV Ca 84/25 wraz z uzasadnieniem – k. 154-154v., k. 168-173 w/w akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci powołanych wyżej dokumentów prywatnych, jak również w oparciu o materiał zgromadzony w sprawie I C 1647/22 upr. Sądu Rejonowego w Radomiu, tj. w zakresie zeznań świadka M. A. oraz opinii biegłego sądowego z zakresu mechaniki samochodowej T. C.. Sąd w niniejszej sprawie również uwzględnił opinię biegłego w całości, gdyż opinia ta była jasna, spójna i logiczna oraz zawierała odpowiedzi na wszystkie pytania.

Postanowieniem z dnia 30 lipca 2025 roku Sąd na podstawie art. 235 ¹§1 pkt 2 i 5 kpc pominął wniosek dowodowy strony pozwanej o zobowiązanie świadka M. A. do złożenia faktury VAT/rachunku, ewentualnie paragonu z zakupu części zamiennych użytych do naprawy przedmiotowego pojazdu – jako nie mający znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy i zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne.

Stosownie do przepisu art. 415 k.c., kto z winy swej wyrządził drugiej osobie szkodę obowiązany jest do jej naprawienia. Z kolei zaś w myśl art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§2). Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (§4).

Problematyka umów odpowiedzialności cywilnej uregulowana została również w przepisach szczególnych, tj. ustawie z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity – Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.).

Zgodnie z art. 34 powołanej ustawy z ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. W myśl przytoczonego przepisu odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń ma charakter pochodny do odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem. Powstaje wówczas, gdy istnieje odpowiedzialność posiadacza pojazdu lub kierującego na podstawie przepisów prawa cywilnego.

W sprawie niniejszej pozwana nie kwestionowała istnienia podstaw swojej odpowiedzialności. Spór dotyczył jednak zapłaty dodatkowej części odszkodowania, wynikającej z opinii biegłego z zakresu (...), sporządzonej w sprawie I C 1647/22 upr. Sądu Rejonowego w Radomiu. W pierwszej kolejności strona pozwana podniosła jednak zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powodowej oraz zarzut przedawnienia roszczenia.

W ocenie Sądu, powód posiadał w niniejszym procesie legitymację czynną. Zgodnie z przepisem art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W wyniku przelewu na nabywcę (cesjonariusza) przechodzi ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi (cedentowi), który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Będąca przedmiotem cesji wierzytelność przechodzi na cesjonariusza w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy – ze wszystkimi związanymi z nią prawami oraz brakami. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 maja 1999 r., III CKN 423/98), a zatem oznaczenia stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Strony stosunku, świadczenie oraz przedmiot świadczenia muszą być oznaczone bądź przynajmniej możliwe do oznaczenia (oznaczalne) w momencie zawierania umowy przenoszącej wierzytelność.

W ocenie Sądu, powód w należyty sposób wykazał nabycie wierzytelności z tytułu odszkodowania, co potwierdza dowód z dokumentu w postaci umowy cesji wierzytelności. Wierzytelność ta została w skonkretyzowana w wystarczający sposób, tj. poprzez wskazanie stron (cedenta i cesjonariusza), świadczenia przysługującego od zakładu ubezpieczeń ze wskazaniem daty zdarzenia oraz numeru akt szkody. Przelew wierzytelności przyszłej jest co do zasady możliwy. Przedmiotem takiej umowy nie jest wierzytelność, lecz jej ekspektatywa. Oznacza to, że z chwilą dokonania cesji nie następuje przejście wierzytelności na cesjonariusza, bowiem wierzytelność ta jeszcze nie istnieje w chwili zbycia. Wynikająca z takiej umowy oznaczona wierzytelność zostaje przeniesiona na cesjonariusza dopiero z chwilą jej powstania, zatem skutek rozporządzający nie następuje w chwili zawarcia umowy cesji. Dokonanie przelewu wierzytelności z umowy ubezpieczenia nie pozbawia cedenta legitymacji czynnej do dochodzenia wynikającego z takiej umowy roszczenia (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 sierpnia 2005 roku w sprawie IV CK 157/05).

Wskazać należy, że kodeks cywilny nie przewiduje szczególnych wymogów formalnych dla umowy przelewu wierzytelności. Może więc być ona zawarta w dowolnej formie, w tym ustnie, a nawet w sposób dorozumiany, poza art. 511 kc wymagającym formy pisemnej jedynie dla umowy przelewu takiej wierzytelności, która jest stwierdzona pismem. Wymaganie to odnosi się zarówno do umowy zobowiązującej do dokonania przelewu, jak i do umowy rozporządzającej, ale w tym przypadku forma czynności prawnej została zastrzeżona dla celów dowodowych.

Z dosłownego brzmienia przepisu art. 361 § 2 k.c. wynika, że naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć. Jednak z całokształtu uregulowań prawa cywilnego nie wynika, że tylko i wyłącznie poszkodowanemu przysługuje uprawnienie do odszkodowania, tj. że jest to wyłączne prawo osobiste poszkodowanego i nikogo innego. Kodeks cywilny dopuszcza zmianę wierzyciela w art. 509 i nast. k.c., tak jak dopuszczalna jest też zmiana osoby dłużnika (art. 519 i nast. k.c.). Nie sposób też uznać, aby czynności przelewu wierzytelności w rozpoznawanej sprawie były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w rozumieniu art. 58 § 2 k.c. Z art. 510 § 2 kc wynika zasada kauzalności materialnej samoistnej umowy przelewu wierzytelności. Przepis ten przewiduje, że prawną przyczyną przelewu wierzytelności jest wykonanie istniejącego już między stronami zobowiązania a ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2006 r., V CSK 253/06). Zobowiązani są uzgodnić causa w sposób wyraźny bądź dorozumiany, ale nie muszą jej ujawniać na zewnątrz, w tym również dłużnikowi. Stosownie do treści art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W wyniku cesji sytuacja prawna dłużnika (w okolicznościach niniejszej sprawy strony pozwanej – jako ubezpieczyciela OC sprawcy szkody komunikacyjnej) nie zmienia się co do zakresu odpowiedzialności. Wierzytelność nie ulega zmianie. Dochodzi tylko do jej modyfikacji podmiotowej. W miejsce dotychczasowego wierzyciela wchodzi osoba trzecia (nabywca wierzytelności – powód), co jest skutkiem przelewu. Powód ostatecznie nabywa wierzytelność w takiej treści, jaka przysługiwała zbywcy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2001 r., I CKN 379/00, publ. LEX nr 52661).

Strona pozwana podnosiła, iż umowa cesji wierzytelności została zawarta pod warunkiem zawieszającym. Wskazała na §2 ust. 2 przedmiotowej umowy, zgodnie z którym wynagrodzenie cedenta stanowi kwotę 700 złotych brutto, zaś zgodnie z §2 st. 4 umowę uznaje się za zawartą z chwilą przekazania przez cesjonariusza wynagrodzenia dla cedenta na kwotę podaną w §2 ust. 2. Powód przekazał jedynie kwotę 616 złotych tytułem wynagrodzenia, pomniejszając wynagrodzenie poszkodowanego o podatek, przyjmując, iż wynagrodzenie stanowi jego przychód. W umowie przelewu wierzytelności przedstawionej przez powoda wyraźnie określono wynagrodzenie cedenta na kwotę brutto (§2 ust. 2 umowy k. 21), zatem powód jako płatnik w rozumieniu przepisów podatkowych miał obowiązek odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy obciążający cesjonariusza.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.) źródłami dochodowymi są m in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe w tym odpłatne zbycia prawa majątkowych inne niż wymienione w pkt. 8 lit. a-c. Nadto art. 18 w/w ustawy przewiduje, że za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Użyty w przepisie zwrot „w szczególności” oznacza, że katalog wymienionych w nim źródeł ma charakter otwarty, a więc zaliczyć można również inne przychody z praw majątkowych, w tym z ich odpłatnego zbycia.

Wymienione powyżej źródła opodatkowania stanowią podstawę do obliczenia należnego podatku. Jeżeli więc osoba fizyczna nie prowadzi działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami, to zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód uzyskany przez tę osobę należy zakwalifikować do przychodów i praw majątkowych, o których mowa w cytowanych wyżej przepisach. W niniejszej sprawie przychód podatkowy poszkodowanego (podatnika) powstał z chwilą otrzymania przelewu wierzytelności, co wyniki z art. 11 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 18 Ustawy „osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.”

Powyższy przepis ma charakter ogólny i nie przewiduje wyłączenia odnoszącego się do stosunku prawnego, jaki łączy strony umowy przelewu wierzytelności. Zaliczkę na podatek dochodowy w imieniu cedenta pokrywa cesjonariusz z kwoty należnej cedentowi – ceny za sprzedaż wierzytelności. Dlatego też cena przekazana poszkodowanemu została pomniejszono o należy podatek. W związku z tym cena brutto wskazana w umowie przelewu wierzytelności, nie pokrywała się z ceną netto, która poszkodowany faktycznie otrzymał. Nie oznacza to jednak, że powód nie wykonał umowy przelewu, gdyż wykonując umowę powód przestrzegał prawa podatkowego.

Ponadto w świetle zobowiązań podatkowych, które generuje umowa, należało dokonać wykładni oświadczeń woli stron zgodnie z regułami określonymi w art. 65 k.c. Zgodnie z powołanym przepisem oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i eel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Z zeznań poszkodowanego wynika, że po otrzymaniu przelewu na kwotę 616 zł skontaktował się on z cesjonariuszem i uzyskał informację, że różnicę z wynagrodzenia otrzyma przy rozliczeniu podatku. M. A. potwierdził przy tym, że następnie otrzymał formularz rozliczenia podatku dochodowego, w którym kwota uzyskana, była pomniejszona o podatek; nie zaprzeczył również, że otrzymał zwrot różnicy pobranej jako zaliczkę na podatek (k. 58v-59 w aktach I C 1647/22). Rozliczenie dochodu zostało również udokumentowane za pomocą formularza PIT-11, sporządzonego przez powoda (k. 66-69 tamże). Z zeznań świadka wynika, że po otrzymaniu informacji o sposobie rozliczenia wynagrodzenia, na dalszym etapie nie podnosił on, że nabywca wierzytelności nie wywiązał się całościowo z umowy. Powyższe potwierdza, że wykonanie umowy po stronie cesjonariusza oznaczało przekazanie wynagrodzenia zawierającego w sobie kwotę podatku, która podlegała przekazaniu przez powoda w formie zaliczki do urzędu skarbowego. Innymi słowy przy wykładni § 2 ust. 4 w zw. z ust. 2 umowy, trzeba brać pod uwagę obowiązek wypłaty wynagrodzenia, które podlegało opodatkowaniu, a tym samym pomniejszeniu. W związku z powyższym brak jest podstaw do przyjęcia (nie wykazał takowych pozwany), że powód nie wykonał tak ustalonego obowiązku umownego. W konsekwencji brak jest również podstaw do wnioskowania, że nie spełnił się warunek zawieszający przelewu.

Z powyższych względów, w ocenie Sądu, doszło do skutecznego przeniesienia wierzytelności obejmującej odszkodowanie z tytułu uszkodzenia przedmiotowego pojazdu. Zarzut braku istnienia legitymacji czynnej procesowej należało uznać za chybiony.

Kolejnym zarzutem strony pozwanej był zarzut przedawnienia roszczenia.

Zgodnie z art. 819 § 1 kc, roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem lat trzech. W wypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej roszczenie poszkodowanego do ubezpieczyciela o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przedawnia się z upływem terminu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym lub wynikłą z niewykonania, bądź nienależytego wykonania zobowiązania (§3). Bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia (§4).

W myśl art. 118 kc jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Stosownie natomiast do treści art. 442 ¹§1 kc, roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

Wreszcie zgodnie z art. 123§1 pkt 1 kpc, bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, zdarzenie szkodowe miało miejsce 13 stycznia 2021 roku, zaś poszkodowany zgłosił zdarzenie w dniu 15 stycznia 2021 roku, czym przerwał bieg terminu przedawnienia. Decyzja o przyznaniu odszkodowania została wydana w dniu 1 marca 2021 roku. Od tej daty bieg przedawnienia zaczął biec na nowo. Złożenie pozwu w sprawie I C 1647/22 upr w dniu 17 listopada 2022r. również przerwało bieg przedawnienia, ale tylko co do kwoty dochodzonej pozwem, czyli 2.751,48 zł. Co do reszty odszkodowania termin nie został przerwany aż do dnia 30 grudnia 2024 roku tj. złożenia pozwu w sprawie niniejszej. Skoro termin przedawnienia wynosił 3 lata i zaczął biec na nowo od dnia 1 marca 2021r. to znaczy, że jego koniec nie przypadał na 1 marca 2024r. tylko na 31 grudnia 2024r, a to wobec przedłużenia wynikającego z zastosowania art. 118 in fine k. Wnosząc pozew w dniu 30 grudnia 2024r. powód skutecznie przerwał bieg przedawnienia. Z tych też względów zarzut przedawnienia roszczenia również okazał się chybiony.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd spór dotyczący wypłaty pozostałej części odszkodowania rozstrzygnął na korzyść powoda. Skoro biegły wyliczył wartość kosztów naprawy na kwotę 5.630,09 złotych brutto, zaś strona powodowa otrzymała odszkodowanie zgodnie ze zleconą przez siebie kalkulacją prywatną w kwocie 4.486,14 złotych brutto, na które składało się wypłacone przez ubezpieczyciela odszkodowanie w kwocie 2.494,92 złotych brutto oraz kwota zasądzona prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomiu w sprawie I C 1647/22 upr. – 1.991,22 złotych, do dopłaty pozostaje kwota 1.143,95 złotych brutto (5.630,09 zł – 4.486,14 zł).

Przedmiotowa szkoda pozostaje w adekwatnym związku przyczynowo skutkowym ze zdarzeniem ubezpieczeniowym, za którego następstwa odpowiedzialność ponosi pozwany z racji zawartej umowy ubezpieczenia pojazdu OC. Zaistniały, zatem, przesłanki określone w art. 822 § 1 k.c. i w art. 361 § 1 k.c. Szkoda w sprawie niniejszej to koszt, jaki musi ponieść powód ze swojego majątku (strata) w celu dokonania naprawy samochodu (przywrócenia stanu poprzedniego). Stosownie do art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (§ 2). W istocie powszechnie przyjmuje się, że naprawienie szkody polegającej na uszkodzeniu pojazdu polega przede wszystkim na zapłaceniu kwoty koniecznej do przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego.

Powszechne i utrwalone jest stanowisko doktryny i judykatury, że odszkodowanie przysługuje poszkodowanemu niezależnie od tego, czy pojazd został rzeczywiście naprawiony (wyrok SN z dnia 17 czerwca 1987r. sygn.. akt IV CR 158/87, wyrok SN z dnia 16 maja 2002r. sygn. akt V CKN 1273/00, wyrok SN sygn. akt I CR 151/88). Sąd w całości aprobuje wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 roku w sprawie II CNP 43/17, Lex 2490615 – „Z art. 822 § 1 k.c. wynika, że obowiązek ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej polega na zapłacie określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone przez ubezpieczonego osobom trzecim, a więc na spełnieniu świadczenia pieniężnego. Poszkodowany może, według swojego wyboru, żądać od ubezpieczyciela zapłaty kosztów hipotetycznej restytucji albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej ustalonej zgodnie z metodą różnicy. Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie tylko w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji. Powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar”.

Wskazać w tym miejscu należy, iż Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie III CZP 32/03 (publ. LEX 78592) podkreślił, że iż poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu. Warsztaty te mogą posługiwać się różnymi cenami w zakresie tych samych lub podobnych prac naprawczych. Co więcej, ceny te mogą odbiegać w odpowiedniej skali od cen stosowanych przez warsztaty naprawcze działające na odpowiednim rynku lokalnym (np. na terenie określonego miasta lub gminy). Sąd Najwyższy wskazał też, iż „zgodnie z zasadą pełnej kompensaty poniesionej szkody (art. 361 § 2 k.c.), poszkodowany będzie mógł domagać się od ubezpieczyciela odszkodowania obejmującego poniesione koszty wspomnianych prac naprawczych. Za kategorię "niezbędnych" kosztów naprawy należałoby uznać takie koszty, które zostały poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego. Kosztami "ekonomicznie uzasadnionymi" będą koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy samochodu. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku napraw samochodu. Jeżeli nie kwestionuje się bowiem uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego warsztatu samochodowego mającego dokonać naprawy, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez ten warsztat naprawczy w związku z naprawą indywidualnie oznaczonego pojazdu mechanicznego”. Przenosząc powyższe stanowisko Sądu Najwyższego na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że ubezpieczyciel nie ma prawa do stawek za prace naprawcze, czy rodzaju części zamiennych.

Pozwana podniosła, że w niniejszej sprawie odszkodowanie winno być wypłacone na postawie rzeczywistych poniesionych kosztów naprawy, nie hipotetycznych z uwagi na naprawę przedmiotowego pojazdu przez poszkodowanego.

Istotnie, wskazać należy w tym miejscu na dwa ostatnie stanowiska Sądu Najwyższego wyrażone w Uchwałach Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego:

- z dnia 8 maja 2024 roku, sygn. III CZP 142/22, zgodnie z którą ,,jeżeli poszkodowany poniósł już koszty naprawy pojazdu lub zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać tym kosztom, chyba że w danych okolicznościach są one oczywiście nieuzasadnione; wysokość odszkodowania nie zależy od ulg i rabatów możliwych do uzyskania przez poszkodowanego od podmiotów współpracujących z ubezpieczycielem. Jeżeli poszkodowany nie poniósł jeszcze kosztów naprawy pojazdu ani nie zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać przeciętnym kosztom naprawy na lokalnym rynku, z uwzględnieniem możliwych do uzyskania przez poszkodowanego ulg i rabatów, chyba że skorzystaniu z tych ulg i rabatów sprzeciwia się jego uzasadniony interes (uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 8 maja 2024 roku, sygn. III CZP 142/22, opubl. Biuletyn SN 2024/5). Uzasadnienie uchwały nie zostało jeszcze opublikowane na stronie internetowej Sądu Najwyższego.

- z dnia 11 września 2024 roku w sprawie III CZP 65/23, zgodnie z którą jeżeli naprawa pojazdu przez poszkodowanego stała się niemożliwa, w szczególności w razie zbycia lub naprawienia pojazdu, nie jest uzasadnione ustalenie wysokości odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jako równowartości hipotetycznych kosztów naprawy.

Sąd w sprawie niniejszej nie podziela stanowiska zawartego w powyższych uchwałach, a wynika to z dwóch powodów.

Po pierwsze uchwały nie mają mocy wiążącej. Zgodnie bowiem z art. 87 par. 1 ustawy o Sądzie Najwyższym "uchwały pełnego składu (...), składu połączonych izb oraz składu całej izby, z chwilą ich podjęcia, uzyskują moc zasad prawnych. Skład 7 sędziów może postanowić o nadaniu uchwale mocy zasady prawnej". Sąd Najwyższy powyższym uchwałom nie nadał mocy zasady prawnej.

Po drugie, na gruncie niniejszej sprawy wskazówki Sądu Najwyższego nie mają zastosowania, gdyż z opinii biegłego jednoznacznie wynika, że za kwotę wypłaconą przez ubezpieczyciela pojazd nie zostałby przywrócony do stanu sprzed wypadku, a ponadto, że w pojeździe były zamontowane części oryginalne. Ponadto M. A. nie posiadał rachunków ani paragonów za zakupione części.

Dlatego Sąd uznał, że w niniejszej sprawie należą się hipotetyczne koszty naprawy pojazdu i w całości uwzględnił opinię biegłego T. C..

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, iż stronie powodowej należy się dopłata do odszkodowania w kwocie 1.143,95 złotych. Strona powodowa w sposób prawidłowy dokonała skapitalizowania odsetek ustawowych za opóźnienie od powyższej kwoty od daty wymagalności roszczenia, tj. 17 lutego 2021 roku – albowiem szkoda została zgłoszona w dniu 15 stycznia 2021 roku, do dnia 16 grudnia 2024 roku – sporządzenia pozwu w niniejszej sprawie, które to odsetki wyniosły 442,22 złotych. Z tych też względów Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.586,17 złotych (1.143,95 zł + 442,22 zł) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 1.143,95 złotych od dnia 17 lutego 2021 roku do dnia 16 grudnia 2024 roku;

- 442,22 złotych od dnia 30 grudnia 2024 roku do dnia zapłaty,

o czym orzekł w punkcie I. (pierwszym) wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w punkcie II. (drugim) wyroku Sąd oparł na treści art. 98 § 1 k.p.c., art. 99 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu strona przegrywająca sprawę zwraca przeciwnikowi na jego żądanie niezbędne do celowego dochodzenia praw koszty procesu. Na koszty procesu poniesione przez stronę powodową składają się opłata od pozwu – 200 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 900 złotych ustalone w oparciu o § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – łącznie 1.217 złotych.

Sąd dodatkowo na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. orzekł o odsetkach ustawowych za opóźnienie od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia Dariusz Wieński

ZARZĄDZENIE

(…).

28.08.2025 r. Sędzia Dariusz Wieński